logo

Bir Aşk Hikayesi / Uckun Kaan

Guadalupe Pineda – Historia De Un Amor

Лучшие Романтические Песни О Любви Всех Времен | Величайшие Красивые Песни О Любви 80-х 90-х Годов

Eş Seçiminde Şemalar

Doğru Eş Seçimi ve Evlilik Kararı

Evlilik Kararı Alırken

AŞKIN NASIL YAŞANDIĞI MUTLULUĞU BELİRLER Mİ?

Çiftlerde Pozitif İletişimin Gücü

Mutlu Evliliğin Sırları

Romantik Aşk İyi Bir Çift Yaratır Mı?

SAHTE AŞK

Mutlu Evliliğin Keşfedilmesi

Saplantılı ve Kontrolsüz Aşk

İlk Görüşte Aşk Gerçek Mi?

Sonsuz Aşk Diye Bir Şey Var Mı?

Eş seçiminde etkili olan şemalar, bireylerin geçmiş deneyimlerinden ve çocukluk dönemindeki ilişkilerinden kaynaklanan derin psikolojik kalıplardır. Şema terapi, bu kalıpların ilişkiler üzerindeki etkilerini inceler ve bireyin neden belirli türde partnerlere çekim duyduğunu açıklar. Eş seçimi, bilinçli tercihlerden çok, bireyin sahip olduğu şemalarla yakından ilişkilidir. İşte bazı yaygın şemalar ve bu şemaların eş seçimindeki etkileri:

1. Terk Edilme Şeması
– Açıklama: Terk edilme korkusu yaşayan kişiler, genellikle ilişki içinde sürekli bir güvensizlik hissederler. Bu kişiler, güvenli olmayan ya da duygusal olarak mesafeli partnerlere çekim duyabilirler, çünkü çocuklukta terk edilme ya da duygusal ihmal yaşamışlardır.
– Eş Seçimi: Duygusal olarak mesafeli, istikrarsız veya kaotik partnerler. Bu tür ilişkilerde, birey sürekli terk edilme korkusu yaşar ve ilişki içinde güven duymakta zorlanır.

2. Kusurluluk / Utanç Şeması
– Açıklama: Kişi kendisini kusurlu, yetersiz ve sevilemez görür. Bu şemaya sahip bireyler, kendilerini değersiz hissettikleri için, kendilerine kötü davranan ya da onları sürekli eleştiren partnerlere çekim duyabilirler.
– Eş Seçimi: Eleştirel, yargılayıcı ya da baskıcı partnerler. Bu kişiler, kusurluluk şemasına sahip bireyi sürekli aşağılayarak bu şemayı pekiştirirler.

3. Bağımlılık / Yetersizlik Şeması
– Açıklama: Kendi başına karar veremeyen ya da bağımsız bir şekilde hareket etmekte zorlanan kişiler, güçlü, kontrolcü ya da bağımsız partnerlere çekim duyabilirler. Bu tür ilişkilerde birey, partnerine duygusal ya da fiziksel olarak bağımlı hale gelebilir.
– Eş Seçimi: Kontrolcü, baskın ve otoriter partnerler. Bağımlılık şeması olan birey, bu tür partnerlere ihtiyaç duyar ve kendini onlarsız eksik hisseder.

4. Duygusal Yoksunluk Şeması
– Açıklama: Duygusal yoksunluk şeması olan kişiler, genellikle çocukluk döneminde ihtiyaç duydukları duygusal desteği alamamışlardır. Bu kişiler, duygusal olarak ulaşılmaz ya da ilgisiz partnerlere çekim duyabilirler çünkü tanıdık olan bu dinamikle yüzleşirler.
– Eş Seçimi: Duygusal olarak mesafeli, ulaşılmaz ya da soğuk partnerler. Duygusal yoksunluk şemasına sahip birey, bu tür ilişkilerde duygusal olarak tatminsiz kalır ve sürekli daha fazla ilgi ya da sevgi talep eder.

5. Haklılık / Büyüklenmecilik Şeması
– Açıklama: Haklılık şeması olan kişiler, kendilerini diğer insanlardan üstün görürler ve başkalarının ihtiyaçlarını göz ardı edebilirler. Bu bireyler, kendilerine hayran olacak ya da onları sürekli onaylayacak partnerler ararlar.
– Eş Seçimi: Bağımlı, fedakar ya da kendini feda eden partnerler. Haklılık şeması olan kişiler, partnerlerinin sürekli kendilerini onaylamasını beklerler ve partnerlerinin ihtiyaçlarına duyarsız olabilirler.

6. Boyun Eğicilik Şeması
– Açıklama: Boyun eğici şemaya sahip bireyler, başkalarının istek ve ihtiyaçlarını kendi istek ve ihtiyaçlarının önüne koyarlar. Bu kişiler, otoriter ya da kontrolcü partnerlere çekim duyabilirler, çünkü bu kişilerle ilişkilerde boyun eğmek zorunda kalırlar.
– Eş Seçimi: Kontrolcü, baskın ya da otoriter partnerler. Boyun eğici birey, bu tür partnerlerin baskısına boyun eğerek kendi ihtiyaçlarını göz ardı eder.

7. Onay Arama / Kabul Görme Şeması
– Açıklama: Onay arama şeması olan kişiler, başkalarının beğenisi ve takdiri için yaşarlar. Bu kişiler, toplumda statü sahibi ya da sosyal olarak kabul görecek partnerlere çekim duyabilirler.
– Eş Seçimi: Yüksek statüye sahip, sosyal çevrede kabul gören ya da popüler partnerler. Onay arama şemasına sahip kişiler, bu tür partnerlerle kendilerini daha değerli hissederler.

8. Yetersiz Özdenetim Şeması
– Açıklama: Yetersiz özdenetim şeması olan kişiler, dürtüsel ve disiplin eksikliği ile hareket edebilirler. Bu kişiler, kendilerine karşı disiplinli ya da denetleyici partnerlere çekim duyabilirler.
– Eş Seçimi: Katı, disiplinli ve kurallara bağlı partnerler. Yetersiz özdenetim şemasına sahip bireyler, bu tür partnerlerin denetleyici ve düzenleyici davranışlarına ihtiyaç duyarlar.

9. Sosyal İzolasyon / Dışlanmışlık Şeması
– Açıklama: Sosyal izolasyon şeması olan kişiler, kendilerini sosyal olarak dışlanmış ya da farklı hissederler. Bu kişiler, sosyal ilişkilerde zorluklar yaşadıkları için daha içe dönük ya da izole partnerlere çekim duyabilirler.
– Eş Seçimi: İçe dönük, sosyal olarak geri planda duran partnerler. Sosyal izolasyon şeması olan kişiler, kendilerine benzer şekilde sosyal ilişkilerde zorluk yaşayan partnerlere çekim duyabilirler.

10. Kusursuzluk / Yüksek Standartlar Şeması
– Açıklama: Kusursuzluk şeması olan kişiler, hem kendilerinden hem de başkalarından yüksek standartlar beklerler. Bu kişiler, mükemmeliyetçi ya da çok başarılı partnerlere çekilebilirler.
– Eş Seçimi: Yüksek standartlara sahip, başarılı ya da mükemmeliyetçi partnerler. Kusursuzluk şeması olan bireyler, bu tür partnerlerin beklentilerini karşılamaya çalışarak kendilerini değerli hissederler.

Eş seçiminde şemalar, bireyin çocukluk deneyimlerinden, ebeveyn ilişkilerinden ve yaşam boyunca gelişen ilişki dinamiklerinden kaynaklanır. Şemalar, bireyin ilişkide nasıl davrandığını, nasıl bir partner seçtiğini ve bu ilişkide nasıl bir rol oynadığını derinden etkiler. Şema terapi, bireyin farkında olmadığı bu şemaların etkisini fark etmesine ve daha sağlıklı ilişki seçimleri yapmasına yardımcı olabilir.

Psikolog Dr. Hatice Topçu Ersoy

Bir kişinin evlilik kararı almasında o zamana kadar edindiği hayat tecrübesi ve kişilik özellikleri çok önemlidir. Bu etkenleri gözönünde bulundurarak geliştirilmiş bazı kuramlar vardır;

Bütünleyici Gereksinimler Kuramı Bu kurama göre, evlilik kararı alacak olan kişi, kendi kişiliğinde eksik olan özelliklerini eşinden tamamlamasını beklemektedir. Örneğin, ilgi ve şefkate ihtiyaç duyan biri, şefkat dolu ve kendisine çok ilgi gösteren birini eş olarak seçebilmektedir.

Uyarıcı – Değer – Rol Kuramı Bu kuramın birinci aşaması bireyin karşısına çıkan kişinin kişilik özelliklerinden etkilenmesidir. Uyarıcı aşama denilen bu aşamada kişiler ilişkilerinin değerlendirmesini yaparlar. İlişki kendileri için önemli bulunursa ikinci aşama olan değer aşamasına geçilir. Kişiler fiziksel, zihinsel ve sosyal olarak ortak değerlere sahip olduklarını düşünüyorlarsa son aşama olan rol aşamasına ulaşırlar. Bu aşamada, kişiler birbirlerini hayatta üstlenecekleri roller (eş, ebeveyn gibi) içindeki davranış biçimlerini kestirmeye çalışırlar. Bu aşamanın ardından ise evlilik kararına yönelik girişimler hayata geçer. Doğru eş seçimi için karşı taraftan beklentilerinizi net olarak düşünmeli ve doğru karar almak için adımlarınızı atmalısınız.

NAİSA PSİKOLOJİ

Kişiler evlilik kararı alırken farklı nedenler düşünmektedirler. Bu kararı verirken yapılan hataların bazıları şu şekilde sıralanabilir;

İlk Bakışta Aşk: İlk görüşte aşk, kişilerin mantıklı düşünmelerine ve yanlış kararlar almalarına neden olabilmektedir. Bu nedenle çiftlerin birbirlerini tanımak için zaman tanımaları ve alacakları karar öncesinde iyi düşünmeleri gerekmektedir.

Evden Kaçış: Bazı insanlar mutlu olamadıkları ve sürekli sorun yaşadıkları bir ortamdan kurtulabilmek için evliliği bir çare olarak görmektedirler ve evlilik kararı almaktadırlar. Bir kaçış olarak da değerlendirebileceğimiz evlilik kararı her zaman doğru olamayabilmektedir.

Cinsel İsteklerin Karşılanması: İnsanlar bazen cinsel ihtiyaçlarını giderebilmek için evlenmek istemekte ve evliliğin asıl temellerini gözardı ettikleri için yanlış kararlar verebilmektedirler.

Yalnızlıktan Kurtulma İsteği: İnsanlar bazen yalnızlıktan kurtulmak için evlilik yapmayı deneyebilirler. Ancak sadece bu amaçla yapılan evlilikler genellikle doğru evlilikler olmamaktadır.

NAİSA PSİKOLOJİ

Gerçekçi olmayan evlilik ile ilgili beklentiler, eşlerin ciddi hayal kırıklıkları yaşamalarına, evliliklerinde sorunlar yaşamalarına ve hatta çıkmaza girmelerine neden olabilmektedir. Bunlardan bazıları ise şöyledir;

‘Eşim en yakın dostumdur’ düşüncesi: Bireyin hayatında eş ve arkadaş çok önemli kişilerdir. Bir bireyin eşine arkadaş rolünü de yüklemesi oldukça yanlıştır, çünkü her iki ilişki türünün de o kişi için farklı getirileri vardır.

‘Evlilikte yarı yarıya paylaşım gerekir’ düşüncesi: Bu düşünce, ilişkiler içinde bireyler için gerekli ve kaçınılmazdır. Ancak, paylaşım düşüncesi bir orana sabit kılınamaz. Hayatta karşılaşılacak olan durum ve imkanlar gözönünde bulundurularak, kimi zaman birinin diğerine oranla daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerekebilir. Paylaşım konusu, uzun bir zaman dilimi için düşünülmelidir.

‘Çocuk sahibi olmaksızın bir evlilik olamaz’ düşüncesi: Eşler için çocuk sahibi olmak evliliğin en önemli amaçlarından biridir. Bu sayede çiftler birbirlerine daha çok yakınlaşacaklarını, aralarındaki sorunları daha kolay çözebileceklerini düşünürler. Bu düşünceler çocuk sahibi olma kararını çok ciddi bir şekilde etkiler. Ancak zaten başarısız bir ilişkide çocuk sahibi olmak her zaman çözüm olamayacağı gibi kişiler arasında başka sorunların da yaşanmasına neden olabilmektedir.

‘Eşime şimdiye dek yaşadığım her şeyi anlatmalıyım’ düşüncesi: Evlilik kararı almak üzere olan çiftlerin birbirlerini tanımaya çalışmaları çok normaldir. Ancak o zamana dek yaşadıkları olayları ve tecrübeleri birbirlerine aktarırlarken de dikkatli olunmalıdır. Çiftler ilişkilerinin nasıl etkileneceğini tahmin edemedikleri konularda konuşacakları zaman aile terapistlerinden destek alabilirler.

NAİSA PSİKOLOJİ

Bir evlilikte eşleri etkileyen pek çok psikolojik sebepler vardır. Bu nedenle çiftlerin evlilik kararını almadan önce birbirlerini yeterince tanımaları ve evlilik sorumluluğunu alıp alamayacaklarını iyice düşünmeleri gerekmektedir. Özellikle toplumumuzda, erkeklerin sorumluluk alma konusundaki istek ve kararlılıklarını pek çok kere gözden geçirmeleri tavsiye edilmektedir. Evlenmeden önce dikkat edilmesi ve değerlendirilmesi gereken bazı kriteler vardır. Evlenmeden önce eşlerin birbirleri hakkında kişilik özelliklerini, evliliğe ve hayata bakış açısını, kendisine her konuda destek olup olamayacağını, mesleği ve gelir düzeyini, sağlık durumunu, çocuk sahibi olmak isteyip istemediğini, cinselliğe bakış açısını, her iki tarafın ailesiyle olan ilişkilerini, psikolojik bir sorununun olup olmadığını bilmeleri gerekmektedir. Bu kriterler ve daha pek çok konu çiftler arasında tartışılmalıdır.

Evlilik öncesi depresyonu bilinen bir gerçektir. Evlilik sorumluluk gerektirmektedir ve eğer kişi bu sorumlulukları üstlenemeyeceğini düşünüyorsa biraz daha beklemekte fayda vardır. Karşılıklı sevgi ve anlayışın var olmadığı evliliklerde bu sorumluluklar kişilerin özgürlüklerinin elinden alınması gibi algılanabilir. Bu nedenle evlilik kararı üzerine iyi düşünülmeli, sevgi ve anlayışın hakim olduğu ilişkiler geliştirilmelidir.

Evlilik öncesinde bahsedilen bu kriterler dikkatle ele alınmalıdır. Gerekli hallerde evlilik-ilişki danışmanlarından destek istenebilir. Objektif ve uzman birinin rehberliğinde, kişilerin evliliğe hazır olup olmadıkları, birbirleri ile uyumu, hayata bakış açıları ve evlilikten beklentileri masaya yatırılır. Yapılan bu görüşmeler kişilerin verecekleri kararda belirleyici ve yol gösterici bir kaynak olabilir.

NAİSA PSİKOLOJİ

Psikolojik manipülasyon genellikle başka bir kişinin nasıl hissettiğini, düşündüğünü ve davrandığını kontrol etmeye çalışan sözcükleri, ihmalleri ve eylemleri ifade eder. Bu onların kendilerine, ilişkilerine ve genel olarak dünyaya bakış açılarını etkileyebilir. İlişkilerde sürekli manipülasyon, özgüveninizi etkileyebilir ve anksiyete veya depresyon belirtileri yaşamanıza neden olabilir. Manipülasyon aileye ve romantik ilişkilere özel değildir. Aynı zamanda arkadaşlıklarda ve hatta işle ilgili ilişkilerde de ortaya çıkabilir.

1. İçgüdülerinizi görmezden gelmeye çalışırsınız

İlk kırmızı bayrak, bir şeyin doğru olmadığına veya ısrarla istemediğiniz şeyleri yapmaya devam ettiğinize dair içgüdüsel bir his olabilir. Bu duyguyu görmezden gelip kendinizi her şeyin yolunda olduğuna inandırmaya çalışabilirsiniz.

