logo

Sağlıklı olun. Sağlık her şeyin başıdır.

Dr. Berg’in A Vitamini Sırrı: Alıyor mu, Almıyor mu? İşte Gerçekler | Dr.Berg Türkçe

İÇİNDEKİLER

A Vitamini Nedir

Vitamin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Çocuğunuza vitamin takviyesi yaparken dikkat!

Vücudun vitamin ve mineral dengesi beden ve ruh sağlığını korumak, zinde kalmak adına önemli. Bu denge bozulduğunda yaşanabilen belirtilerden biri de yorgunluk. Son dönemlerde kendinizi hep yorgun hissediyor ve “Yorgunluk için hangi vitamin alınmalı?” diye merak ediyorsanız işte bu sorunun yanıtı:

Demir Eksikliği

Vücutta hemoglobin proteininin yapılmasında bulunan demir sayesinde hemoglobin doku ve kaslara oksijen iletir. Demirin eksik olması durumunda kişide halsizlik ve yorgunluk ortaya çıkar. Demir eksikliğinin nedenleri ise şöyledir:

  • Kafeinli içeceklerin yemeklerle tüketilmesi,
  • Çölyak gibi hastalıklar sebebiyle vücuda alınan demirin emiliminin bozulması,
  • Demir zengini et, yumurta gibi besinlerin tüketilmemesi,
  • Hemoroid, mide ülseri, mide ve bağırsak tümörleri gibi nedenlerle aşırı kan kayıplarının olması,
  • Regl kanamalarının şiddetli olması,
  • Yetersiz beslenme.

Yaşanan demir eksikliği çarpıntı, sürekli yorgun hissetme hali, baş dönmesi, depresif olma, göz kararması, tırnakların çabuk kırılması, saç dökülmesi, cilt renginde solma ve ağız kenarlarında çatlak gibi belirtiler yaratıyorsa mutlaka bir uzman desteği alınmalıdır. Yaşanan demir eksikliğinin nedenleri araştırılmalı ve bu nedene yönelik tedavi uygulanmalıdır. Eğer yaşanan demir eksikliği yetersiz beslenme kaynaklıysa beslenme rutinine karaciğer, kuruyemiş ve kırmızı et gibi demir zengini besinler eklenmelidir. Diyetin düzenlenmesinin yeterli olmadığı durumlarda da demir ilaçları yalnızca doktor önerisiyle alınmalıdır. Bu türden takviyenin doktor tavsiyesi dışında kullanılması kalp, pankreas ve karaciğer gibi organlarda birikmesine ve hasar görmesine neden olabilir.

DNA yapımında rol alan vitamin B12 vitaminidir. Eksik olması durumunda yorgunluk, kafa karışıklığı, uyuşma, anemi (kansızlık) gibi belirtiler yaşanır. Peki B12 vitamini hangi yiyeceklerde bulunur? Tavuk, süt, peynir, yumurta, kırmızı et, böbrek sakatatı, karaciğer sakatatı, balık, yoğurt, çeşitli deniz ürünleri B12 vitamini bakımından önemli kaynaklardır. B12 vitamini eksikliği de kansızlığa neden olabilir. Bunun sonucunda da çabuk yorulma, çarpıntı, göz kararması gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Kişinin yaşının ilerlemesiyle birlikte de B12 emilimi ve vücutta depolanma kapasitesi azalır.

Folik Asit Eksikliği

Suda çözünür bir B vitamini türevi olan folik asit, vücutta sayısız işleve sahiptir. Genellikle yeşil yapraklı sebzelerde, yumurtada ve baklagillerde bulunur. RNA ve DNA üretimi için gereklidir ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde önemli bir role sahiptir. Eksikliği durumunda yorgunluk ve kansızlık görülür. Sık alkol tüketmek, taze sebze meyveleri diyete dahil etmemek, sebze ve meyveleri aşırı pişirerek tüketmek de eksikliğine neden olan faktörler arasındadır. Folik asit eksikliği durumunda iğne ya da ağızdan tablet kullanımı önerilebilir.

D Vitamini Eksikliği

D vitamini yağda çözünen ve vücutta depolanan bir vitamindir. Vücudun bağışıklığından önemli bir yere sahiptir ve kemik metabolizması için alınmalıdır. En önemli D vitamini kaynağı güneştir. D vitamini bir miktar da hayvansal ve bitkisel gıdalarda bulunur. Kas ağrıları, yorgunluk ve halsizlik D vitamini eksikliği belirtileri arasındadır. Kapalı ortamda çalışanlar, kapalı kıyafetler giyinenler, böbrek ve karaciğer rahatsızlığı olanlar, emziren anneler, hamileler D vitamini eksikliğinde riskli gruptadır. Eksikliği yaşamamak için her gün 11.00-15.00 saatleri arasında koruyucu krem kullanmadan güneşe çıkılmalıdır.