İçgüdülerinize güvenin” ifadesi özellikle manipülasyon yaşadığınızı düşündüğünüzde faydalıdır.

Örneğin, randevularınız sırasında partnerinizin sürekli telefonuyla konuşması nedeniyle üzgün olduğunuzu söylediğinizde partnerinizin  çok çabuk sinirlendiklerini fark ediyorsunuz.

Daha sonra konuşma, bir tartışmaya neden olarak özel randevunuzu nasıl mahvettiğinize dönüyor. Yani söylemek istediklerinizi unutup onun yerine onu yatıştırmaya çalışıyorsunuz. Bu sırada partneriniz tekrar telefonunu kontrol ediyor. “Az önce ne oldu?” diye kendinize soruyorsunuz ama daha fazla sürtüşme yaratmak istemediğiniz için bunu görmezden geliyorsunuz.

2. Merak ediyorsunuz: kendinize sen iyi misin? diye soruyorsanız

Kendinizden ve kendi amaçlarınızdan şüphe etmeye başlıyorsanız, bir manipülasyon taktiğinin hedefinde olabilirsiniz. Belki bir zamanlar belirli bir durumla başa çıkma yeteneğinize güveniyordunuz ve şimdi yeteneklerinizi sorgulamaya başlıyorsunuz. Hatta ilişkide “sorun” olup olmadığınızı bile sorgulayabilirsiniz.

Örneğin, partnerinize telefonunda bu kadar çok zaman geçirmesi konusunda ne hissettiğinizi tekrar anlatmayı deneyin. Bunu denediğinizde  sizin de  bunu yaptığınızı ve sürekli kavga etmek için bir neden bulmaya çalıştığını söylüyorsa burada manipülasyon söz konusudur.

3. Kendinizi suçlu hissediyorsanız

Birinin sizi duygusal olarak manipüle ettiğinin ortak işareti, ilişkide belirli şekillerde davrandığınız için kendinizi suçlu hissetmeye veya utanmaya başlamanız olabilir. Örneğin, iki işte birden çalışıyorsunuz ve kendinize ayıracak zamanınız kalmıyor. Sonra aylar sonra ilk izin gününüz geliyor ve bu gününü evde pijamalarınızla televizyon izleyerek geçirmeye karar veriyorsunuz.

Bunu annenize  söylediğiniz de onun üzgün göründüğünü fark ediyorsunuz ve  sorunun ne olduğunu sorduğunuzda, izin gününüzde onu ziyarete gelmeyeceğinize inanamadığını söylüyor. Aniden kendinizi o kadar suçlu hissediyorsunuz ki, izin gününüzü onun evinde ona yardım ederek geçiriyorsunuz. Her ne kadar bu senaryo birçok farklı nedenden ötürü bu şekilde işlese de, istediğiniz şeyi söylemediğiniz veya yapmadığınız için ısrarla suçlu hissediyorsanız, bu bir tehlike işaretidir.

Manipülatör, özellikle sınırlar koymaya çalıştığınızda söylediğiniz veya yaptığınız bir şey hakkında hoşnutsuzluğunu ifade ediyorsa onu mutlu etmek ve suçluluk duygunuzu hafifletmek için mutlaka pes edersiniz.

4. Benlik duygunuz bulanıklaşıyorsa

İlişkilerde manipülasyonun yaygın bir belirtisi, bir başkasının açık veya gizli, sizin fikir ve ilgi alanlarınızdan vazgeçme yönündeki taleplerini takip ettikten sonra, kim olduğunuza dair duygunuzu kaybetmeye başlamanızdır. Örneğin bazı romantik çiftlerde bir partner, çatışmayı önlemek için diğer kişinin yaşam tarzını ve ilgi alanlarını benimseyebilir. Kim olduğunuzu ve yaşam tercihlerinizi tam olarak ifade edebildiğinizi düşünmüyor olabilirsiniz ve onların yanındayken farklı davranabilirsiniz.

5. Yumurta kabuklarının üzerinde yürüyormuş gibi hissediyorsanız

Belki korkuyu yoğun bir duygu veya bir tehdide verilen tepki olarak düşünüyorsunuz. Ancak korku, çatışma veya sürtüşmeden kaçınmak için eylemde bulunma veya belirli şeyleri söyleme konusunda tereddüt olarak da ortaya çıkabilir. Nasıl hissettiğinizin farkında bile olmayabilirsiniz; yalnızca belirli konulardan veya eylemlerden otomatik olarak kaçınırsınız.

Bazı insanlar öfkeyi bir manipülasyon taktiği olarak kullanabilir. Patlamaları diğer insanların geri adım atmasına veya tepkiden kaçınmak için davranışlarını değiştirmesine neden olabilir. Bu dinamiği, bir ebeveyn çocuğunu bir şey yapmaması konusunda uyardığında, aksi takdirde diğer ebeveyn sinirlendiğinde görebilirsiniz. Bir yetişkin olarak, davranışlarınızın aşırı farkına varabilir veya açık bir tetikleyici olmaksızın kaygı belirtileri yaşayabilirsiniz. Her kararı “Diğer kişi ne yapacak?” şeklinde düşünebilirsiniz.

Örneğin arkadaşınızın doğum günü partisine gitmek isteyebilirsiniz ancak partnerinizin bundan hoşlanmadığını biliyorsunuzdur. Arkadaşınızla en son vakit geçirdiğinizde partneriniz sizinle saatlerce konuşmamıştı. Bu sefer daveti kabul etmeden önce iki kez düşünürsünüz çünkü eğer bunu yaparsanız partnerinizin hoşnutsuzluğuyla uğraşmak zorunda kalabileceğinizi tahmin edersiniz.

6. Akıl sağlığınızı sorgulamaya başlarsınız

Manipülasyon sadece strese ve kaygıya neden olmakla kalmaz, aynı zamanda davranışlarınız ve duygularınız konusunda kafanızın karışmasına ve güvensiz hissetmenize de neden olabilir. Tepkilerinizin zihinsel sağlık sorunlarının belirtileri olup olmadığını merak etmeye başlayabilirsiniz.

Gaslighting gibi manipülasyon taktikleri çoğunlukla bu duyguların nedenidir.

Birisi size sürekli gaslighting uyguladığında, hafızanızı ve sağlığınızı sorgulamaya başlarsınız, öyle ki bazı şeylerin olup olmadığından emin olamazsınız. Yeterince “ilginç”, bu sadece bu kişinin yanında başınıza geliyor gibi görünür.

Psikolog Berna / TERAPİ EVRENİ

Her ilişki, kendi dinamikleri ve karmaşıklıklarıyla doludur. İlk aşk heyecanı yerini zamanla derinleşen bir bağa bırakabilir, ancak bazen ilişkilerdeki zorluklarla baş etmek karmaşıktır. Bu yazıda, ilişki dinamiklerini anlamanın ve iyileştirmenin yollarını keşfedeceğiz.

1. İlişki Dinamiklerinin Temelleri:

İletişim Stilleri: İletişim, sağlıklı ilişkilerin temelidir. Farklı iletişim stillerini anlamak ve uygun bir şekilde iletişim kurmak, sorunların çözümüne ve bağın güçlenmesine yardımcı olabilir.

Duygusal Paylaşım: Duyguları açıkça ifade etmek ve partnerin duygusal ihtiyaçlarını anlamak, ilişkide derin bir bağ oluşturabilir.

2. İlişkide Zorlukların Üstesinden Gelme:

Çatışma Yönetimi: Çatışmalar kaçınılmazdır, ancak sağlıklı çatışma yönetimi ile birlikte çözüm odaklı yaklaşımlar, ilişkideki tansiyonu azaltabilir.

Empati ve Anlayış: Partnerin bakış açısını anlamak ve empati kurmak, ilişkideki sorunların daha iyi anlaşılmasına ve çözülmesine yardımcı olabilir.

3. İlişkiyi Güçlendiren Aktiviteler:

Ortak Hedefler Belirleme: Ortak hedeflere yönelik çalışmak, birlikte zaman geçirme ve birbirinize destek olma, ilişkinizi daha anlamlı hale getirebilir.

Birbirinize Zaman Ayırma: Yoğun tempoda bile, birbirinize zaman ayırmak ve ilişkinizi ön planda tutmak, bağınızı güçlendirebilir.

4. Profesyonel Yardım Alma:

Çift Terapisi: Profesyonel bir terapistten destek almak, iletişim eksiklikleri veya çatışmalarla başa çıkmak için etkili bir yoldur. Her ilişki kendi dinamikleriyle özeldir ve bu dinamikleri anlamak, birlikte büyümek için önemlidir. İletişim, anlayış ve çözüm odaklı bir yaklaşımla, ilişkinizi güçlendirmek ve derinleştirmek mümkündür. Unutmayın ki, sağlıklı ilişkiler sürekli bir öğrenme ve gelişme sürecidir.

TERAPİ EVRENİ / Psikolog Güldan

AŞKIN NASIL YAŞANDIĞI MUTLULUĞU BELİRLER Mİ?

Lee (1973) bireylerin aşk yaşayış biçimlerinde 6 farklı tutumunun olduğunu belirlemiştir. Bunlar:

•    EROS (TUTKULU AŞK): Eros doyum sağlama amaçlı, duygusal ve duyusal yoğunluğun fazla olduğu, cinsel doyum sağlayan ve kişinin partneri ile ortak ve birbiriyle uyumlu eğlence anlayışının olduğu bir aşk tutumudur. Eros aşk stiline sahip olan insanlar genellikle ilk görüşte aşık olduklarını söyleme eğilimindedirler. Heyecan ve tutkunun olduğu aşk durumunu tercih etmektedirler. Yurt dışında ve Türkiye’ de yapılan araştırmalarda eros aşk stilinin ilişki doyumunu arttırdığı ve kişilerin bu şekilde aşk yaşadıkları bireylerde daha mutlu oldukları belirlenmiştir.

•    STORGE (ARKADAŞÇA AŞK) : Kişilerin partnerlerinde benzer istekler ve ilgiler aradıkları, ortak amaçlar doğrultusunda yaşamlarını sürdürdükleri ve aşkın arkadaş ilişkisiyle başlayıp sevgililiğe dönüştüğü ve kişilerin tutkudan ziyade uzlaşı içinde olduğu aşk biçimidir. Yapılan bazı araştırmalarda bu aşk stilinin ilişki doyumunu arttırdığı belirlenmiştir fakat Türkiye de arkadaşça aşk stiliyle mutluluk arasında bir bağlantı bulunamamıştır.

•    AGAPE (ÖZGECİ AŞK): Özgeci aşk kişilerin partnerlerine sorgusuz bir şekilde bağlı oldukları kendilerini ilişkiye fazlasıyla verdikleri ve hep özveride bulundukları aşk biçimidir. Birey bir nevi aşktan doyum almak yerine kendinden ödün verdikçe ilişkide mutlu olacağını düşünmektedir.  Ülkemizde her ne kadar özverili olmak kadınlara toplum tarafından öğütlenen ve mutluluğun formülü olarak gösterilen bir aşk biçimi olsa da çok özveride bulunan kişilerin ilişkilerinde mutlu olmadıkları gözlemlenmiştir, mutlu olmak yerine çocuklarım için ya da boşandıktan sonra ne yaparım düşüncesi vardır.

•    PRAGMA (MANTIKLI AŞK): Aşk ilişkisinin iş ilişkisine benzer yaşandığı aşk stilidir. Mantıklı aşık olan kişilerin partnerlerini duygularına göre değil ortak özelliklere ve birlikte aynı amaç için çalışabilme durumuna göre seçmektedirler. Bu kişiler benzer olmaya ve ortak düşüncelere, statüye tutkulu olmaktan daha çok önem vermektedirler. Bazı araştırmalarda mantıklı aşk ilişkide doyum getirse de çoğu araştırma en çok ilişkide doyum sağlamaya yarayan aşk stilinin tutkulu aşk olduğunu söylemektedir.

•    LUDUS (OYUN GİBİ AŞK): İlişkisinde eğlence arayan, sosyal doyum ve değişiklik arayan kişilerin tercih ettiği bir aşk biçimidir. Bu aşka sahip olan kişiler partnerlerini sık sık değiştirme yada ilişkide partnerini aldatma eğilimine sahiptirler. Aşkın bir oyundan ibaret olduğunu düşünen bu bireyler partnerine değil ilişkinin yaşayış şekline daha çok önem vermektedirler. Araştırmalarda erkeklerin ve gençlerin daha çok oyun gibi aşkı tercih ettikleri belirlenmiştir ve bu kişiler uzun dönemde ilişkiden doyum almamaktadırlar. İlişkilerde mutluluğu azaltan bir aşk stili olarak ele alınmaktadır.

•    MANİA (BAĞIMLI AŞK) : Bir ilişkide özne olmaktan çok partnerinin nesnesi olmanın tercih edildiği aşk biçimidir. Bu ilişkilerde sürekli birlikte olmak , aşırı bağımlılık önemlidir. Kıskançlık, kısıtlamalar hat safhadadır. ‘O olmadan yaşayamam’ cümlesinin kurulduğu bir aşk tutumudur. Bu aşk biçiminin ilişki doyumu sağlamadığı belirlense de Türkiye de yapılan bir araştırma da kişilerin bağımlı aşkın mutluluğu sağladığını düşündükleri görülmüştür, bu durumun altında yatan sebep ilişkiden alınan doyumdan çok, partnerim yanımdaysa mutlu olmak zorundayım düşüncesi olduğu söylenebilir. Bağımlı aşıklar mutlu olduklarını düşünseler de uzun dönemde bazı sıkıntılar yaşadıkları gözlemlenmiştir.

Kişilerin aşkı yaşayış biçimleri ilişkide mutluluğun belirleyicisidir. Bir kişide sadece bir aşk biçimi vardır diyemeyiz fakat kişilerin bu stillerden birini yaşama ve tercih etme eğilimlerinin daha fazla olduğu söylenilebilir.

Klinik Psikolog Şeyma Kama

BURSA PSİKOTERAPİ MERKEZİ

İnsanlar ne tür ilişkiler için evrildi? Charles Darwin’in evrim teorisi “güçlü olanın ayakta kalması” üzerine kurulu. Ama bu “güçlü olan” en hızlı, en iyi, en kuvvetli anlamına gelmiyor. Kendi çevresine en iyi adapte olabilen anlamına geliyor. İnsan türü olarak çevresine en iyi adapte olabilen tür isek, öyleyse neden tekil yaşamak yerine aşkın peşinden koşuyoruz?

“Beslemek ve beslenmek doğamızda var.”

Bruce Perry ( Psikiyatrist)

Bağlanmak İçin Doğduk

Tarih boyunca insanlar birilerine bağlanma ihtiyacı hissetmiş. İnsanoğlunun yaratılışındaki yalnız olamama duygusu insanı hep birileriyle birlikte yaşamaya sürüklemiş. Bu insanın doğasına kodlanmış bir durum. İnsanın hayatta kalma becerilerinin en önemlisi ilişkiyi sürdürebilme kabiliyeti. Çünkü yalnızlık çaresizliktir, belirsizliktir ve kaostur. Bazı canlılar ise doğdukları andan itibaren koşmaya başlıyor, ancak insan yavrusu böyle değil, ebeveynlerinin birincil bakımına muhtaç ve çaresiz. Her annenin de dile getirdiği gibi yeni doğmuş bir bebek zahmetli ve yorucu, işte bu yüzden annenin motivasyona ihtiyacı var. Tüm bu zahmetin ödülü ise aşk!

Bağlanma teorisinin kuramcısı olan John Bowlby, “ Bebeklerin gülümsemeleri öyle güçlüdür ki, anneleri büyülenmiş halde bırakırlar.” der. Bir gülümseme ile annesini ödüllendiren bebeğin en çok sevilen ve önemsenen olduğu şüphe götürmez.

Bağlılık Kuramı Nedir?

Psikiyatrist John Bowlby, bağlanma teorisinin kurucusudur. Bağlanmanın doğumda başladığına ve yaşam boyunca muazzam bir etkiye sahip olduğunu savunur. Bağlanma Teorisinin ana teması, bebeklerinin ihtiyaçlarına uygun ve duyarlı annelerin çocuklarında bir güvenlik duygusu oluşturmasıdır. Bebek, bakıcının güvenilir olduğunu bilir ve bu da çocuğun çevreyi keşfetmesi için güvenli bir temel oluşturur.

Çocukluktan Romantizme

Çocuğun ilk gelişim evrelerine bakıldığında, ilk bir yaşında kaotik ortamı korkulur olmaktan çıkaran ve anlamlandıran bir bakıcı mevcut. Genellikle anne olan bu bakıcı hayatı kolaylaştırır. Aslında çocuklukta anneyle kurulan bağın sağlıklı olup olmadığına göre yetişkinlikte deneyimlenen ilişki biçimleniyor. Çocukluk yıllarından kalan izler, partnerimizle yaşadığımız romantik ilişkimizde kendisini ortaya koyar. Tüm bu anlatılanların romantik bir aşkla ne ilgisi var peki? Cevabı çok basit. Büyüyebiliriz ancak doğuştan gelen bağlanma ihtiyacımızı asla kaybetmeyiz. Hayatta yalnız olduğumuzu yadsıyarak, hep çevremizde eş-dost, arkadaş ve sevgililer arıyoruz. Bağlantımızı birincil bakıcımızdan yeni bir üsse aktarıyoruz. Bulmayı başarabilirsek tabii. Çoğumuz için bu romantik bir partner oluyor. Aşık olmak, ebeveyn olmakla birlikte yaşamın iki ana modülatörü oluyor. Kelimenin tam anlamıyla beynimizi yeniden şekillendiriyor. Tıpkı anaç bir ebeveynin kendine güvenli bir çocuk yetiştirmesi gibi, sağlıklı, sevgi dolu ve romantik bir ilişki bizi daha mutlu, daha güvenli, kendinden emin ve daha bağımsız yapıyor.

Aşkın Gelişimi

Doğada memelilerin yaklaşık yüzde 5’i tek eşlidir. Geriye kalanlar ise genlerini mümkün olduğu kadar daha fazla yaymanın peşindeler. En yakın akrabalarımız olduğu düşünülen şempanzeler bile, saldırgan, rastgele cinsel ilişkide bulunan ve bir hayli cinsiyetçiler ve çocuk yetiştirme işini dişilere bırakmış durumdalar. Yine de bir fark var, İnsan beyni son iki buçuk milyon yılda üç katına çıktı. Giderek karmaşıklaşan toplumla başa çıkabilmek için, aşkı bulup sürdürebilmek için, ilk mağaralarda yaşayan avcı toplayıcılardan daha akıllı olmak zorunda bıraktı bizleri.

Büyük beyinler büyük kafalar anlamına geliyor. Memeli standartlarına göre bebekler çok erken dünyaya geliyorlar. Örneğin yavru bir zürafa, doğumdan dakikalar sonra yürüyebilirken, bebekler bu konuda oldukça çaresiz. Böyle bir yükü taşımak oldukça zahmetli. Hatta bazı bilim adamları iki elimizin üzerinde yürüyen primatlar iken iki ayağımızın üzerine kalktığımızı iddia ediyor. Böylece kollarımız yiyecek taşıyabilmek için serbest kalmış oldu. Biz sosyal bir türüz. Derin bir aşk bizi bir arada tutuyor, tabii ki derin bir ilişkimiz olmadan da duygusal olarak sağlıklı olabiliriz. 

HAYAT & PSİKOLOJİ

Sözlerinizi, ilişkinizi kurmak için kullanılan tuğlalar gibi düşünün. Her cesaret verici, olumlu bir şey söylediğinizde, bir tuğla eklersiniz. Ama partnerinizi her eleştirdiğinizde, bir tuğlayı eksiltmiş oluyorsunuz. İlişkinizdeki mevcut iletişim düzeyinize göre bir ev inşa edecek olsaydınız, bu ne kadar sürerdi?

Olumlu davranışları onaylamanın ve pekiştirmenin çocukların beyin gelişimini desteklemek ve refah ve mutluluğu teşvik etmek için işe yaradığını zaten hepimiz biliyoruz. Peki bu durum neden yetişkinlik döneminde de devam ediyor olmasın? Beynimiz hayatımız boyunca sünger gibidir, sürekli olarak deneyimlerimize göre öğrenir ve adapte oluruz. Pozitif uyaranlara ve deneyimlere tepki verir ve pozitif bir yaşam kurarız. Duyduğumuz veya deneyimlediğimiz her şey olumsuz ise, kendimizi tamamen bırakmadan önce bir süre direnmemiz gerekiyor.

Olumlu bir insan olmak ve partnerinizle olumlu konuşmak ilişkiniz için iyidir. Peki günlük yaşantımızda pozitif iletişim tam olarak neye benziyor? İşte ilişkiniz üzerinde tasarruf sağlayan bazı somut ipuçları… Bunları olabildiğince sık uygulayın ve otomatik hale gelene kadar, güçlü etkilerini deneyimlemiş olacaksınız.

Sık Sık “Seni Seviyorum” Deyin

Belki partnerinizin onları sevdiğinizi bildiğini ve sevginizi dile getirmeyi sık sık tekrar etmenize gerek olmadığını düşünüyorsunuz? Ve tabii ki … Ancak “seni seviyorum” demek duyguları pekiştiriyor. Çoğu insan için duyguları ifade etmek kolay değildir. Bu yüzden, rahatlık alanınızdan çıkmak ve birisine aşkınızı tamamen ilan etmek, oldukça zor gelebilir. Ancak bu durum karşınızdakini mutlu eder ve kalbinin daha hızlı atmasını sağlar. Aniden “Seni seviyorum” dediğiniz kişi ne kadar önemsediğini anlar.

Birbirinizi Coşkuyla Selamlayın

İster bir iş gününden sonra, ister iki saat olsun, ayrı kaldıktan sonra kendinizi bulduğunuzda eşinizi neşeyle selamlayın. Sarılmalar, öpücükler veya basit bir “merhaba” bile karşınızdakine sevildiğini hissettirecektir. Bu küçük hareketler bir aidiyet duygusu verecek ve eşiniz daha çok sevildiğini ve istendiğini hissedecektir. Dahası, birisinin eve geldiğimizi ve bizi beklediğini görmekten mutlu olacağını bilmek kadar güzel bir his yok. 

Dinlemenizi Ve Dikkatinizi Sunun

Genellikle karşı tarafın bizi dinlemesine ve sonra çözümler veya tavsiyelerde bulunmasını isteriz. İlgili, özenli veya iyi bir tavsiye veren konumunda görünmek istiyoruz. Eşimiz endişelerini veya sorunlarını bizimle paylaştığında, bunun nedeni bir danışmana değil, yalnızca dinleyen bir kulağa ihtiyaç duyması olabilir. Bir çözüm düşünmeden dinlemenizi sağlayın. Sadece partneriniz size özellikle sorarsa tavsiye verin. Çoğu zaman sorunlarımızla ne yapacağımızı tam olarak bilemiyoruz, sadece sevdiğimiz birinin cesaretlendirmesine veya desteğine ihtiyacımız oluyor. Aktif dinleme, çiftler için güçlü bir iletişim aracıdır, bunu es geçmeyin!

Her çiftin illa ki anlaşmazlıkları vardır, bu bir gerçektir. Ancak aynı fikirde olmadığınızda davranış şeklinizin, ilişkiniz üzerinde olumlu veya olumsuz bir etkisi olacaktır. Örneğin, çocuğunuzun eğitimi konusunda hemfikir değilseniz, her zaman sesini yükseltmek veya partnerinizi kesmek zorunda değilsiniz. Bunun yerine, dinlemeyi ve ödünler bulmayı seçin. Fikrinizi dile getirmek, seçimlerinizi empoze etmek veya partnerinizi zorlamak için zararlı davranışlara başvurmayın. İlişkinizde olumlu olanı tutan iki değer olan saygı ve nezaket göstermek çok daha önemlidir. Ayrıca, olumlu davranışınız, hanenizin her bir üyesini, diğerlerine davranış biçimiyle etkileyecektir.

Partnerinizi Cesaretlendirin Ve Destekleyin!

Anne babanız size çizimlerinizin ne kadar muhteşem, neredeyse Picasso’nun çalışmalarına layık olduğunu söylediğinde çocukluğunuzu hatırlayın … Bir partner olarak, kalbimizle seçtiğimiz kişiye de s aynı cesareti vermeliyiz. Elbette gerçekçi olmalı ve yanlış umut vermemeliyiz. Ancak eşimize olan hayranlığımızı basitçe ifade etmenin özgürleştirici ve güçlü bir etkisi olabilir. “O akşam yemeği için teşekkür ederim, çok lezzetliydi”, hiçbir maliyeti olmayan, ancak olumlu bir şekilde hissedilecek günlük cesaretlendirmenin sadece bir örneğidir. Bu kazan-kazan sistemi, çiftler için olumlu iletişimin anahtarıdır!

HAYAT & PSİKOLOJİ

İmkânsız Aşkı Unutmanın 7 Adımı

İmkânsız aşk, asla istikrarlı bir ilişkiye dönüşemeyecek olan ya da henüz başlamadan veya olgunlaşamadan sona eren aşktır.  Bir paradoks gibi gözükebilir ama en derin acıya yol açan aşk türüdür bu ve kimi zaman da unutması en zor olandır. Çelişkilidir çünkü nihayetinde filizlenememiş bir aşkın asla böyle büyük bir acıya yol açamaması gerekir.

Pratik insanlar imkânsız aşk gibi bir şeyin içine girmez. Sevgi dolu bir bağ kurmak için gerekli koşulların ortada olmadığını gördüklerinde bunu kabullenir ve kendilerini tam vaktinde durdururlar. Ne var ki başkaları için bir ilişki çevresinde kurdukları beklentilerden, yanılsamalardan ve hayallerden vazgeçmek kolay değildir. İlişkinin yürümeyeceğine dair işaretlerden çok daha güçlüdür hisleri. Öyle ya da böyle imkânsız aşkları asla unutamayız. Tam da zirveye ulaşamadığı ya da küllenmediği için üzerimizde büyük bir iz bırakır böyle bir sevgi: ilişkinin ideali asla yıkılmamıştır. Ama her şeyi unutmasak bile hislerinizi işleyip bir kenara bırakarak ilerlemeniz mümkündür. İşte bunu başarmanız için sizinle paylaşmak istediğimiz  7 tavsiye:

“Aşk tıpkı savaş gibidir: başlaması kolay ama bitirmesi zordur.”

  • Henry L. Mencken

1. İmkânsız aşkın ne olduğunu tanımlayın

Zor ve problemli bir aşk ile imkânsız bir aşk arasında büyük fark vardır. İkincisi mümkün değildir. Buna en tipik örnek olarak aynı zamanda duygusal problemleri de içeren karşılıksız aşkı verebiliriz. Belki bir kişi diğerini sevip ona ihtiyaç duyarken diğerinin aynı şekilde hissetmiyordur. İşte bu karşılıksız aşktır. Gerçek aşk ise her zaman karşılıklıdır. Elbette ilk başta ilgisiz gözüken birini sizinle dışarı çıkmaya ikna etmek için uğraşabilirsiniz. Ama bir ilişkinin geleceği olmadığını kabul etmemiz gereken bir nokta olduğunu anlamak önemlidir. Aynı şeyin yaşandığı imkânsızlıklarda da aynı durum söz konusudur: biri severken diğer sevmiyordur. Duygular karşılıklı değilse o aşk mümkün değildir.

2. Aşk hakkındaki fantezilerinizi gözden geçirin

Çoğu zaman imkânsız bir aşktan kurtulmakta sıkıntı yaşamamızın nedeni, kültürümüzün bir parçası hâlini almış olan fantezilerimizdir. Mesela, ”ruh ikizi” ya da ”hayatınızın aşkı’ gibi düşünceler. Bu klişeler partnerimiz olmasının ”kaderimizde yazdığı” bir kişi olduğu şeklindeki fikri ateşler. Bu çok güzel bir fikir olsa da gerçekliğe it değildir. İnsanoğlu, koşulsuz sevme gücüne sahiptir. Bir ilişki yaşarsınız, bu ilişki sona erer ve size tecrübe ve bilgelik kazandırmış olur. Genel olarak sonraki ilişkiniz çok daha güzel olacaktır.

Daima yeni baştan başlayabiliriz ve yeni tecrübeler bir öncekilerden çok daha güzel olabilir. Esasen kimi zaman elimizi kolumuzu bağlayan imkânsız düğümlerle bağlanmadığımızda zamanla daha cömertçe ve anlayışlı bir şekilde sevmeyi öğreniriz

3. Dezavantajları kabul edin

Âşık olmak- ama aşk değil- çoğu zaman insanları ve durumları idealleştirmemize neden olur. Bazı durumlarda, ilişkilere sahip olmadıkları ya da belli derecede sahip oldukları özellikleri atfederiz. Bu zihinsel yapılardan kaçınmak için bir ilişkinin negatif yanlarına bakmamız da önemlidir. Sevdiğinizi düşündüğünüz kişinin ne gibi kusurları var? İlişkiniz konusunda sizi tatmin etmeyen bir şey var mı ya da oldu mu? Bu eksiklik ve kusurların on sene içinde ilişkinize nasıl yansıyacağını düşünebiliyor musunuz? Bu soruları kendinize sormalı ve tam bir dürüstlükle cevap vermeye çalışmalısınız. Bu soruları yanıtladıktan sonra daha gerçekçi bir perspektif edinebilirsiniz.

4. Artık unutmanız gerektiğini kabul edin

Bu en güç adımdır. Bir kişi bir ilişkide olmak istiyorsa m bu imkânsız ise madde bağımlılarının yoksunluk belirtilerine benzer tepkiler verdiği ortaya konmuştur. Duygusal huzursuzluk ya da hatta fiziksel huzursuzluk bazen dayanması çok zor bir hâl alır. Tıpkı madde bağımlılığında olduğu gibi en zor şey, acı ve güçsüzlük hissine yol açan bu duygusal bağımlılığın varlığını kabul etmektir. Kabul etmesi kolay gibi gözükür ama öyle değildir. Bazen bu durumu kabul etmemek için çeşitli hikâyeler uydurur ve mazeretlere başvururuz. Bunu kabul etmek en önemli adımdır. Odaklanmanıza ve hangi adımları atacağınızı belirlemenize yardım eder.

5. Sizi bağlayan şeylerden kurtulun ve hatırası olan eşyaları atın

Bunu kabul ettikten sonra sıra o imkânsız aşkı geride bırakmaya gelir. Sonraki adım ise kalan bağları koparmaya başlamaktır. Yani o kişiyi aramamalı, yeniden buluşmaya çalışmamalı, kendinizi onun arkadaş çevresinden uzaklaştırmalı ve o kişiyle olan bağınızı koparmaya yardım edecek her şeyi yapmalısınız. Özellikle sosyal medyadaki bağlantımızı kesmeliyiz: bunlar en tehlikeli bağlantılardır. Aynı şekilde hatıra eşyalarından kurtulmak gerekir. Resimleri silin, hediyeleri tın. Henüz bu şekilde elveda demeye hazır değilseniz bunları ulaşması güç bir yere kaldırın. Kararınızda kesinseniz her şeyi atın. Böylece o imkânsız aşkın varlığını hayatınızdan çıkarmada önemli bir adım atmış olursunuz.

6. Rutininizi değiştirin, yeni bir şey deneyin

Sil baştan başlama vakti artık. İmkânsız aşkınız muhtemelen günlerinizi hatta yıllarınızı aldı. Onu bırakmak hiç de kolay olmayacak. Yine de değişime karar verirseniz, yavaş yavaş her şey kolaylaşacak sizin için. Daima yapmak istediğiniz şeyler vardı, bir sebeple bunları erteleyip durdunuz. Artık ”yapacaklar” listenizi gözden geçirme zamanı.

Sonsuza dek elveda demek aynı zamanda yeni şeylere ve yeni yerlere merhaba demektir. Seyahat etmek daima müthiş bir alternatiftir. Neden denemiyorsunuz bunu? Becerilerinizi keşfetmek, yeni insanlarla tanışmanızı sağlayan bir kursa kaydolmak veya ilginç bir hobi denemek de iyi bir fikirdir. Hayat devam ediyor ve yapacak binlerce şey var.