Magnezyum Eksikliği

Hücrede enerji üretiminde rol alan önemli bir mineraldir. Magnezyum eksikliği durumunda enerji üretiminde aksamalar olur ve kas ağrıları, yorgunluk gibi belirtiler yaşanır. Eksikliğin şiddetli olması durumunda uyuşma, kas krampları, dikkatin azalması gibi belirtiler de yaşanır. Vücuttan magnezyum atılımı idrar söktürücü kullanan ve fazla terleyen insanlarda daha fazladır. Yaşın ilerlemesi ile birlikte magnezyum emilimi azalır. Magnezyumun besinlerle yeterince alınmaması durumunda vücut kemiklerde depolanmış magnezyumu kullanır. Çölyak, diyabet, kolit ve alkolizm gibi durumlarda magnezyum eksikliği sık görülür. Domates, tahıl ürünleri, soğan, koyu yeşil sebzeler, hurma, pırasa, badem, kereviz, fındık, kakao, muz, fıstık ve ceviz magnezyum bakımından zengindir.

BÜYÜK ANADOLU HASTANELERİ

Vitaminler, vücudun normal metabolik işlevlerini sürdürebilmesi için gereken, ancak vücut tarafından yeterince üretilemeyen organik bileşiklerdir. Genellikle çok küçük miktarlarda gereklidirler, ancak vücudun sağlığını sürdürebilmesi için önemlidirler. Vitaminler, besinler yoluyla alınmalıdır, çünkü vücut bu maddeleri yeterince sentezleyemez.

Farklı vitamin türleri, farklı biyokimyasal işlevleri yerine getirir. Örneğin, C vitamini (askorbik asit), bağ dokusu oluşturulması, bağışıklık sistemi fonksiyonları ve antioksidan koruma gibi çeşitli işlevleri destekler. D vitamini, kalsiyum ve fosforun emilimini düzenler ve kemik sağlığını destekler. A vitamini, görme, cilt sağlığı ve bağışıklık sistemi üzerinde etkilidir. Bunlar sadece birkaç örnektir; toplamda vücut için gerekli olan 13 temel vitamin bulunmaktadır.

Vitamin eksiklikleri, çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir, ancak aşırı alımı da zararlı olabilir. Bu nedenle, beslenme uzmanlarının rehberliğinde, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitaminleri doğru miktarlarda almanız sağlığınız açısından önemlidir.

A Vitamini Ne İşe Yarar

A vitamini, vücudun çeşitli önemli işlevlerini destekleyen bir vitamin türüdür. Aşağıda A vitamini’nin ana işlevlerinden bazılarını bulabilirsiniz:

  • • Görme: Göz sağlığı için kritik öneme sahiptir. Retina adı verilen gözün ışığı algılayan tabakasının normal fonksiyonunu destekler. Işığı algılamak ve gece görüşünü iyileştirmek için gereklidir.
  • • Cilt Sağlığı: Cildin sağlığını korur ve cilt hücrelerinin yenilenmesini destekler. Cilt dokusunun korunması ve sağlıklı kalması için gereklidir.
  • • Bağışıklık Sistemi: Bağışıklık sisteminin doğru şekilde çalışmasına katkıda bulunur. İmmün hücrelerin üretimi, işlevi ve enfeksiyonlara karşı mücadelede rol oynar.
  • • Kemik Sağlığı: Kemiklerin büyümesi ve yeniden yapılanması için gereklidir. Kemiklerin sağlıklı kalmasını ve güçlenmesini destekler.
  • • Üreme ve Gelişme: Üreme fonksiyonlarını destekler. Embriyonik gelişim ve büyüme aşamalarında da önemlidir.
  • • Antioksidan Koruma: Vücutta serbest radikaller adı verilen zararlı moleküllerle savaşan antioksidan özelliklere sahiptir. Bu, hücresel hasarı azaltmaya ve yaşlanmayı yavaşlatmaya yardımcı olabilir.
  • • Cilt Kanseri Riskini Azaltma: A vitamini, cilt kanseri riskini azaltmada yardımcı olabilir. Cilt hücrelerinin sağlıklı kalmasını ve güneşin zararlı etkilerine karşı korunmasını destekler.
  • • Saç Sağlığı: A vitamini, saç sağlığını destekler ve saç foliküllerinin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir.

Bu faydaların yanı sıra, A vitamini vücutta çeşitli biyokimyasal reaksiyonlarda rol alır ve genel sağlık ve iyi hissetme durumunu destekleyebilir. Ancak, dengeli bir beslenme ve doktorunuzun önerilerine uygun olarak A vitamini alımını sağlamak önemlidir, çünkü aşırı alımı zararlı olabilir.

A Vitamini En Çok Hangi Besinlerde Bulunur?

A vitamini, hem hayvansal hem de bitkisel kaynaklarda bulunan bir vitamindir. İşte A vitamini en çok hangi besinlerde bulunur:

Hayvansal Kaynaklar

• Karaciğer: Özellikle dana veya tavuk karaciğeri, yüksek miktarda A vitamini içerir.
• Somon, Ton Balığı ve Diğer Yağlı Balıklar: A vitamini açısından zengin olan bu balıklar sağlıklı bir besin kaynağıdır.
• Süt ve Süt Ürünleri: Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri A vitamini içerir. Ancak A vitamini miktarı diğer kaynaklara kıyasla daha düşüktür.

Bitkisel Kaynaklar

• Havuç: Beta-karoten içeriği nedeniyle en ünlü A vitamini kaynaklarından biridir.
• Ispanak ve Diğer Yeşil Yapraklı Sebzeler: Ispanak, pazı, lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler de beta-karoten ve diğer besinler bakımından zengindir.
• Tatlı Patates
• Kabak
• Mango
• Kavun
• Kereviz 
• Balkabağı

A Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

A vitamini eksikliği, vücudun bu önemli vitamini yeterince almadığında ortaya çıkan bir durumdur. A vitamini eksikliğinin belirtileri çeşitli organ ve sistemlerde görülebilir. İşte A vitamini eksikliğinin yaygın belirtilerinden bazıları:

  • • Gece Körlüğü: Gece görüşünün zayıflaması, A vitamini eksikliğinin erken belirtilerinden biridir. Işığın düşük olduğu durumlarda gözlerin uyum sağlamasında zorluk yaşanabilir.
  • • Göz Kuruluğu: Gözlerde tahriş, kızarıklık ve kuruluk hissi A vitamini eksikliğiyle ilişkilendirilebilir.
  • • Göz Enfeksiyonları: A vitamini eksikliği, gözlerin enfeksiyonlara karşı direncini azaltabilir, bu da tekrarlayan göz enfeksiyonlarına yol açabilir.
  • • Cilt Sorunları: Kuru cilt, pullanma, çatlama ve saç dökülmesi gibi cilt sorunları A vitamini eksikliğinin belirtileri olabilir.
  • • Bağışıklık Zayıflığı: Sık sık enfeksiyonlara yakalanma, soğuk algınlığına yatkınlık gibi belirtiler bağışıklık sistemi zayıflığına işaret edebilir.
  • • Yavaş Büyüme ve Gelişme: Özellikle çocuklarda A vitamini eksikliği, yetersiz büyüme, kilo alamama ve gelişme geriliğine neden olabilir.
  • • Keratomalazi: A vitamini eksikliği ilerlediğinde, kornea adı verilen göz tabakasının kurumasına ve incelmesine neden olan bir durum olan keratomalazi gelişebilir.
  • • Üreme Sorunları: A vitamini eksikliği, üreme sistemini etkileyebilir ve kısırlığa veya gebelik komplikasyonlarına neden olabilir.
  • • İştahsızlık: İştah kaybına ve yetersiz beslenmeye yol açabilir.
  • • Zayıf Diş ve Kemik Sağlığı: Diş çürümelerine ve zayıf kemik yapısına katkıda bulunabilir.

Bu belirtiler A vitamini eksikliğinin potansiyel göstergeleridir, ancak tek başına bu belirtilerden birinin varlığı kesin olarak teşhis etmek anlamına gelmez.

A Vitamini Fazlalığı Zararlı Mı?

Evet, A vitamini fazlalığı (hipervitaminoz) zararlı olabilir. A vitamini, vücut için önemli olan bir vitamin olsa da, aşırı miktarda alındığında toksik etkilere neden olabilir. A vitamini vücutta depolanabilir ve aşırı alımı zamanla birikim ve zararlı sonuçlara yol açabilir.