7. Zamana zaman tanıyın

Aşkın farklı türleri vardır. Bunlardan bir kısmı üzerinizde öyle derin bir iz bırakır ki hav ne kadar değişse de peşinizi bırakmaz. İmkânsız aşk, neredeyse her zaman köklerini uzuna bir süre salar ve onu hatırlamaya çağırır bizi. Bir günde değiştirebileceğimiz unutabileceğimiz bir şey değildir kesinlikle. Kararlılık, cesaret ve karakter gerektirir. Zor olacak bunu başarmak ve pek çok engeller çıkacaktır karşınıza ama zaman, büyümenize yardımcı olacak. İmkânsız bir aşkı besleyemeyeceğinizi açık bir şekilde anladıysanız, onunla olan bağlarınızı kesip yeniden başlamaya karar verdiyseniz, o kişinin aklınızda ve kalbinizde yavaş yavaş farklı bir alan işgal etmeye başladığını göreceksiniz. Zamanla ruhunuzda daha çok huzur hissedeceksiniz. Sevme ve bırakma sürecinde çok şey öğrenip büyüdüğünüzü göreceksiniz.

İmkânsız şeylerden vazgeçmek her gün yapmak zorunda olduğumuz bir şey, aşk konusunda da aynısı geçerli. İstesek de istemesek de çoğumuz umutsuz hayalperestleriz. Sınırların olduğunu ve bazen kabullenmekten başka seçeneğimiz olmadığını kolayca kabul edemiyoruz. Muhteşem olan şey ise kendi imkânlarımızın sınırlarını bulup kabul ederek daha iyi insanlar olma yolunda sağlam bir adım attığımız.

Yaşadığınız her şeye değer. Canınızı çok yakan o sinir bozukluklarına bile değer çünkü sonunda bunlar en büyük başarılarımızın tohumları olacaktır. Ayrıca yetişkin kişiliğimizin temelini oluşturacaktır. Bu, romantik fantezilerimizin sınırlarının başkalarının özgür iradesinde yattığını anlamamızı sağlayan bir var oluş şeklidir.

Çevremizdeki insanlarla yaşadığımız ve özellikle romantik ilişkilerimizde karşımıza çıkan, içsel olarak öz güvensizlik duygumuzu tetikleyen bağlanma sorunlarını aşabilmek için attachment theory yani bağlanma teorisini incelemek gerekir. İngiliz psikanalist John Bowlby tarafından ortaya atılan bu teoriye göre, ilk yıllarımızda bakımımızı üstlenen kişiler ile kurduğumuz bağlar hayatımız boyunca sosyal ve duygusal gelişimimizde önemli bir rol oynuyor. Bağlanma stillerimizi keşfetmek, kendini tekrarlayan davranışlarımızın ve duygusal örüntülerimizin önüne geçerek güven ve tatmin dolu ilişkiler kurmamıza yardımcı olabilir.

Kaygılı bağlanma stiline sahip kişilerin özellikleri nelerdir?

Güvenli, kaygılı ve kaçıngan olarak üçe ayrılan bağlanma stillerini tanımak, kendi düşünme, hissetme ve davranış örüntülerimizi keşfetmek başka insanlarla olan ilişkilerimizde bilinçsizce sergilediğimiz eğilimleri fark etmemize yardımcı olur. Kaygılı bağlanma stiline sahip olan biri, özellikle romantik ilişkilerde ve arkadaşlık ilişkilerinde başka insanlar hakkında fazla kafa yormaya meyilli olabilir. Hayatınızdaki kişiler hakkında “Benim hakkımda ne düşünüyorlar?”, “Neden bu şekilde davranıyorlar?” ya da “Cümlelerinin altında acaba başka bir neden yatıyor mu?” gibi kaygılı düşüncelere sıklıkla kapılıyorsanız, kaygılı bağlanma stili sergiliyor olabilirsiniz.

Kaygılı bağlanma stilinin temel özelliği, başka insanlar tarafından onaylanma ihtiyacına yatkınlığı tetiklemesidir. Bu tip bağlanma stiline sahip olan kişiler yakın duygusal bağlantılara yüksek gereksinim duyarken çevresindeki insanlar tarafından terk edilme ya da reddedilme korkusu da taşırlar. Ana odak noktaları hayatlarındaki ilişkiler olan bu kişiler, çevrelerinde kendilerini rahatlatacak bir güvence arar ve bu konuda yüksek endişe taşırlar. Kendi duygusal iyi olma halleri için daima onaylandıklarına dair işaretler arayan kaygılı bağlananlar, bu işaretler olmadığında kendilerini dışlanmış, değersiz ve reddedilmiş hissetmeye yatkın olabilir.

Neden kaygılı bağlanırız?

Çevreye bağlı/bağımlı olarak tanımlanabilen kaygılı bağlanma stili, büyüme çağında (özellikle 0-7 yaş aralığında) dengesiz bir şekilde sevgi ve ilgiye maruz kalma sonucunda oluşur. Ebeveynlerin veya bakım veren kişilerin tahmin edilemeyen ve çoğunlukla kaygılı tavırları, çocuk tarafından bilinçsizce içselleştirilir. 

Yaşamın ilk yıllarında kurulan bu bağlar örnek alınarak yaşamın devamında kurulabilecek tüm ilişkilerde aynı örüntülerin aranmasına ve yaratılmasına neden olabilir. Öz değer anlayışı kendisine değil çevresine bağlı olarak gelişen çocuk, hayatı boyunca yakınlık ve onaylanma ihtiyacını çevresinden sağlamaya çalışır. Bu eğilim, kişinin kendisini ihmal etmesine, sınır koyma becerisinin gelişememesine, kendi isteklerini tanıyamamasına ve dünyayı güvenle keşfedememesine yol açar. 

Kendimiz ve çevremiz hakkında sahip olduğumuz uyumsuz inançlar bağlanma stilimizi nasıl etkiler?

Erken yaşta edindiğimiz tecrübeler hayatımızın geri kalanını yönetebilecek kök inanç tohumları ekerken bağlanma stillerimizi oluşturmada da etkili olur. Kendisini ve çevresini tanırken edindiği bilgileri kodlayan ve maladaptive belief yani “uyumsuz inanç” olarak tanımladığımız düşünceleri, değişmeyen doğrular olarak bilinçaltına yerleştiren çocuk, yetişkin ilişkilerini bu inançlar doğrultusunda şekillendirebilir.  Çevrenin ve başka insanların davranışlarına bağlı olarak tetiklenebilen uyumsuz inançlara eksiklik, kusurluluk, terk edilme ve reddedilmeye yatkınlık, çaresizlik, değersizlik ve güven eksikliği örnek olabilir. Kaygılı kişiler, çevrelerinde bu inançlarını doğru çıkaracak konfirmasyon aramaya yatkın olur ve çevrelerinin kendilerine karşı davranışlarını sürekli bir noksanlık ekseninden değerlendirir. 

Güvenli bağlanma stiline sahip kişilerin özellikleri nelerdir?

Güvenli bağlanma stiline sahip olan kişiler, sevgi ve saygıyı hak ettikleri bilincindedir. Sağlıklı ve sağlam temellere dayanan bir öz bilince sahiptirler. Kendilerine ve çevrelerine güvenirler. İstek ve ihtiyaçlarını açık bir şekilde ifade edebilirler, sınır çizme ve sınırlarını koruma konusunda yetkindirler. Başkalarının düşünceleri ve davranışları yerine kendi istek, ihtiyaç ve doğruluk yargılarına göre karar verirler. Başka insanların bakış açısını algılama becerisine sahiptirler ve başkalarının davranışlarını şahsi olarak algılamazlar.

Kaygılı bağlanma stilini iyileştirmek mümkün mü?

Kaygılı bağlanma stilinden güvenli bağlanmaya geçiş yapmak isteyen biri öncelikle kendisiyle olan ilişkisine odaklanmalı ve öz değer bilincini diğer insanların görüşlerinden bağımsızlaştırmalıdır. Bunun için aşağıdaki adımlar yardımcı olabilir. 

Bilinçli farkındalık ve öz denetleme davranışı geliştirebilirsiniz.

Kendimize dair uyumsuz inançlarımızı bize fayda sağlayacak ve dünyada güvenle ilerlememize yardımcı olacak şekilde değiştirmek için öz farkındalık şarttır. Günlük ilişkilerimizde tetiklendiğimiz ve öz güvensiz hissettiğimiz noktaları yakalamak için mindfulness yani bilinçli farkındalık ile self regulation yani öz denetlemeden faydalanabiliriz. 

Bilinçli farkındalık ile yaşadığımız anın farkında olarak vücudumuzda gelişen ve duygusal olarak ortaya çıkan tepkilere duyarlılığımızı arttırabilir ve tepkisel davranmak yerine bu durumlarda ortaya çıkan örüntülerimizi tanıyabiliriz. Kaygılı bağlanma, kişilerin duygularına karşı tepkisel yaklaşmasına neden olduğundan, aktif bir öz denetleme sistemine sahip olmak da güvenli bağlanmaya geçiş için önemlidir. Öz denetleme sayesinde tepkilerimizden önce durup bilinçli kararlar vermek, kendimizi sakinleştirmeyi öğrenmek ve duygusal patlamaları yaşanmadan kontrol edebilmek kolaylaşır. 

Bir uzmandan destek alabilirsiniz. 

Yukarıda da bahsedildiği gibi, kaygılı bağlanma stiline sahip olmak daha çok ilk yıllarımızda karşılaştığımız durum ve tecrübelerden kaynaklanır ve bilinçaltına işleyen bazı inançlara sebep olur. Zaman içerisinde geliştirdiğimiz uyumsuz inançları, duygusal tetikleyicileri ve kaygılı davranış modellerini bir terapist yardımı ile keşfetmek son derece faydalı olabilir. Daha güvenli bir bağlanma stili geliştirmenize yardımcı olacak rehberliği terapi ile sağlayabilirsiniz.

Kendinize güvenli bağlanan bir örnek bulmayı deneyebilirsiniz.

İlişkilerde nasıl daha güvende hissedeceğinizi öğrenmeniz için güvenli bağlanma stiline sahip bir ilişkinin nasıl göründüğü ve nasıl hissettirdiği konusunda size fikir verebilecek bir arkadaş veya bir rol modele sahip olmak yardımcı olabilir. “Güvenli bağlanmaya sahip biri nasıl davranır?” sorusunu kendinize sormak, partnerinizin bir mesaja cevap vermemesi veya bir randevuya geç gelmesi gibi sizde belirsizlik ve güvensizlik yaratacak durumlar karşısında yavaşlamanızı sağlayabilir. Güvenli bağlanan birinin kaygılı ve zor duyguları nasıl yönettiğini incelemek yeni bir bakış açısı geliştirmenize yardımcı olur.

LIVETOBLOOM

Son zamanlarda belki de en çok duyduğumuz sorulardan biridir ‘mutlu evliliğin sırrı nedir?’

Peki, acaba mutlu evliliğin sırrı var mıdır?
Mutlu ve mutsuz evlilik farkı nelerdir?

Sohbet Edebilmek;

Özellikle evlilik ve çift terapisine başvuran danışanlarla edinilen deneyimlerim göz önünde bulunduracak olursak mutlu evlilik dediğimiz kavrama en büyük katkı sağlayan şey birlikte sohbet edebilmek diyebilirim. Eşiyle sohbet edebilen kişiler boşanmıyorlar. Evet çok basit ama en işe yarayan yöntemlerden bir tanesi bu. Eğer eşinizle muhabbet edebiliyorsanız evliliğinizin bitmeme olasılığı çok yüksek. Gelen soruların çoğunda kişilerin eşiyle konuşacak bir şey bulamadığını ve dolayısıyla sohbet edilemediğini duyuyorum fakat bu çok kabul edilebilir bir sebep değil. Her kişi mizacıyla doğar ve bazı kişiler daha suskun bazıları daha konuşkan olabilir. Elbette çok suskunsanız geveze olmanıza gerek yok ancak kendinizi daha fazla ifade edin. Gün içinde yaşadıklarınızdan bahsedebilirsiniz. Çocukluğa dair anlarınızdan bahsedebilirsiniz. Birlikte eski günlerinizi hatırlayabilirsiniz ya da gelecek hakkında beraber hayal kurabilirsiniz.

Cinsellik;

Evliliğin en önemli kan damarlarından biri şüphesiz cinsellik ve bunu artık neredeyse herkes biliyor, duyuyor, ya da deneyimliyor. Eğer evliliğinizde mutlu ve tatmin edici bir cinsellik yoksa kısa vadede olmasa bile uzun vadede mutlaka sorunlar yaşandığını görüyoruz. Eğer siz de cinselliğinizde sorun yaşadığınızı düşünüyorsanız bu konuyu çözmek adına adım atmak için doğru zaman gelmiş demektir.

Mesafe;

Etrafınızda muhakkak ‘yapış yapış’ dediğimiz tarzda ilişki dinamikleri gözlemlemişsinizdir. Taraflardan birinin de bu yakınlıktan rahatsızlık duyduğu oldukça net anlaşılmakta. Çiftlerde ve evliliklerde görüyoruz ki bazen bu uzaklık değil fazla yakınlık sorun yaratabiliyor. Bu yüzden mümkün mertebe kendinize özel zaman ayırın. Her dakika partnerle yan yana olmak ya da her şeyi beraber yapmak insan psikolojisine aykırı bir durumdur. Kendinize zaman ayırmak ve psikolojik sağlamlık açısından  kendinizin ‘arka bahçesi’ olabilmek çok önemli. Haftanın 3-5 akşamı görüşmemekten yada başka yerlere gitmekten  bahsetmiyorum ama hayatımızın %10-15 lik dilimini kendimize özel bir zaman diliminde kendi arkadaşlarımıza ,hobilerimize yada yapmaktan keyif aldığımız şeylere ayırmak çok iyi gelecektir.

Ortak Etkinlikler;

Eşlerden biri evde zaman geçirmek istiyor biri dışarda sosyalleşmek istiyor. Bir süre sonra partnerler birbirlerine uyum sağlamadığı yada bir ortak noktada buluşamadığı için genelde tek takılmaya başlıyorlar. Eşi dışarda zaman geçirir ve kendine orada bir alan oluştururken kendisi evde kendine bir alan oluşturuyor ve karşılıklı uzaklaşmalar gerçekleşiyor. Aynı ortamda olmadıkları için paylaşım azalıyor, konuşulacak şeyler bitiyor, sadece sofrada yada evin belirli noktalarında bir araya gelinen bir ilişkiye dönüşüyor. Bu durum eşlerin birbirinden kopmasına sebep olabiliyor. Bu noktada ortak zevkler keşfetmeli ve geliştirmelisiniz.

Tartışabilmek;

Hiç tartışmadığını belirten çiftlerde genelde partnerlerden birinin aşırı fedakarlık gösterdiği ve sürekli alttan aldığı için tartışamadıklarını görürüz. Bir ev arkadaşınızla bile uyuşamadığınız noktalar olurken, hayatı paylaştığınız eşiniz ile uyuşamamanız çok normal. Önemli olan tartışmayı kaliteli ve faydalı bir şekilde sonuçlandırmaktır. Aynı evde yaşarken aynı ekonomiyi yürütürken tartışmamak elbette imkansız ama  bu durumu kocaman krizlere dönüştürmek yada 15 sene önceki mevzulara konuyu getirmek  sizin tartışmayı beceremediğiniz anlamına gelmektedir. Bu noktada kendini düzenleyen kişilerin evliliğinde çok daha mutlu olduğunu görüyoruz.

Elbette evliliğin bir formülü yok. Bunlar kabaca çiftler üzerinden edinilmiş deneyimlere dayalı olarak ortaya çıkmış bazı maddelerdir. Bu yüzden herkesin formülü ve sırrı kendine özeldir. Bu maddelere dikkat ederek davranmaya başlarsanız evliliğinizde gözle görülür olumlu değişimler geliştiğini fark edeceksiniz.
 

’Evlilik,hiçbir pusulanın işlemediği derin bir okyanustur.’’  Heinrich Heine

Psikolog SELEN / TERAPİ EVRENİ

Romantik Aşk İyi Bir Çift Yaratır Mı?