A vitamini fazlalığının belirtileri ve etkileri şunlar olabilir:

  • • Bulantı ve Kusma: Aşırı alımı mide bulantısına ve kusmaya neden olabilir.
  • • Baş Ağrısı: Fazla tüketimi baş ağrısı ve baş dönmesine yol açabilir.
  • • Saç Dökülmesi: Demir eksikliği anemisi ve A vitamini fazlalığı arasında bir ilişki olabilir, bu da saç dökülmesine yol açabilir.
  • • Cilt Sorunları: A vitamini fazlalığı, ciltte kuruluk, kaşıntı, döküntü ve tahrişe neden olabilir.
  • • Karaciğer Hasarı: Aşırı alımı, karaciğerin zarar görmesine ve karaciğer fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir.
  • • Kemik Sorunları: Fazla A vitamini, kemiklerde aşırı büyüme ve gelişme, kemik ağrısı ve kırıklara neden olabilir.

• Gebelik Komplikasyonları: Hamilelik sırasında aşırı A vitamini alımı, fetüs için risk oluşturabilir ve doğumsal anormalliklere neden olabilir.

A Vitaminin Cilde Faydaları Nelerdir?

A vitamini cilt sağlığı için oldukça faydalıdır. İşte A vitamini cilde sağladığı bazı faydalardan birkaçı:

  • • Cilt Hücrelerinin Yenilenmesi: Cilt hücrelerinin normal büyüme ve yenilenme süreçlerini destekler. Bu, cildin daha sağlıklı, genç ve taze görünmesine yardımcı olabilir.
  • • Akne ve Sivilce Kontrolü: Cildin yağ üretimini dengelemeye yardımcı olabilir. Bu nedenle, akne ve sivilce sorunlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
  • • Kırışıklık Azaltma: Kolajen üretimini artırabilir ve cildin elastikiyetini artırarak ince çizgi ve kırışıklıkların görünümünü azaltabilir.
  • • Güneş Hasarını Azaltma: Cildi güneşin zararlı etkilerine karşı koruyabilir ve güneşe maruz kalmanın neden olduğu hasarı azaltabilir.
  • • Renk Düzensizliklerini Azaltma: Ciltteki renk düzensizliklerini (örneğin lekeleri) azaltabilir ve cildin daha eşit tonlu görünmesini sağlayabilir.
  • • Cilt İltihaplarını Azaltma: Ciltteki iltihaplanmayı azaltarak, tahrişe ve kızarıklığa karşı koruma sağlayabilir.
  • • Cilt Sağlığını İyileştirme: Cildin nem seviyelerini düzenleyebilir ve cildin daha sağlıklı ve parlak görünmesini destekleyebilir.
  • • Akne İzlerini Hafifletme: Akne sonrası oluşan lekelerin ve izlerin görünümünü azaltabilir.
  • • Yaşlanma Karşıtı Etkiler: Serbest radikallerle savaşarak cilt hücrelerini yaşlanmaya karşı koruyabilir.

• Cilt Savunmasını Artırma: Cildin enfeksiyonlara karşı direncini artırabilir ve cilt bariyerini güçlendirebilir.

Günlük A Vitamini İhtiyacı Nedir?

Günlük A vitamini ihtiyacı, yaşa, cinsiyete ve fizyolojik duruma bağlı olarak farklılık gösterir. A vitamini ihtiyacı, genellikle ulusal sağlık otoriteleri ve uzman kuruluşlar tarafından önerilen günlük alım miktarlarına göre belirlenir. A vitamini ihtiyacı uluslararası birimlerde “Retinol Eşdeğeri” (RE) veya “Retinol Aktivite Eşdeğeri” (RAE) olarak ifade edilebilir.

Aşağıda, yetişkinler için genel bir A vitamini ihtiyacı kılavuzunu bulabilirsiniz:

Erkekler için günlük A vitamini ihtiyacı

Yetişkinler: Yaklaşık 900 mikrogram (mcg) RAE

Kadınlar için günlük A vitamini ihtiyacı

Yetişkinler: Yaklaşık 700-800 mikrogram (mcg) RAE

• Hamilelik ve emzirme dönemleri gibi özel durumlar için A vitamini ihtiyacı farklılık gösterebilir. Özellikle hamilelik sırasında aşırı A vitamini alımından kaçınılmalıdır, çünkü yüksek miktarda A vitamini fetüs için risk oluşturabilir.

• Besinlerdeki A vitamini miktarı genellikle “retinol” ve “beta-karoten” şeklinde ifade edilir. Retinol hayvansal kaynaklarda bulunurken, beta-karoten yeşil yapraklı sebzeler ve turuncu meyvelerde bol miktarda bulunur.

Unutmayın ki bu miktarlar genel tavsiyelerdir ve bireysel ihtiyaçlar farklılık gösterebilir. Sağlık profesyonelinizle veya beslenme uzmanınızla görüşerek sizin için en uygun A vitamini alımını belirlemeniz önemlidir.

KORU HASTANESİ

Vitamin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Vitaminler vücudumuzun sağlıklı ve dengeli bir şekilde çalışmasını destekleyen önemli besin öğeleridir. Bu nedenle vitamin eksiklikleri ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Vitamin eksikliği belirtileri bazen göz ardı edilebilen veya başka sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilebilen semptomlar arasında yer alabilir. Bu nedenle belirtilerin farkında olmak ve gereken tedaviyi zaman kaybetmeden uygulamaya başlamak önemlidir. İşte bilmeniz gerekenler:

Vitamin Eksikliği Nedir?

“Vitamin eksikliği nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Vitamin eksikliği, vücudunuzun belirli bir vitamini yeterince alamaması durumudur. Vücut düzgün çalışabilmesi için çeşitli vitaminlere ihtiyaç duyar ve bu vitaminler genellikle yediklerimizden elde edilir. Eğer diyetinizde yeterince vitamin yoksa veya vücudunuz bu vitaminleri doğru şekilde emmiyorsa vitamin eksikliği yaşayabilirsiniz.

Vitamin Eksikliği Neden Olur?

Peki vitamin eksikliği neden olur? Vitaminler doğal besin kaynaklarından alınan hücre yenilenmesine ve vücut için direnç arttırıcı özelliğe sahip olan maddelerdir. Ancak günümüz yaşam koşulları nedeniyle her zaman doğal yollarla vitamin ihtiyacı karşılanmaz. Vitamin eksikliği nedenleri aşağıdaki gibidir:

  • Dengesiz ve düzensiz beslenme,
  • Besinler saklanma ve pişirilme yöntemleri,
  • Mide ve bağırsak sisteminde oluşan bozukluklar,
  • Doğal ürünlere ulaşımın zor olması,
  • Sebze meyve tüketiminin az olması,
  • Hava kirliliğine maruz kalınması,
  • Sigara ve tütün ürünlerinin tüketimi,
  • Stres,
  • Yoğun spor yapılması,
  • Gebelik,
  • Mevsim geçişleri.

Eksik Olabileceğiniz Vitaminler

Vitaminler insan organizmasında temel olarak bulunmaz. Ancak vücut fonksiyon işlevlerinin yerine getirilmesinde önemli rol oynar. Her vitamin farklı doku ve organizmalarda farklı görevler alır. Vitamin eksikliği vücutta eksik olabilecek vitaminler olarak; A Vitamini, B Vitamini, E Vitamini, K Vitamini, C Vitamini, D vitamini, B1 Vitamini (Tiamin), B2 Vitamini (Riboflavin), B3 Vitamini (Niasin), B5 Vitamini (Pantotenik Asit), B6 Vitamini (Piroksidin), B7 Vitamini (Biyotin), B9 Vitamini (Folat), B12 Vitamini (Kobalamin) şeklinde sıralanabilir.

Vitamin Eksikliğinin Komplikasyonları

“Vitamin eksikliği nelere yol açar?” diye merak ediyorsanız vitamin eksikliğine bağlı kişilerde bazı komplikasyonlar meydana geldiğini bilmelisiniz. Bu komplikasyonlar aşağıdaki gibidir:

  • Görme problemleri: Özellikle A vitamini eksikliğinde görme problemleri yaşanabilir. Normal ve gece görmede bozukluklar, göz kuruması, göz kuruması veya gece körlüğü gibi sorunlar oluşabilir.
  • Yorgunluk: Bazı vitamin eksiklikleri uzun süreli yorgunluk, fiziksel aktivitede zorluk ve zihin bulanıklığı meydana getirebilir. Beynin enerji üretiminde etkisi olan B1 vitaminin eksikliğinde bu şikayetler oluşabilir.
  • Deri ve dil üzerinde çatlak: Cilt üzerinde oluşan bazı problemler vitamin eksikliğinden dolayı oluşabilir. Dudak çatlaması, dil çatlaması ve egzama gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu problemlerin oluşmasında B6 vitamini eksikliği rol oynayabilir.
  • Kemik ağrıları: Uzun süre devam eden kemik ağrısı, vücut ağrısı ve kemik erimesi gibi problemler D vitamini eksikliğinden dolayı görülebilir.
  • Kansızlık: DNA sentezi ve hücre bölünme süreçlerinde rol oynayan B9 vitamini kansızlık oluşmasına neden olabilir.
  • Zihinsel yorgunluk: Zihinsel performansı etkileyen ve zihinsel yorgunluk oluşturabilen nedenler arasında B12 vitamini eksikliği yer alabilir. Özellikler uzun süreli unutkanlık ve konsantre olamama gibi şikayetler vitamin eksikliğinden ortaya çıkabilir.
  • Aşırı kanama: Oluşan kanamaların uzun sürmesi, sebepsiz oluşan burun kanaması, diş eti kanaması veya idrarda kan görülmesi gibi durumlar K vitamini eksikliğinde görülebilir.
  • Kas kaybı: E vitamini eksikliğinde kaslarda güçsüzlük ve zayıflık oluşabilir. Kas kütlesinde yaşanan azalmaya bağlı olarak denge problemleri de ortaya çıkabilir.
  • Ciltte kolay oluşan morluk ve çürükler: Vücutta kolajen üretiminin azalması ile çeşitli dokular yıkılmaya veya doku tamirinin zorlaşmasına neden olabilir. C vitamini eksikliği ile vücut kolajen üretemez hale gelirse kolayca kırmızı ve mavi renkte morarmalar oluşabilir.

Vitamin Eksikliği Hastalıkları Nelerdir?

“Vitamin eksikliğinde görülen hastalıklar nelerdir?” sorusu da sıklıkla merak edilen konular arasındadır. Vitamin eksikliği hastalıkları sinir sorunları, kas zayıflığı, görme problemleri, bağışıklık sistemi sorunları, cilt problemleri, kardiyovasküler hastalıklar şeklinde özetlenebilir.

Vitamin eksikliği belirtileri ortak olabileceği gibi çoğu zaman vitamin türüne bağlı belirtilerde farklılık gösterir. Vitamin türüne göre oluşabilen belirtiler aşağıdaki gibidir:

A vitamin eksikliği belirtileri

  • Görmede problemler
  • Saç ve tırnaklarda kırılma
  • Halsizlik
  • Dudak ve dil yaraları

B1, B2, B3 ve B12 vitamin eksikliği belirtileri nelerdir?

  • Ağız içinde yaralar
  • Yorgunluk, halsizlik ve yorgunluk
  • Kansızlık ve vitamin eksikliği belirtileri
  • Yaraların geç iyileşmesi
  • Kaslarda zayıflık veya vücut ağrısı
  • Diş eti hastalıkları
  • Çocuklarda gelişim geriliği veya iştah kaybı
  • Depresyon veya huzursuzluk hali
  • Dolaşım veya sinir sistemi sorunları

B6 Vitamini Eksikliği

  • Ciltte dökülme, kaşıntı veya egzama
  • Yüksek kan basıncı
  • Bağışıklık sistemi bozuklukları
  • Vücudun enfeksiyonlara karşı savunmasız hale gelmesi

C Vitamini Eksikliği

  • Bağışıklık sisteminin zayıflaması
  • Enerji düşüklüğü
  • Kemiklerde veya kaslarda güçsüzlük
  • Kan dolaşımında aksaklık
  • Hastalıklara karşı direnç kaybı

D Vitamini Eksikliği

  • Vücut ağrısı
  • Yorgunluk, halsizlik veya uykusuzluk
  • Denge problemleri veya kuvvet kayıpları
  • Saç dökülmesi
  • Depresyon veya değişken ruh hali
  • Kilo vermekte güçlük
  • Sürekli üşüme
  • Göz altı morlukları

E Vitamini Eksikliği

  • Kansızlık
  • Damarlarda sertleşme veya tıkanma
  • Kaslarda yorgunluk hissi
  • Kısırlık
  • Erken yaşlanma

K Vitamini Eksikliği

  • Yaraların geç iyileşmesi
  • Kan pıhtılaşmasında azalma
  • İdrar yollarında oluşan kanamalar
  • Bağışıklık sisteminin zayıflaması
  • Basur gibi sindirim sorunları
  • Regl kanaması veya diş eti kanamalarında artış

Bebeklerde Vitamin Eksikliği Belirtileri

Bebeklerde vitamin eksikliği belirtileri büyüme ve gelişim geriliği, halsizlik ve yorgunluk, solgun cilt rengi, iştahsızlık, saç dökülmesi, bağışıklık sistemi zayıflığı, sindirim sorunları şeklinde kendini belli eder.