Romantik aşk: ölümün bile ötesinde sınır tanımayan bir bağlılık, dizginsiz tutkular, mükemmel suç ortaklığı ve kuşlar ötüyor… Mumlar, hafif bir ışık, müzik, muhtemelen baygın bir aşk melodisi, birbirinin elini tutan aşık bir çift, karşılıklı olarak yoğun ve tutkulu bağlılık yemini etmeyi düşünmek. Bu bir ütopya mı? Peki imkansız mı? Bunlar ideal aşkı ya da ideal partnerle olan hayatımızı hayal etme şeklimiz. Ancak sınırları olmayan bir romantizm imkansızdır ve bunu beklemek bizi sadece üzüleceğimiz bir hayal kırıklığına sevk eder. Ölüm bizi ayırıncaya dek mi? Aşık olmanın ne demek olduğunu tekrar öğrenmeliyiz ve çocukluğumuzda peri masallarından öğrendiğimiz romantik aşkı artık bir tarafa bırakmalıyız.

Sevgi bağını idealleştirmeye veda edin

Romantik aşkın kalıcılığına olan inanç, birbirine bağlı gözden geçirilmesi gereken bir takım kavramlara sahiptir. Bunların başlıcaları neler bakalım:

İlk görüşte aşk: Eğer aşkın ne anlama geldiğini tam olarak anlarsak bu hissin gelişmesi için zamana ihtiyaç olduğunu da bilmemiz gerekir. İlk görüşte bir insana karşı çekim ve tutku hissedebilirsiniz, ancak aşk sevilmeye değer olduğunuzu ortaya çıkarabilmek için zamana ihtiyaç duyar ve böylece karşılıklı çoğalan bir tutku yaratılmış olur.

Kara sevdaya düşmek sıklıkla duyduğumuz ve hatta kullandığımız bir diğer deyiştir. Ancak delicesine aşık olma evresi ya da ‘geçici çılgınlık’ uzun süre muhafaza edilemez. Bunun en temel nedeni, bu durumun herhangi bir psikolojik seviyeye (sürekli değişkenlik hali) ya da sosyal-kişisel anlamda (sürekli o kişiye duyulan aşkla beraber onunla birlikte olma düşüncesi) bir düzleme uyarlanabilir olmamasıdır.

Gerçek aşk bir peri masalı gibi olmalıdır: Külkedisi güzel bir hikaye. Hoş ve mecazi anlamalar içeriyor ancak bu masalın arkasında hiç de sağlıklı olmayan bir düşünce yapısı var. Gerçek hayatta yakışıklı prens ya da güzel prenses daha çok birbirine karışmış rollere sahiptir ve çoğu kendi durumlarının peri masallarından farklı olduğunu birçok kez ortaya çıkan sorunlarla keşfederler. İyi erkek evi tamir eder, iyi kadın ise çamaşırları yıkar: Neyse ki artık bu kalıplaşmış cinsiyet rollerinin farkındayız ve onlara karşı savaşmaya da başladık. Bu yerleşmiş kavramlar yerine asıl ilişkinin temelini oluşturan bireyselliğin ve eşitliğin üzerinde durmak zorundayız.

Gerçek ilişkiyi savunurken

İdeal bir çift olma durumu, partnerlerin hayallerini paylaştıkları ve becerilerini ortaya koydukları bir ilişkide sağlanabilir. Böylece birlikte düşünme becerilerini paylaşırlar ve hissettiklerini deneyimleyerek ortaya koyarlar. İşte bu, kendi kendini inşa eden ideal çiftin tanımıdır. Eğer öpüşürken fotoğraf çekmiyorsanız, Facebook’a romantik mesajlar yazmıyorsanız, hayatınızı ortak bir amaç uğruna şekillendirmiyorsanız ya da sevdiğiniz insana kendinizi tamamen dayamış halde değilseniz, sizin gerçek ya da sağlıklı bir ilişki içinde olmadığınızı düşünen insanlara sıklıkla karşılaşırsınız.

Bir kişinin bu bahsettiğimiz kriterlere bağlı kalmaması ve bize aslında doğru olan şeyin ”sensiz ben bir hiçim”  dememek olduğunu söylemesi bize çoğu zaman pek doğru gelmez. Ancak dikkatimizi yeteri kadar verirsek, bu sözün aslında bizim otonomimizin ve ilişkilerimizin bir özeti niteliğinde olduğunu fark ederiz.

Bir çift kendileri nasıl olmaya karar verirse o şekilde olur, bu tutum ilişkilerinin benzersiz ve gerçek olduğunu gösterir. Bu karşılıklı alışveriş kişilerin kendilerine olan saygılarına dayalı olarak devam ettiği sürece böyle bir çift doğru yoldadır.

Her insan kendine has özelliklere sahiptir, bu farklı özelliklerle iki insan arasında kendine özgü bir sevgi meydana gelir. Gerçek aşk romantik değildir; özgürlük ve karşılıklı etkileşimin tarafındadır. Bu his, hem size uçmanız için kanatlar verir hem de olduğunuz yerde kalmanız için nedenler sunar.

Denge iyi görünse de, her ilişkide olan bir şey değildir. Aşırı talepkar bir ilişkide, ilişkisel dinamiklerde açık bir dengesizlik vardır.

Aşırı Talepkar Bir İlişkide Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?

Oldukça etkili bir gazeteci olan Walter Winchell şunları söylemişti: “Asla sizden üstün değil. Asla altınızda da değil. Her zaman yanınızda.” Bu mantıklı görünse de, her ilişkide her zaman olan şey değildir. Aslında, aşırı talepkar bir ilişkide, ilişkisel dinamiklerde açık bir dengesizlik vardır. Her iki eşin de birlikte çok zaman geçirmesi veya birbirlerini çok düşünmesi oldukça normaldir. Bununla birlikte, partnerimizin kişisel alanını, neredeyse kendimize ait bir hayatımız olmayacak kadar işgal etmemiz de aslında pek o kadar da sağlıklı değildir. Bu tür ilişkilerde sık sık yaşanan şey ise ne yazık ki tam da budur. Bununla birlikte, aşırı talepkar bir ilişkiye tamamen dalmış olduklarının farkında olmayan insanlar da vardır. Bunun nedeni, belirli davranış kalıplarını normal olarak kabul etmeleridir. Onlar için sahip oldukları yakınlık ve bireysellik duygusunun kaybı, diğer kişiye duydukları sevgiyle bağlantılıdır.

Aşırı talepkar bir ilişkide özerklik kaybı

Diego Portales Üniversitesinde görev yapan Profesör Eliana Heresi bu durumu yaptığı bir çalışma kapsamında inceledi. Aşırı talepkar bir ilişki içinde olduğunuzu gösteren ilk işaretin özerklik kaybı olduğunu söylüyor. İlk “aşık olma” aşamasında kimliğinizi biraz kaybetmek normal görünebilir, ancak bu aşama sona erdiğinde izolasyon başlamaya başlar.

Böylece, böyle bir ilişkinin içerisindekiler, kendilerini herkesten soyutlamaya başlayabilirler. Her iki taraf da genellikle bunun ilk başta farkına bile varmaz, ancak er ya da geç belirli bir sosyal izolasyonun varlığının farkına varacaklardır. Öte yandan Heresi, bir kişinin bir ilişkide belirli bir düzeydeki bireyselliğe ihtiyaç duyduğuna inanır. Bununla, her iki tarafın da kendi sosyal ilişkilerine ve sosyal çevrelerine sahip olması gerektiğini kastediyor. Bu insanlar, başkalarıyla tüm iletişimlerini kaybederlerse, istismara daha yatkın hale gelirler. Ayrıca bu, kıskançlığa, üçüncü şahıslarla ilişkilerinde çatışmaya ve sosyal ilişkilerin bozulmasına neden olabilir.

Asimetrik ilişki

Aşırı talepkar ilişkilerde belirlediğimiz en çarpıcı yönlerden bir diğeri de asimetridir. Ortaklardan biri veya hatta her ikisi de baskıcı eğilimler gösterdiğinde, kişisel gelişimi engeller ve aşırı bağımlılığa, manipülasyona veya istismara yol açabilir. Asimetrik ilişkiye bir örnek, taraflardan birinin her zaman diğerinin onayına ihtiyaç duymasıdır. Sağlıklı bir ilişki simetriktir ve her iki taraf da eşit kabul edilir. Biri diğerinin üzerine çıkarsa, bu simetri kaybolur. Ancak, kontrol veya kıskançlık yerine sevgi ile karıştırılabileceği için bunu fark etmek zor olabilir.

Bağımsızlığı kurtarmak için başarısız girişimler

Birisine aşırı derecede talepkar bir ilişki içinde olduğunu gösterebilecek bir başka işaret, bağımsızlıklarını geri kazanmaya çalışmaları, ancak partnerlerinin bu olasılığı reddetmesidir. Bunun olduğunu görmek kolay olmasa da mümkündür. Ancak partnerlerden biri bunun farkına vardığında, bu durumdan çıkmaya çalışırken ortaya çıkabilecek sorunlarla yüzleşmeye istekli olmayabilir de. Bu bağlamda, yeni arkadaşlıklar ve sosyal ilişkiler bulmak onlar için olumlu olabilir. Bu yapılacak şey, bir iş arkadaşınız veya aile üyenizle kahve içmek kadar basit de olabilir.

“Biri size kim olduğunu gösterdiğinde, ona ilk defasında hemen inanın.”

– Maya Angelou

Aşırı talepkar bir ilişki içerisinde yalnızlık korkusu

Aşırı talepkar bir ilişkide bulabileceğimiz başka bir şey de, partnerimiz bizi terk ederse yalnız kalma korkusudur. Genellikle bu korkular, aynı ilişki içinde veya önceki ilişkilerde meydana gelmiş olabilecek geçmiş deneyimlerden kaynaklanır. Bu deneyimler güvensizlik yaratır ve diğer kişiyle olan bağı etkileyebilir.

Bu durumlarda iletişim gereklidir, ancak çok dikkatli olmanız ve doğru anı, kelimeleri ve ses tonunu seçmeniz gerekir. Bununla birlikte, bazen bu davranışın nedenleri o kadar derine kök salmıştır ki, çiftin profesyonel yardım alması gerekebilir.

Psikolog Sergio De Dios González

ANAHTAR NOKTALARI

  • Çok geç olmadan ilişkinizdeki sorunlara ve endişelere dikkat etmeniz çok önemlidir.
  • Kırmızı bayrakları göz ardı etmek veya sezgilerinizi göz ardı etmek, ilişki sorunlarının devam etmesine ve sona ermesine yol açabilir.
  • Çift olarak vakit geçirmeye ilgi eksikliği, göz ardı etmemeniz gereken bir tehlike işaretidir.

İlişkiler karmaşık olabilir ve bazen tatminsizlik veya kopukluğun ince işaretleri çok geç olana kadar fark edilmeyebilir. Eğer ilişkinin sürmesini istiyorsanız, bu işaretlere karşı dikkatli olmanız ve bunları proaktif bir şekilde ele almanız çok önemlidir. Partnerinizin ilişkinizle ilgili çekinceleri olabileceği 10 yaygın göstergeye bakalım.

Azalan İletişim

İletişim sıklığında veya kalitesinde gözle görülür bir düşüş, partnerinizin duygusal olarak geri çekildiğini gösterebilir. Mesajlara daha az yanıt verebilir, derin konuşmalardan kaçınabilir veya sizinle etkileşime geçmek konusunda ilgisiz görünebilirler. Örnek: Sophia ve Liam günlerinin her detayını birbirleriyle paylaşırlardı. Ancak son zamanlarda Liam, Sophia’nın mesajlarına karşı mesafeli ve tepkisiz hale geldi. Çoğunlukla kısa, belirsiz yanıtlar veriyor ya da mesajlarını tamamen görmezden geliyor, bu da kadının kendisini ihmal edilmiş ve bağlantısız hissetmesine neden oluyor.

Girişim Eksikliği

Partneriniz birlikte aktivite planlama, karar verme veya ilişkinin büyümesine katkıda bulunma konusunda inisiyatif eksikliği gösterebilir. Pasif ya da kayıtsız görünebilirler ve sorumlulukların çoğunu size bırakabilirler. Örnek: Madison ve Benjamin sırayla randevu geceleri planlıyor ve düşünceli hareketlerle birbirlerini şaşırtıyorlardı. Ancak Benjamin, Madison’ın ortak planlar yapma veya ilişki için çaba gösterme konusunda giderek daha ilgisiz hale geldiğini fark etti. Benjamin aralarındaki bağı canlı tutmanın yükünü taşıyormuş gibi hissediyor.

Duygusal Mesafe

Duygusal mesafe, partnerinizin sizinle olan etkileşimlerinde bir kopukluk veya kayıtsızlık duygusu olarak ortaya çıkar. Düşüncelerini, duygularını veya deneyimlerini sizinle paylaşma konusunda mesafeli, çekingen veya isteksiz görünebilirler. Örnek: Maria ve James birbirlerine umutlarını, korkularını ve hayallerini anlatırlardı . Ancak son zamanlarda Maria giderek daha fazla içine kapanık ve korunaklı hale geldi. Kişisel meseleleri tartışmaktan kaçınıyor ve çoğu zaman ilişkileriyle ilgili konuşmaları başka yöne çevirerek James’in kendini dışlanmış hissetmesine neden oluyor.

Fiziksel Yakınlıkta Değişim

Sevgi, yakınlık veya cinsel aktivitede azalma gibi fiziksel yakınlıkta bir değişiklik, altta yatan ilişki sorunlarının sinyalini verebilir. Partneriniz fiziksel dokunmaya veya sarılmaya daha az ilgi duyuyor gibi görünebilir, bu da reddedilme veya izolasyon duygularına yol açabilir. Örnek: Sebastian ve Grace düzenli olarak sarılmaktan, el ele tutuşmaktan ve birlikte samimi anlardan hoşlanırlardı. Ancak son zamanlarda Grace, Sebastian’ın daha az şefkatli hale geldiğini ve fiziksel temastan kaçınma eğiliminde olduğunu fark etti. Artık yakınlığı başlatmıyor ve bir zamanlar tutkulu olan bağları azaldı.

Artan Çatışma veya Gerginlik

İlişkide artan çatışma veya gerginlik, çözülmemiş sorunların veya altta yatan tatminsizliğin göstergesi olabilir. Partneriniz daha tartışmacı, savunmacı veya eleştirel olabilir, bu da sık sık anlaşmazlıklara ve yanlış anlamalara yol açabilir. Örnek: Hannah ve Lucas açık bir şekilde iletişim kurar ve anlaşmazlıkları sakin bir şekilde çözerlerdi. Ancak son zamanlarda kendilerini küçük meseleler üzerinde daha sık tartışırken buluyorlar. Lucas, Hannah’nın her zaman gergin olduğunu ve onu hemen eleştirdiğini, bu durumun aralarında gerginlik ve kızgınlık yarattığını düşünüyor.

Gizli Davranış

Partneriniz, nerede olduğu, faaliyetleri veya başkalarıyla olan etkileşimleri konusunda kaçamak davranmak gibi gizli davranışlar sergileyebilir. Eylemleri hakkında bilgi saklayabilir veya yalan söyleyebilirler, bu da güvensizlik ve şüphe duygularına yol açabilir. Örnek: Natalie, Ethan’ın planları konusunda belirsiz davrandığını ve eve geç gelmek için sıklıkla bahaneler uydurduğunu fark etti. Onun bir şeyler sakladığından şüpheleniyor ama ondan net bir cevap almakta zorlanıyor. Natalie’nin sezgisi ona bir şeylerin doğru olmadığını söylüyor.

Ortak Hedeflere İlgi Kaybı

Partneriniz ortak hedeflere , hayallere veya gelecek planlarına karşı coşku veya bağlılık eksikliği gösterebilir . Geleceğe ilişkin tartışmalardan çekilebilirler veya karşılıklı arzuların peşinden gitme konusunda ilgisiz olduklarını ifade edebilirler. Örnek: Aidan ve Wesley, dünyayı gezmek ve sonunda çocuk evlat edinmek konusundaki ortak hayalleri hakkında heyecanla konuşurlardı. Ancak Aidan’a öyle geliyor ki Wesley onların gelecek planlarına karşı ilgisiz hale geldi. Uzun vadeli hedefleri tartışmaktan kaçınıyor ve daha önce paylaştıkları arzulara karşı kayıtsız görünüyor.