“Vitamin eksikliği nasıl giderilir?” sorusunun yanıtı doğru teşhise bağlıdır. Peki teşhis ve vitamin eksikliği için hangi bölüme gidilir? Vitamin eksikliğiniz olduğunu düşünüyorsanız ilk olarak bir aile hekimine başvurmanız önerilir. Aile hekimi durumunuzu değerlendirir ve gerekli görürse sizi iç hastalıkları veya endokrinoloji bölümüne yönlendirebilir. Vitamin eksikliğinin teşhisi kan tahlilleri veya girişimsel vitamin eksikliği testi ile yapılabilir. Doktorunuzun isteyeceği tam kan sayımı ile vitamin seviyeleri ölçülebilir. Tam kan sayımı dışında vitamin değerlerinin ölçülmesi için istenen bir kan tahlili ile B9, D ve B12 vitamini değerleri ölçülür.

Kan tahlili dışında vücutta vitamin emilim bozukluğu olma ihtimaline karşı bazı girişimler testler istenebilir. Sindirim sisteminde oluşabilecek problemler için midenin ve ince bağırsağın üst kısmının incelenmesi sağlayan endoskopi, boşaltım sisteminde olabilecek sentez problemi için de rektum bölgesinden kamera yardımı ile kalın bağırsağın incelendiği kolonoskopi uygulanabilir. Çoğunlukla anestezi altında yapılan endoskopi ve kolonoskopi işlemi sonrası vitamin emilim sorunlarının yanı sıra başka hastalıkların teşhisi de konabilir.

Vitamin Eksikliği Tedavisi

Peki vitamin eksikliğine ne iyi gelir? Vitamin eksikliği tedavisinde önemli olan nokta vitamin eksikliğinin tıbbi bir problem sonucunda olup olmamasına bağlıdır. Eğer vitamin eksikliği emilim bozuklukları nedeniyle oluşuyorsa ilk olarak bu durumun tedavi edilmesi gerekir. Tedavi sürecinde aşağıdaki yöntemlerden faydalanılır:

Uygun Diyet Programı: Bu aşamada “vitamin eksikliği için ne yemeli?” sorusuna yanıt aranır. Vitamin eksikliği teşhisinin ardından ilk olarak beslenme alışkanlarının düzenlenmesi gerekir. Vitaminler doğal yollarla çoğunlukla besinler tarafından karşılanır. Bunun için vitamin eksikliğine bağlı olarak uzmanın önerdiği besinlerin yeterli tüketilmesi vitamin eksikliği sorununu ortadan kaldırabilir. Sağlıklı bir beslenme planının oluşturulması da gelecekte yaşanabilecek vitamin eksikliklerinin önüne geçebilir.

Vitamin Takviyesi: Besinlerde alınan vitaminin yeterli olmadığı durumlarda vitamin takviyesi alınması vitamin eksikliğinin önüne geçebilir. Bu takviyeler reçeteli veya reçetesiz olarak ağız yolu ile alınabileceği gibi emilim sorunları yaşanabilen B12 vitamini gibi vitaminler enjeksiyon yolu ile alınabilir. Ancak alınan bazı vitamin takviyeleri kişilerde yan etkilere veya ilaçlarla etkileşime girmesi durumunda olumsuz sonuçlar doğurabilir. Özellikle hamile veya emziren kişilerin her vitamini alması doğru olmaz. Bu nedenle vitamin takviyesinin doktor kontrolünde alınması oldukça önemlidir.

Emilim Sorunlarının Tedavisi: Bağırsak veya sindirim yollarında yaşanan sentez problemleri kaynaklı hastalıklar tespit edilmişse tedavi edilmesi gerekir. Bu sorunlar tedavi edilmediği takdirde vitamin alımı ne kadar olsa da vücuda fayda sağlamayabilir. Tedavisi mümkün olmayan hastalıklardan kaynaklanan emilim problemi var ise de vitaminler direkt enjekte edilerek kullanılabilir.

BÜYÜK ANADOLU HASTANELERİ

Çocuğunuza vitamin takviyesi yaparken dikkat!

Vitaminler yüksek dozda alındığında toksik etki yaratarak, başta kalp, böbrek ile kan damarlarında kireçlenme gibi birçok sağlık sorununa neden olabiliyor.