İlişkinin Dışında Doğrulama Aramak

Partneriniz, arkadaşları, ailesi veya meslektaşları gibi ilişkinin dışındaki kaynaklardan onay, ilgi veya duygusal destek isteyebilir. Güvence almak veya tatmin olmak için size dönmek yerine başkalarına güvenebilirler. Örnek: Cooper, ortağı Lilian’ın arkadaşlarıyla daha fazla zaman geçirdiğini ve kişisel konularda onların tavsiyelerini aldığını fark ediyor. Destek için Cooper’a başvurmak yerine sorunlarını onlara anlatıyor ve onlardan onay bekliyor. Cooper ilişkilerinde dışlanmış ve kenara itilmiş hissediyor.

Önceliklerdeki Değişim

Partneriniz , ilişkiden çok kişisel ilgi alanlarına, kariyerine veya sosyal yaşamına odaklanarak önceliklerde bir değişiklik yaşayabilir . Hayatlarının diğer yönlerini size göre önceliklendirdikçe, kendinizi onlardan rahatsız edici bir şekilde uzak hissedersiniz. Örnek: Luna, Caroline ile kaliteli zaman geçirmeye öncelik verirdi. Ancak Caroline, Luna’nın giderek kariyerine odaklandığını, işte uzun saatler geçirdiğini ve meslektaşlarıyla sosyalleştiğini fark etti. İlişkileri, Luna’nın mesleki tutkularının gölgesinde kalmıştır.

Gelecek Planlamasından Kaçınma

Eşiniz, birlikte yaşama, evlenme veya aile kurma gibi geleceğe ilişkin tartışmalardan veya taahhütlerden kaçınabilir. Sizinle uzun vadeli planlar yapma konusunda tereddüt veya isteksizlik gösterebilirler. Örnek: Anna, Ryan’la aynı eve taşınma fikrini ima etti ama o her zaman konuyu değiştiriyor ya da belirsiz yanıtlar veriyor. Konudan kaçınması onu hayal kırıklığına uğratıyor ve onunla bir gelecek göremeyebileceğinden endişeleniyor. Ryan’ın geleceklerini birlikte tartışma konusundaki isteksizliği, Anna’nın kararsız ve güvensiz hissetmesine neden olur.

Götürmek

İlişkinizin yenilenmeye ihtiyacı olduğuna dair ince göstergelere dikkat etmek, çok geç olmadan endişelerinizi açık ve dürüst bir şekilde ele almanıza yardımcı olabilir. Kırmızı bayrakları görmezden gelmek veya bir şeylerin ters gittiğine dair sezgilerinizi göz ardı etmek ilişkinizin sonunun başlangıcıdır. Eğer ikiniz de ilişkiyi istiyorsanız, ikinizin de bunu ilk sıraya koyması gerekir (en azından arada sırada). Ancak ikiniz de çalışmaya istekliyseniz zorlukların üstesinden gelebilirsiniz.

Unutmayın, ilişkiler pasif anlamda sadece sahip olduğumuz bir şey değildir. Devam etmek ve gelişmek için çaba, bağlılık ve sürekli iletişim gerektiren dinamik varlıklardır. 

Hepimiz bir noktada aşk hakkında şüphe duyarız. İlişkiler hassasiyet, dikkat ve bazen biraz sabır ister. İşte bu yüzden kendimize bazen, bu ilişkide kalmanın değip değmeyeceğini sormamız şaşırtıcı değildir.

Aşk konusunda şüphelerimiz olması çok normaldir, ancak genellikle bunlar için hazırlıklı değiliz. Böyle hissettiğimizde, bu durumu kötü bir şekilde alırız. “Benim şüphelerim, onun benim için doğru kişi olmadığı anlamına mı geliyor? Ayrılmalı mıyız, şu ana kadar her şey yolunda mıydı? ” Bazen şüpheler, çözmeniz gereken daha derin bir problemin belirtisidir. İlişkinin yürümeyeceği anlamına gelebilir. Bu, genellikle bir ilişkide gerçekçi olmayan beklentilerimizin bir işareti olduğunu gösterir. Bu durumda, ilişki hakkında güvensiz hissetmek, daha ciddi bir problem olduğu anlamına gelmez. Bu makalede, bu iki tür şüphe arasında ayrım yapmayı öğreneceksiniz.

Neden aşk hakkında şüphelerimiz var?

Romantik bir ilişki hakkındaki şüpheler, birçok farklı nedene sahip olabilir. Bazıları ilişkinin sağlığı hakkında bir şey ifade etmez. Diğerleri ise, ilişkinin bir değişime ihtiyaç duyduğunu göstermektedir. Genel olarak, aşkla ilgili en yaygın şüpheler aşağıdaki durumlarda olur:

  • Değişime yanıt olarak (dış veya iç).
  • Partnerlerden birisi başka birine ilgi duymaya başladığında.

İlişki değiştiğinde

Romantik filmler çok fazla hasar verdi. Filmler, neredeyse her zaman, bir ilişki başlangıcını gösterir, duygular en güçlü ve her şey mükemmel görünür. Her iki insan da mükemmel bir şekilde uyumludur ve tüm günü birbirlerinin gözlerine sersem gibi gülümsemelerle bakmaya harcarlar. Ama kameralar daha sonra ne olduğunu göstermez. Yeni biriyle ilişkiye başladığınızda başladığınızda, bazen öyle bir aşık olursunuz ki karşınızdaki kişide sadece iyi şeyler görürsünüz. Negatif olan her şeyin üstünü örtersiniz. Birkaç ay sizi çok mutlu edecek bir ilişki başlatırsınız.

Peki sorun nedir? Bu duygular her zaman bir noktada sona erer. Sevgiyle ilgili son çalışmalara göre, teknik olarak “tutku” olarak bilinen bu evre, üç ay ile bir yıl arasında sürmektedir.

Bundan sonra, duygular değişir ve gerçek aşk görünür. Bu, işlerin normal evrimi olmasına rağmen, çoğu zaman ilk hisler kaybolduğunda panik yaparız. O zaman ilişkiniz hakkında şüpheleriniz oluşur. Sevginizden, partnerinizin sevgisinden veya her ikisinden şüphe duyabilirsiniz.

Böyle bir şey başınıza geldiğinde endişelenmeyin: Bu sevginin normal evrimi. Önemli olan, iyi iletişim ve güvene odaklanmaktır. Ayrıca uzun vadede tutkuyu sürdürmek için çok önemli. Araştırmacılara göre, bunlar uzun süreli aşkın üç temel bileşenidir. Büyük bir yaşam değişimi varsa aynı şey olabilir. Burada, iki kişi ilişkilerini sağlıklı tutmak istiyorlarsa bir ekip olarak hareket etmelidirler. Genel olarak, tüm ilişkilerin böyle inişleri ve çıkışları vardır. Bununla birlikte, çift dengeyi koruyor ve iletişim hatları açıksa, bu durumdan daha güçlü çıkacaklar.

Başkası varsa ne olur?

Yine burada, Hollywood bize oldukça zarar veren, sevgiyle ilgili propagandalarla bombalıyor. Şüpheler, partnerinize ilgi duymadığınızı hissettiğinizde ya da onun yeni bir kişiye ilgi duyduğunu fark ettiğinizde ortaya çıkar. Ancak bu ilişkinin mahvolduğu anlamına mı geliyor? Tam olarak değil. Gerçek şu ki, çoğumuz için aşık olmak, başka hiç kimseye ilgi duyamayacağımız anlamına gelmez. Tam aksine. Ancak, siz partnerinize başka bir anlık ya da gündelik ilginin üzerinde bir bağlılık oluşturdunuz.

Yani, yeni birine ilgi duyuyorsanız ve bu ilişkinizden şüphe duyuyorsanız, bir soluk alın. Bu dünyanın sonu değil, sadece ilişkinizin sonu. Yine de, sadece siz mevcut ilişkinize son verme ya da devam kararını verebilirsiniz. Sadece mantıklı düşünün ve anlık duygularınıza kapılmayın. Aldatma, elbette, tamamen farklı bir konudur. Bu gibi durumlarda, sorun ilgi duymak değil, daha çok güven kopmasıdır. İlişkideki iki kişi de, yeniden inşa edip edemeyeceğine veya ayrılmaya ve yeniden başlamanın daha iyi olup olmadığına karar vermelidir.

Aralarında büyük yaş farkı olan bireylerden oluşan çiftler hala eleştiri ve şüphelerin odağı olmaktadır. Bu yazımızda aşkın sayılardan daha fazlası olduğunu keşfedeceğiz.

Gerçek aşk yaş farkı üzerinde düşünmez; tutku, çekim ve aynı değerler ve hayat planını paylaşmak ile ilgilidir. Birçok insan büyük yaş farkı olan çiftlerin ilişkilerini eleştirir. Ancak bu ilişkilerin birçoğu son derece güçlü görünmektedir. Romantik ilişkilerde büyük bir yaş farkı olması hala çoğunlukla eleştirileri çeken bir şeydir. Birbirini seven iki insan arasındaki yaş farkı dikkat çekmeye ve bazı çirkin yorumlar almaya devam etmektedir.

Bu ilişkileri eleştiren kişilerin birçoğu bunun gerçek aşk olduğundan şüphe duymaktadırlar. İlişkinin bir ya da diğer tarafının art niyetleri olduğunu düşünüyorlar.

Aralarında Yaş Farkı Olan Ünlü Çiftler

Emmanuel Macron ve karısı Brigitte, Harrison Ford ve Calista Flockhart, Michael Douglas ve Catherine Zeta-Zones, Hugh Jackman ve Deborra-Lee Furness… Bunlar, yaş farkları güçlü ve mutlu ilişkileri olmasını engellememiş olan bazı ünlü çiftlere örnekler.

Ancak, toplumsal değerlerdeki belirgin olan ilerlemeye rağmen bu çiftler asla eleştiriden muaf tutulmamaktadır. Bunun bir örneği, eğer bir yaş farkı olmak zorundaysa, insanların hala erkeğin daha yaşlı olmasının daha iyi olacağını düşündüğü gerçeğidir.

Bu konuda yapılan araştırmalar sosyal anlamda reddedilmenin ağırlığının bu ilişkilerde sık sık bir ayrılık sebebi haline geldiğini göstermektedir. Aşkın gözü kördür ve yaştan anlamaz. Ancak, ortak bilinç dışımız söz konusu olduğunda hala aşk tanrısının oku eğer vurursa, bunun benzer yaştaki biri ile olması gerektiğini düşünüyoruz.

“Aşk gözler ile değil zihin ile bakar ve bundan dolayı da kanatlı Cupid kör bir şekilde resmedilmiştir.”

– William Shakespeare, A Midsummer Night’s Dream

İlişkilerde Yaş Farkı Gerçekten Önemli Midir?

Partneriniz ile aranızda büyük bir yaş farkı olması çoğunlukla büyük bir zorluktur. Bunun nedeni genellikle bu durumun arkasında yatan stigma ve kişilerin çevrelerindeki insanlardan algıladıkları onaylanmama durumudur.

San Diego Üniversitesinden Brian Collisson ve Luciana Ponce De León tarafından son zamanlarda yürütülmüş çalışmalar aşağıdaki şeylere işaret etmektedir: Aralarındaki yaş farkı 15 ila 20 yaş olan iki kişi arasındaki ilişkide eşitsizlik algısı olarak bildiğimiz durum yaşanır.

Eşitsizlik algısı kavramı sosyal ön yargılar üzerine kurulmuştur. İnsanların en sık düşündüğü şey, yaşlı olan insanın bu ilişkiyi kullanmak suretiyle belli bir statüye ulaşmaya çalıştığıdır. İnsanlar bu kişinin etrafındaki insanlar tarafından beğenilmek istediğini düşünürler. Bu özellikle de erkekler söz konusu olduğunda geçerlidir. Bir açıdan, daha genç bir partnerleri olması bir bakımdan bir fetih duygusuna işaret edebilir ve benlik saygısını arttırabilir.

Diğer yandan, genç olan insan da aynı eşitsizlik algısını dolayısıyla insanların eleştirilerinin kurbanı olur. İnsanlar bu kişinin sadece güvende hissetmek ve bir anne ya da baba figürünün yokluğunun üstünü kapatmak istediğini söylerler. Yaygın olan bir diğer varsayım ise daha genç olan partnerin yaşlı partnerin finansal statüsünden etkilendiği varsayımıdır.

Bu Stigma Güç Kaybediyor

Büyük bir yaş farkı bulunan bazı durumlarda sadece kendileri için orada olan insanlar olabildiği doğrudur – bu insanlar, diğer şeylerin yanında, statü, finansal güvenlik ve koruma arıyor olabilirler.

Ancak, jenerasyonları aşan bir aşk, düşündüğümüzden sık gerçekleşen bir durumdur. Beklenmedik şekillerde başlayan bu romanslar genellikle ilişki sağlam hale gelene kadar bu sosyal stigmalardan kaçınmayı başarır.

Yaşlı bir erkek ile genç bir kadın arasındaki ilişkiler giderek daha da kabul edilir hale gelmektedir. Ancak, genç erkekler ile yaşayan yaşlı kadınlara karşı hala biraz stigma bulunmaktadır. Aynı şey gay ve lezbiyen çiftlerin de başına gelir, ki onlar için bu ön yargılar ortalamaya vurulduğunda heteroseksüel çiftlerin yaşadıklarının iki katıdır.

Aşkta Önemli Olan Sayılar Değil Değerlerdir

Sosyal stigmaların ötesinde bu çiftlerin genellikle yüzleştikleri zorluk iki farklı jenerasyona ait oldukları gerçeğidir. Sosyal yetiştirilmelerindeki bu farklılık zaman zaman partnerlerden birinin diğerinden son derece farklı olan değerleri ve eğitimsel bir arka planı olduğu anlamına gelebilir. Ayrıca kişiler son derece farklı olan arkadaşlara da sahip olabilir ve partnerlerinin zaman geçirdiği yerlerde bulunmak istemeyebilirler.

Bu tip şeyler genellikle yaş farkı 20’ye yaklaştığında ya da 20’yi geçtiğinde gerçekleşir. Ancak, bu zorlukların tamamı zaman ile aşılabilir. Bunun ön şartı partnerler arasında uyum olması ve partnerlerin her ilişkinin dört temel köşe taşına saygı duymalarıdır:

  • Hayatta aynı hedeflere ve aynı bakış açısına sahip olmak.
  • Aynı değerleri paylaşmak.
  • Tatmin edici bir cinsel hayat sahibi olmak.
  • Birbirini tamamlayan nitelikler içeren kişiliklere sahip olmak.

Sonuç olarak, romantik partnerler arasındaki yaş farklarını birçok durumda ikisinin aralarında çizilmiş olan bir köprü ile karşılaştırabiliriz. Bu köprü sosyal ön yargıların ve yararı olmayan yorumların üzerinden geçmelidir.

Aşkın asla kolay olmadığı doğrudur. Aşılması gereken engeller, üzerinde çalışılması gereken zorluklar ve karşılaşılması gereken problematik durumlar vardır. Ancak eğer kişiler bunlar ile birlikte yüzleşir, ve birbirlerine olan bağlılıklarını güçlü tutarlarsa işte o zaman istedikleri herhangi bir şeyi başarabilirler.

Aşka benzeyen pek çok şey vardır, ama bunların hiçbiri aşk değildir. Genellikle birbirine çok yaklaşan ve çok uzun süren arkadaşlıklardır, ancak içinde gerçek bir şefkat barındırmaz, sadece ilişkiyi devam ettiren sadece sınırlamalar ve problemler söz konusudur. Ne yazık ki, sahte aşk bugünün dünyasında çok yaygındır. Gerçek aşk, birlikte büyümek isteyen iki kişi ile karakterize edilir. Cömertliği ve özgürlüğü ima eder. Daha gerçek olan, söz konusu kişilerin bireyselliğini teşvik etmektir. Bu, tüm sevgi formlarını içerir: ebeveyn-çocuk, bir çift vs.

“Gerçek aşkı uzun süre saklayabilecek hiçbir örtü yoktur, ya da aslında hiç sevgi barındırmayan sahte aşkı.”

– François de la Rochefoucauld

Bazen gerçek sevgi, sevgi gibi görünen ancak aslında öyle olmayan başka şeylerle karıştırılır. Bu ilişkiler genellikle çok yoğun duyguları içerir. Bu duygular kalpten yalanır fakat çoğu zaman diğer kişinin saygısı veya gerçek takdiri yoktur. Bencil arzulardan veya ihtiyaçlardan doğan duygulardır ve devam ettirilirler çünkü bazı faydaları vardır. Bunlardan bazıları:

Sahte aşk: aşırı koruma

Aşırı koruma, sevgiye benzeyen şeylerden biridir, ancak diğer kişi ne kadar umursuyor gibi gözükse de aslında hissettiği şey sevgi ve aşk değildir. Çoğunlukla ebeveynler ve çocuklar arasında oluşan bir davranış türüdür. Bununla birlikte, çiftler arasında, arkadaşlar arasında ve diğer ilişki türlerinde de yaygındır.

Aşırı koruma, savunmasız veya savunmasız olduğunu düşündüğümüz birinin başına herhangi bir şey gelmesine engel olmak için duyulan aşırı arzudur Birini sevdiğimizde, elbette onlar için sadece en iyisini isteriz. Ancak, aşırı derecede koruyucu olan kimse, olmayan tehlikeyi görür. Ya da varsa, onların ciddiyetini abartırlar. Aşırı korumacı insanlar çoğu zaman kötü deneyimlerden çok şey öğrendiğimiz gerçeğini görmezden gelirler. Böyle bir ilişkide hakim olan şey şefkat değil, acıdır. Başkalarını aşırı koruyanlar, kendi korkularını o kişiye yansıtırlar. Ve genellikle kötü şeyleri sevdiklerine kadar koruyamazlar. Aslında tam tersi. Diğer kişiyi kaygıyla ezip, büyümelerini engelliyorlar.

Sahte aşk: sevdiklerimizi kontrol etmek

Diğer insanları kontrol etme konusunda aşırı bir arzuya sahip olmak aşırı korumaya biraz benzer, ama aynı şey değildir. Bu durumda kişi aslında diğer kişiyi küçümsemeye çalışmaktadır. Nihayetinde, gerçekten istedikleri şey, “sevdikleri kişinin” kendilerine güvenmeyi bırakması ve sonuç olarak bağımlı hale gelmesidir.

Bu davranış aşk olarak tasvir edilir, ama hiç de öyle değildir. Zaman zaman diğer kişiye pek çok yük yükler ile yüklerler ve diğer zamanlarda ise ona ilgi gösterirler. Ayrıca diğer insanın kötü şeyler yaşamasına engel olmak için ellerinden geleni yaparlar. Ancak, bu koruma özgür değildir. Özerkliklerinden ve özgürlüklerinden vazgeçerek bunun bedelini öderler. Bu tür kişilerin gerçek niyeti, onlara tamamen bağımlı olmanızı sağlamaktır. Dışarıdan, kişinin sizi mutlu etmeye çalıştığı izlenimini verebilir, ama aslında sizi kendi hayatınızı yaşamaktan alıkoyacaktır. Onları asla terk edememeniz için sizi manipüle ederler. Bu sahte aşktır. Bu sadece bencilce kontroldür.

Bağımlılık ve sahte aşk

Dışarıda kontrol ve içeride ise bağımlılık – bunlar sahte aşk ilişkilerinin özellikleridir. Bu oldukça tuhaf bir ilişkidir, çünkü bir kişi tüm ihtiyaçlarını ve hayal kırıklıklarını diğerine yükler. Bunu yaparken diğer insanı kendi mutluluğundan sorumlu olmaya zorluyor. Sonuç, her dileklerini yerine getirmek için daima yanlarında olan bir çeşit yedek anne veya baba. Umutsuzca bulduğu bu “öğretmene” ihtiyaç duyarlar. Sonuçta, hayatın sorunlarına karşı bir kalkan gibidir o kişi. Kendi problemleriyle ve kararlarıyla yüzleşmekten ve başarısız olma riskinden kaçınırlar.

Bağımlı kişi, diğer insanı derinden sevdiğini hissedebilir, ancak gerçek şu ki, karşılıklı sömürüye dayanan bir ilişkidir bu. Bütün bu sahte aşk biçimleri zararlıdır: Başka şekillerde ele alınması gereken durumları gizlerler. Bunlar sevgiye benzeyebilir, ama aslında bir çeşit nevroz ile ilgilidir. Ve neredeyse hiçbir zaman iyi bir şekilde bitmezler. Sahte aşk acıya yol açar ve karşılıklı gelişmeyi engeller. Ne yazık ki, çok güçlü olma eğilimindedir ki bu da normal bir ilişkiden çok daha fazla incitir insanı.

Hemen hepimiz aşık olmuşuzdur. Elbette bu duygunun bir yandan inanılmaz bir his verdiği, ancak diğer yandan da acı verici olduğu bir gerçektir. Bu yazımızda, yayımlanmış olan pek çok çalışmada da ortak bir biçimde belirtildiği gibi aşık olduğumuzda nelerin olduğuna değiniyoruz.

Aşık olmak, mutluluk, kendini çok iyi hissetme ve tatmin olma duyguları ile şekillenen duygusal bir ruh halidir. Bu ruh hali bir başka insana karşı duyulan derin bir ilgi sonucu ortaya çıkar. Bu süreç insanları farklı bir bilinç anlayışına yönlendirirken, hatalı kararlar verme noktasına kadar taşıyan önemli etkiler bırakır. “Aşkın ömrü ne kadardır?” sorusu ise en sık karşılaştığımız sorular arasında bulunmaktadır.

Aşık olmadan önce cinsel çekicilik aşamasının yaşanması doğal bir durumdur. Diğer bir insan için hissedilen arzu, diğer etkenlerle birlikte özellikle beynin belirli bölgeleri tarafından harekete geçirilir. Bu durum, feromon adı verilen karşı cinsi etkileyerek uyaran salgının ortaya çıkmasından ya da kişinin biyolojik değişimler yaşamasından kaynaklanmaktadır.

Cinsel çekicilik

İlgimizi çeken bir uyarıcı ile karşılaştığımızda (bir insan ya da o kişinin yanımızda olduğu fikri), vücudumuz çeşitli maddeler salgılar. Bu bağlamda, arzu seviyesini artırıcı testosteron ya da östrojen miktarında artış meydana gelir. Bunun sonucunda da, hissettiğimiz bu arzu adrenalin, glikoz ve feniletilamin (beynin aşk kimyasalı olarak da bilinmektedir) seviyesinin artmasına yol açar. Bu nörotransmitterler, cinsel anlamda çekicilik hissettiğimizde vücudumuzu harekete geçirir. Bu bağlamda, kalp ritmi artar, vücut organları cinsel tepki için hazırlanır ve haz hissi uyanır.

Kimi yazarlara göre, karşı taraf için hissedilen bu karşı konulamaz duygu iki yıl kadar sürer. Bu süre sonunda, hormonlarda belirli bir düşüş gözlenir. Ancak bu düşüş başka bir hormon olan ve aşk ya da sevgi hormonu olarak da bilinen oksitosin seviyesinin yükselmesi ile aynı döneme denk gelir.

Aşık olmak vücudumuzda titremeye, yüzümüzün solmasına ya da kızarmamıza, kendimizi rahatsız ve huzursuz hissetmemize, kekelemeye ve duygularımızın kontrolünü kaybetmemize yol açar. Peki tüm bunlar neden gerçekleşir? Yapılan çok sayıda çalışma aşık olmanın her şeyden önce bir bağımlılık olduğuna işaret etmektedir. Bu süreçte kaybolmuşluk hissi ve hatta tahammülsüz olma gibi duygular ön plana çıkabilir.

Nörobiyoloji

Birine karşı belirli bir arzu hissettiğinizde sinir sistemi, endokrin sistemini harekete geçirerek cinsel ilişki için hazırlık aşamasına geçmektedir. Ancak bu tür bir durumda karşılık bulunamadığında ya da arzuların tatmin edilmesi mümkün olmadığında aynı duyguların baskılanması ve geri çekilmesi gerekmektedir.

Beynin prefrontal bölümleri dürtüsel davranışları engeller ve feniletilamin, vazopressin ve diğer hormonların artışını da göz önünde bulundurarak endorfin ayrımı yapılana kadar yüksek miktarlarda dopamin üretir. Tüm bunlar dopaminerjik gibi vücudun farklı sistemleri üzerinde belirli bir dengesizliğin oluşmasına neden olur. Cinsel dürtülerin tamamlanamaması sonucu ortaya çıkan bu durum serotonin seviyesinin azalmasına yol açar. Bunun sonucunda da, yapılan işlere karşı bir isteksizlik, uykusuzluk, iştahsızlık ya da konsantrasyon kaybı gibi çeşitli sorunlar yaşanmaya başlar.

Bu esnada, asetilkolin seviyesinde meydana gelen artış, arzu edilen kişi hakkında obsesif ve sürekli kendini tekrarlayan düşünceler içine girilmesine neden olur. Yani sürekli olarak o kişinin fotoğrafına bakma ya da ondan bir mesaj gelip gelmediğini durmadan kontrol etme gibi dürtüyle yapılan ya da kompülsif olarak tanımlanan davranış şekilleri gözlenmeye başlar.

Oksitosin

Oksitosin beyinde özellikle hipotalamus bölgesinde salgılanan bir hormondur. Bu hormon hem erkeler hem de kadınlar tarafından salgılansa da, özellikle kadınlarda daha yüksek oranda üretilmektedir. Orgazm, doğum ve emzirme dönemlerinde oksitosin salımının daha fazla olduğu görülmektedir. İşte çekicilik hissine ek olarak şefkat ve ilgi duyguları da bu hormonun artışı ile birlikte hissedilir. Böyle bir insan, ilgi duyduğu kişiyle uzun süre birlikte olmak, onu koruyup kollamak ve aynı duyguların onun tarafından da hissedilmesini ister. Yani bu durumda, sadece birbirleri ile birlikte oldukları için son derece mutlu olan insanlar söz konusudur.

Bir insanın aşık olmasının altında yatan nedenler de dikkate alındığında, ortalama bir aşık ömrünün oldukça kısa olduğu, yani sadece birkaç haftadan bir yıla kadar uzanan bir süreci kapsadığı hesaplanmıştır. İlginç bir biçimde aşık olan kişilerin bulundukları yaş ile aşkın ömrü arasında doğrudan bir ilişki olduğu da ortaya çıkarılmıştır. Bu bağlamda, daha genç insanların aşkı daha kısa sürmekte ancak bu periyotu daha yoğun bir biçimde yaşamaktadırlar.

Tüm bunlara rağmen aşkın ömrünün yine de uzatılabileceğini söylemek mümkündür. İçeriğinde cinsel arzu, sevgi ve ilgi gibi kavramların bulunduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu yönler mümkün olduğunca canlı tutulursa, aşkın ömrü de olabildiğince uzun olacaktır. Daha sakin ve düzene girmiş bir sevgi aşamasına geçmek demek vücudumuzun artık reaksiyon göstermeyeceği ya da en başlarda hissettiğimiz tüm o “afrodizyak” etkileri artık hissetmeyeceğimiz anlamına gelmez.

Aşık olmak, cinsel istek ile vücut dengesizliği arasında bir karışım niteliği taşımaktadır. İki tarafın birbiri ile olan yakınlığı arttıkça, aradaki bağ daha da özel ve samimi bir hale gelecektir. Bu süreçte diğer insanı daha iyi tanımaya başlar ve onunla devam edip etmeme konusunda karar vermeye çalışırsınız.

Bir kişiye karşı duyulan yakınlığa cinsel istek de eklenince, bunun sonucunda aşık olmak adı verilen durum yaşanır. Ancak bu sürecin sonunda iki kişinin daha ileri aşamalara gitme olasılıkları üzerinde değerlendirme yapma şansı olacaktır. Uzmanlara göre, eğer bu noktada karşınızdaki kişinin değerleri ve kişiliğinin sizinle uygun olduğuna inanırsanız, o durumda gerçek bir sevgi bağının ortaya çıkma olasılığı da yüksek olacaktır.

“Beni anlamanı istiyorum” yaşadığımız ilişkilerde kullanmamız gereken bir cümledir. Asıl ihtiyacımız olan şey anlaşılmaktır.

Hayatımızda öyle anlar vardır ki, “mutluluğun kristal bardağını” aramamız gibi dört gözle beklediğimiz hayatımızın aşkının peşinden koşarız. Ancak zamanla ve tecrübeyle, başkaları tarafından anlaşılmamızın, sevilmekten daha önemli bir olgu olduğunu anlarız. İlk başta belki de en çok odaklandığımız şey “beni sevmeni istiyorum” düşüncesine odaklanmaktır. Ancak, sonunda kazanan “beni anlamanı istiyorum” prensibidir. Ya da en azından aradaki dengeyi sağlayan şeydir. Biz insanlar için başkalarının, duygularımızı ve düşüncelerimizi anladıklarını hissetmek bizim çok önemlidir. Eğer başkalarının bizi anlamadığını fark edersek, gerçekten bizi sevdiğini söyleyen kişilerin aslında bizi sevmediğini, olmamızı istedikleri kişiyi sevdiklerini fark ederiz. Bu nedenle, “beni anlamanı istiyorum” o kadar önemlidir ki, uzun vadede kişiye büyük mutluluk verir.

“Hayat ilk hediyedir, ikincisi aşk, üçüncüsü ise anlaşılmaktır.”

– Marge Piercy

Beni anlamanı istiyorum

Başkalarının bizi tanıdığını ve anladığını hissetmemek, içimizde başka duyguların oluşmasına neden olur. Kendimizi diğer insanlardan uzaklaşmış, başka dilde konuşuyor gibi hissederiz. Bizi sevenlerin bizi tanımadığını ya da en azından tanımak isteyecek kadar çaba sarf etmediklerini gördüğümüzde kendimizi yalnız, dışlanmış hissederiz.

Bir insan anlaşılmadığını hissettiğinde gerçekten sevildiğini hissedebilir mi? Bu soru aile ilişkilerinden arkadaşlık ilişkilerine kadar her türlü kişisel ilişki için sorulur. Flört ilişkileri de bu gruba dahildir.

Beni anlamanı istiyorum, eğer beni anlamazsan, bu aşkı nasıl besleyebiliriz ki?

Hepimizin sevilmeden önce anlaşılmaya ihtiyacı vardır

Başkalarının ne söylediğimizi, ne yaptığımızı ve ne hissettiğimizi anladığını hissetmek, çeşitli nedenlerden dolayı hayatımızın her aşamasında sürdürülebilir bir güvenlik ve refah duygusu elde etmek için gereklidir.

Başkalarının sizi anlamadığınızı deneyimlediğinizde, iki kişi arasındaki bağlantı zayıflar. Bu bizim yalnızlaşmış, dış dünyadan kopmuş, dışlanmış hissetmemize neden olur. Bizi seven kişiler tarafından, anlaşıldığımızı bilmek, bizi dünyanın bir parçası gibi hissettirir. Değerli olduğumuzu hissederiz

Sevdiğimiz kişiler bizi anladığında, bunun bir şekilde gerçek sevgi olduğu hissine kapılırız. Bu, bizi kim olduğumuzla özdeşleştirir. Anlaşıldığımızı hissetmek bizi değerli hissettirir. Aynı şekilde anlaşıldığımızı hissetmek bizi anlayan kişilere aramızda bir bağ kurar. Bu bağın kurulmaması ise bizi yalnızlaştırır ve çevremizdekilerden kopmuş hissetmemize neden olur. Ancak, başkaları tarafından anlaşıldığımızı hissettiğimizde kendimizi daha iyi anlamış oluruz. Kendimizi doğru bir şekilde ifade edebilmek, başkalarının bize yardım edebilmesi açısından önemlidir.

“Bilinç altımızda her zaman kendini gizlemiş olan bir korku vardır. Bizi anlamadıklarında, hiç var olmamış gibi olacağız.”