Vitaminler, vücutta büyüme, gelişme, enerji kullanımı ile yeni hücre ve dokuların yapımı için gereklidir. Vitaminler özellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarda yaşamsal öneme sahiptir. Çocuklarda büyümenin hızlı olduğu 0-2 yaş, 5 yaş ve adolesan dönemde (10 yaştan itibaren) vitamin ile mineral ihtiyacı artıyor. Bir de bu ihtiyaç, üst solunum yolu enfeksiyonlarının sık görüldüğü kış mevsiminde artıyor!

Normal büyüyen ve sağlıklı beslenen çocuklarda vitamin takviyesine ihtiyaç duyulmaz. Maalesef pek çok ebeveyn, çocuğun yeterli beslenip beslenmemesine ve gelişim durumuna bakmaksızın vitamin takviyesi yapıyor. Ancak yüksek dozda vitamin kalp, böbrek, mide gibi yumuşak dokularda kireçlenmeden böbrek taşlarına, karaciğer ve dalağın büyümesinden cildin kuruyup çatlamasına kadar pek çok önemli sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Bu yüzden çocuklara hekime danışmadan asla vitamin takviye edilmemesi gerekiyor.

Vitaminler “suda eriyen vitaminler” ile “yağda eriyen vitaminler” olmak üzere iki gruba ayrılıyor. B ve C vitaminleri suda eriyen; A, D, E ve K vitaminleri de yağda eriyen vitaminler grubunda yer alıyor. Suda eriyen B ile C vitaminleri fazla alındıklarında idrar yolu ile vücuttan atıldıkları için genellikle sorun oluşturmuyor. Bunun aksine yağda eriyen vitaminler vücutta depolandıkları için toksik etki oluşturarak yarar yerine zarar verebiliyorlar. Çocuklarda özellikle yağda çözünen A, D, E ve K vitaminlerinin aşırı depolanması sonucunda gelişen sağlık problemlerini şöyle sıralıyor:

A vitamini çocuklarda doku farklılaşması ve çoğalması (çocuklarda büyüme döneminde), görme, üreme, bağışıklık sistemi ve epitel hücrelerin bütünlüğü ile akciğer olgunlaşmasına yardımcı olmasıyla önem taşıyor. Eksikliğinde mental ve fiziksel gelişim etkileniyor, cilt kuruyor, kabuklanıyor, iştahta azalma, kansızlık ile enfeksiyonlara eğilim artıyor. Ancak yağda eriyen vitamin olduğu için gelişigüzel takviye edildiğinde yarar yerine zarar veriyor. Dokularda birikerek aşırı iştahsızlık, yavaş büyüme, cildin kuruyup çatlaması ve sararması, karaciğer ve dalağın büyümesi, uzun kemiklerde ağrı, artmış kafa içi basıncı ile kellik gibi önemli sorunlar vücutta yüksek doz A vitamininin oluşturduğu nedenler arasında yer alıyor.

D vitamini, kalsiyumun vücutta emilmesine katkı sağlıyor. Çocuklarda kemikler ve dişlerin güçlenmesinde önemli rol oynuyor. Bunların yanı sıra bağışıklık ve sinir sistemini de destekliyor. D vitamini, yağda eriyen ve depolanan bir vitamin olduğu için, günlük gereksinimin üzerinde alındığında vücutta birikip toksik etki yaratıyor. Bunun sonucunda da çocukta ishal, kilo kaybı, sık idrara çıkma, böbrek taşı gece idrar yapma, kalp, böbrek, kan damarları, bronş ile mide gibi yumuşak dokularda kalsiyum birikimine bağlı kireçlenme gibi ciddi sağlık sorunları gelişebiliyor.

Çok güçlü bir antioksidan olan E vitamini çocuklarda vasküler endoteli (damarların iç tabakasını oluşturan hücreler), nöronal ve diğer hücre zarlarını serbest radikal hasarından koruyor. Yüksek doz E vitamini bağışıklık sistemi hastalıklarının ilerlemesini neden oluyor.

K vitaminin çocuklarda pıhtılaşama faktörleri üzerinde düzenleyici etkisi var. Yüksek dozda alımında kansızlık ve sarılık gibi sorunlara yol açsa da oral alımında toksik etki görülmüyor.

ACIBADEM HAYAT / DR HURİ AYDOĞAN ÇOCUK HASTALIKLARI

Comments are closed.