– Michael Schreiner

Anlaşıldığımızı hissetmek hem kişisel hem de sosyal refahımızı arttırır

“Anlaşılan ve anlaşılmayan duygunun sinirsel temelleri” (Social Cognitive and Affective Neuroscience, 2014) isimli araştırma, anlaşılma hissinin hem kişisel hem de sosyal olarak refahı nasıl artırdığını belgeler niteliktedir. Ancak, pek çok araştırma, “anlaşılma hissini” nörobiyolojik temelde incelememiştir. Bu çalışma katılımcılara manyetik rezonans görüntüleme çekilirken, deneysel olarak duygu anlayışını ve anlayış eksikliğini ele almıştır. Elde edilen sonuçlar, takdir edilme ve sosyal bağlantı ile ilgili alanlarda duyguların farklı aktivasyona neden olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, sosyal bağlantı kurma ve bağ kuramama sonrasında alınan sinirsel tepkilerin anlaşılamama hissiyle bağlantılı olduğu ortaya çıkarmıştır.

Başkaları tarafından anlaşılma duygusu, bireylerin kendilerini değerli, saygı duyulan ve onaylanmış hissetmelerini sağlar… Duygusal deneyimde ve sosyal bağlantı duygularında büyük değişikliklere yol açar.

Başkalarının sizi anlaması için bir sorumluluğunuz olduğunu, dikkate değer bir etki kapasitesine sahip olduğunuzu unutmayın. Başkalarını sizi anlamadıkları için suçlamadan önce -kendinizi yalnız hissetmeden ve umutsuz hissetmeden önce- başkalarının sizin nasıl olduğunuz hakkında bir fikir edinebilmeleri adına, mesajınızın doğru anlaşılması için daha fazlasını yapıp yapamayacağınızı kendinize sorun.

İşte bu nedenle, başkalarının bizi anlamasını beklemeden önce çoğu zaman kendimizi anlamamız önemlidir. Öyle ya da böyle, sabır ve duygusal zekamız, üzüntünün bize hakim olmasını engelleyerek, yanlış anlaşılma duygusundan kaynaklanan yalnızlığımızda, çözüme ulaşmamız konusunda bize yardımcı olacaktır.

Sevilmek için önce kendi sev, anlaşılmak için önce kendini anla.

Benzer mi tamamlayıcı mı? Bu, birçok insanın bir partner ararken sorduğu sorudur. Bazıları “zıt kutupların çektiğini” düşünürken, diğerleri farklılıkların neden olabileceği çatışmalardan ne pahasına olursa olsun kaçınmak istiyor. Gerçek şu ki, hem artıları hem de eksileri vardır. Farklı ve dolayısıyla tamamlayıcı olan biriyle bir ilişkinin daha iyi olduğunu düşünenler, benzer iki asabi insanın her zaman çatışmaya neden olacağı örneğine işaret ediyor. Kendisine benzer bir partner aramaya meyilli olanlar, er ya da geç, farklılıkların ortaya çıkacağını ve ilişkinin çatırdamaya başladığını belirtiyor.

Diğer insanlar ikisinin arasında bir pozisyon alırlar. Onların görüşüne göre parterin benzer veya tamamlayıcı olması önemli değildir. Önemli olduğuna inandıkları şey doğru dengedir: bazı şeylerde benzer ve bazılarında tamamlayıcı olmaktır. Psikoloji bize bu konuda ne söylüyor?

Karşıtların güzelliği

Bir kişi kendisi hakkında çok olumlu bir düşünceye sahip olmadığında, genellikle kendisinden farklı olanlara ilgi duyar. Diğer kişiyi, olmak istediğiniz kişiyi kendinize yansıtma fırsatı görürsünüz. Örneğin, her zaman fark edilmediğini hisseden biri, partnerini çok popüler bir insana dönüştürmeye çalışacaktır.

Gerçek bir ilişki kuracak biri yerine, güvenebileceği birini arayanlar da vardır. Temel olarak güvensizdir ve kendini korumak ya da ihtiyaç duyduğu desteği sağlamak için başkasının gücüne ihtiyaç duyan korku dolu insanlardır. Prensip olarak, bu bir kişinin büyümesine ve olgunlaşmasına yardımcı oluyor ise negatif bir şey olmak zorunda değildir. Ancak, eğer bağımlılık yaratırsa, çok sağlıksız bir ilişki ortaya çıkaracaktır.

Benzer birine mi yoksa tamamlayıcı birine mi ihtiyaç duyduğunu düşünen birçok kişi, ilişkilerini bir takım olarak gördükleri için ikincisini seçiyor. Bazen bu durum neredeyse bir işletmeyle bile karşılaştırılabilir. Bu yüzden ortak başarılar elde etmek için güçlü ve zayıf yönleri birleştirmenin daha iyi olacağını düşünüyorlar (burada “düşünmek” kelimesini vurguluyoruz).

Benzer mi tamamlayıcı mı? Bilim, aşıkların benzer mi yoksa tamamlayıcı mı olmasının daha iyi olup olmadığını da merak etti. Kansas Üniversitesi, 1523 çiftle bir çalışma yaptı. Vakaların %86’sında benzer çiftlerin daha uzun ilişkiler yaşadığını keşfettiler. Michigan Üniversitesinden bir başka çalışmada da benzer bir sonuca varıldı. Görünüşe göre, burada gerçekten fark yaratan şey, kişilik, değerler, tutumlar, hobiler, alkol tüketimi ve teknoloji kullanımı gibi konular söz konusu olduğunda anlaşmaya varmak.

Her şey bazen insanların farklı olanlara ilgi duyduğunu gösteriyor. Bu, içlerinde belli bir merak uyandırır ve bunu yeni duygusal bölgeleri keşfetmek için bir fırsat olarak görürler. Bununla birlikte, zamanla, bir zamanlar yenilik olan şey engel olmaya başlıyor. Farklılıklar daha sonra ilişkide olumsuz duygular yaratır.

Açıklık ve Esneklik

Benzer ya da tamamlayıcının en iyisi olup olmadığı tartışması aslında biraz yapaydır. Bizim gibi tamamen aynı olan bir partner bulmamıza imkan yoktur. Dünyamızda eksik olanı tamamlayan birini de bulamayacağız. Gerçek şu ki, her insan aynı anda bizi yeniden onaylıyor ve bize zıtlık oluşturuyor.

Ayrıca, bu alandaki tüm araştırmaların, temel zevk ve tutumlardaki benzerliğin çok önemli olduğunu gösterdiğine dikkat edilmelidir. Öyle olsa bile, bir başkasının teslim olmak zorunda kalacağı yönler her zaman olacaktır. En istikrarlı çiftler, birbirleriyle rahatlayabilenlerdir. Söylendiği gibi, partnerler arasındaki farklılıklar da sağlıklı olabilir. Karşılıklı büyümeye katkıda bulunan bir faktördür. Aşk hayatımızın büyük bir kısmı bu farklılıkların nasıl ele alındığı ile ilgilidir.

Bu farklar az ve küçük olduğunda, çiftin bunu tatmin edici bir şekilde gerçekleştirebilmesi için güçlü bir olasılık vardır. Bununla birlikte, farklılıklar çok derinse, o zaman çözülmeleri zorlaşabilir.

Benzer veya Tamamlayıcı: Sonuç

Öyleyse, benzer olmanın veya tamamlayıcı olmanın en iyisi olup olmadığı sorusuna cevabımız nedir? İkisinin de iyi olduğunu söyleyebiliriz. Özünde benzer olmalıyız ama gönüllü ve bilinçli anlaşmaya dayanarak tamamlayıcı da olmalıyız. Aşk aslında bundan ibarettir: kendini onaylama ile diğerinin yeniden doğrulanmasına yardım etme arasında bir denge bulmak.

Mutlu Evliliğin Keşfedilmesi

Mutlu bir evliliğin tarifini yapmak mümkün mü ? Herkesin kendisi için bir tarif yapması mümkün ama herkes için bir tarif yapmak mümkün değil gibi görünüyor. İnsanların bir çoğunun evliliği, kendileri için bir milat olarak kabul ettiklerini görürüz. “Evlendikten sonra bırakacağım, değişeceğim, yapacağım” gibi sözlerle kişisel olarak daha iyi bir noktada olacağını düşünerek bu yola çıkar. Şu andaki eksikliklerin tamamlanacağı ve ideal kimliğine ulaşacağı, değişimin ve dönüşümün mihenk noktası olacak bir yer gibi hayal edilir. Sanki, uyum sağlamak zorunda olduğunuz bir hayattan tercih etme hakkına sahip olduğunuz bir hayata geçişin olacağı ve size göre şekillenecek bir ilişki ile hak ettiğiniz hayatı yaşayacağınız bir dönemin başlangıcı gibidir. Bir de evleneceğiniz kişiyle ilgili hayaller kurmaya başlarsınız. En iyi ve en doğru insanı bulmaya dönük motivasyonla aradığınız kişinin, geçmiş olumlu yaşantılarınızı devam ettirecek ve güzellikleri koruyacak, aynı zamanda olumsuz yaşantılarınızı tekrar yaşatmayacak ve ondan kalan izlerinizi silebilecek biri olmasını istersiniz. Geçmişte verilmemiş olan fırsatları size verecek, değerli olduğunuzu hissettirecek, şartsız kabul edecek ve sevgi gösterecek, tüm zayıflıklarınızla ve eksikliklerinizle size şefkat duyabilecek, kendinizi tüm yönlerinizle bütün hissetmenizi sağlayabilecek birini beklersiniz. Çünkü, ona ihtiyaç duyarsınız.

Yapılan araştırmalara bakıldığında, evlilik hayatına ilişkin insanların bilinçdışı beklentilerinde; geçmişten kalan travmaların ve yaraların, eş ile kurulacak olumlu ilişkinin atmosferinde sarılması ve iyileştirilmesi olduğu ortaya çıkmaktadır. Ebeveynlerimizin kendi sorunlarının gölgesinde oluşturmuş oldukları ilişki biçimi, bizim gelecek hayatta kuracağımız yakın ilişkilerin çekirdeğini oluşturur. Ne kadar özenle ve fedakarlıkla yetiştirilmiş olduğumuzu düşünsek de, bizi yetiştirenlerin kendi yaraları ve travmalarının etkisiyle ortaya çıkan ilişki biçimlerinden bizler de nasibimizi alırız. Bu ilişkisel mirasın kalıplarını, yakın ilişki kurduğumuz bir çok insanda tekrarlarız. Tekrarlamamızın temel amacı, çocukluk yıllarından kalan olumsuz duyguları olumluya çevirebilmek ve temel duygusal ihtiyaçlarımızı, kaybetme korkusu yaşamadan karşılayabileceğimiz birini bulabilmektir. 

Yakın ilişkilerin son durağı olan evlilik tüm bu beklentilerin ve hayallerin gerçeklikle karşılaştığı yerdir. Eşler “Beni çok şaşırttın ve hayal kırıklığına uğrattın” derken gerçeklik üzerinden değil çoğu zaman zihnindeki ideal eş tasarımı üzerinden değerlendirme yaparlar. Karşısındakinden beklediği esneklik, sevgi, şefkat, ilgi ve desteğe en az kendisi kadar onun da ihtiyaç duyduğunu unutarak gerçeklikten uzaklaşırlar. Karşı tarafın da benzer bir motivasyon ve ihtiyaçlar eşliğinde ilişki kurduğu ve beklentisini bu yönde şekillendirdiği göz önünde bulundurulduğunda, çoğu zaman ideal evliliğe hayal kırıklıklarının çemberinden geçmeden ulaşmanın mümkün olmadığını görmekteyiz.

Mutlu bir evliliği tanımlarken klişe bazı standartlardan bahsetmek yerine, insanların önce kendilerini sonra eşlerini daha yakından tanımaya dönük bir sürece girmeleri ve en temel duygusal ihtiyaçlarını (sevilme, değer görme, fark edilme, şefkat gösterilme, yeterli olduğunu hissedebilme gibi) eşlerine ifade edebilmeleri ve eşlerinin de en temel duygusal ihtiyaçlarını (sevilme, değer görme, fark edilme, şefkat gösterilme, yeterli olduğunu hissedebilme gibi) fark edip gidermeye dönük bir ilişki kurduklarında, o zaman evliliğe dönük beklentilerinin daha derinden karşılandıklarını göreceklerdir. Anlaşılmadıklarını, mutsuz olduklarını, derin hayal kırıklıkları yaşadıklarını, sürekli tartıştıklarını ifade eden çiftlerin karşılıklı güven zemini içerisinde kendilerini ifade edebilecek ve karşı tarafı dinleyip anlayabilecek duruma geldiklerinde gerçek bir ilişkiye başlangıç yaptıklarını görebilmekteyiz. Gerçek bir ilişkide, eşlerin evlilik öncesinde hayalini kurduğu o kusursuz eşle sadece kendi ihtiyaçlarını karşılamaya dönük tasarımladığı ilişki modelinin, evliliğin gerçekliğiyle uyuşmadığını anladığı anda yaşananlar (kavgaların azaldığı, hafif bir depresif havanın hakim olduğu ve gerçeklikle yüzleşildiği dönem), bir yas sürecine dönüşmektedir. Diğer eşin de en az kendisi kadar ihtiyaçlarının, incinmişliklerinin, travmalarının olduğunu kabul ettikten sonra iki tarafın kendini güvende hissederek(karşı tarafın kendisine saldırmayacağından emin olarak) eşine kendini açmaya başladığı, temel ihtiyaçlarını ifade ettiği, geçmiş yaşantılarından(eksiklerinden, yetersizliklerinden, acılı anılarından) bahsedebildiği bir tüneme noktasına gelebildiklerinde kendileri için en ideal ilişkinin temellerini atmaya hazır oldukları anlamına gelir. 

Gerçek bir ilişkide eşler; içtenlik, samimiyet, sevgi ve şefkat duygularıyla birbirlerinin şifacısı durumuna geldiklerinde, ilişkinin en zor tarafı olan duygusal katmanını yük olmaktan çıkarır iki taraf için de yaşam kaynağı haline dönüştürürler. Fark edilmeyi bekleyen bir sır gibi deneyimin içinde saklı olan bu destekleyici ve onarıcı ilişki, yaşanacak sıkıntılara rağmen değişime kendisini açan ve bir ötekini merak eden çiftlere kapılarını aralayacaktır. İlişkinin duygusal katmanı sağlamlaştıktan sonra geriye ortak yaşam kültürü oluşturmak, sorumlulukları paylaşmak, geleceğe ilişkin ortak hedefler koymak gibi daha çok düşünce ve davranış kısmıyla ilgili kısımlar kalacaktır ki, bunlar en temel duygusal ihtiyaçlarını ( sevilmek, beğenilmek, güvende hissetmek, değer görmek, yeterli hissetmek gibi) derinden karşıladığını hisseden bir çiftin kolaylıkla şekillendirebileceği şeylerdir. 

Şanver YEREBAKAN /Uzm. Klinik Psk. / Psikoterapist

Kadınların Evlilikten Beklentileri

Aşk, duyguların bütün sistemi ele geçirdiği, mantığın devre dışı kaldığı, ayakların yerden kesildiği, büyülü, etkileyici, heyecanlı muhteşem bir duygudur. Bu efsunlu duyguların ömür boyu süreceğini, hiç bitmeyeceğini düşünürüz ancak bir süre sonra hayatın gerçekleri kendini hissettirmeye başlayınca erkeklerin kadınlardan, kadınların erkeklerden beklentileri gün yüzüne çıkar.  Yaratılış itibariyle farklı olan iki cinsin beklentileri de farklıdır. Bazı ortak beklentiler olsa da temelde farklılıklar çok daha fazladır.

İlişkilerde “önemli olan aşk” dense de sadece aşkın yetmediği bir gerçektir. Bir çok ilişkide aşk, en fazla iki, üç yıl sürer.  Tutku ve heyecan,  daha köklü duygular olan, sevgi, saygı, anlayış, bağlılık ve güvenle beslenirse uzun sürebilir. Ya da ilişki “biz birbirimize göre değilmişiz”, “biz anlaşamıyoruz”, “sana karşı artık bir şey hissetmiyorum”, “artık eskisi gibi değilsin” v.b. cümlelerle son bulur. Zaman içerisinde sorunlar arttıkça paylaşım azalır, iletişim kopar, güvensizlik artar, reddedilme, bastırılma, öfke, kırgınlık çoğalır.

Kadınlar erkelerden çok daha duygusal ve naif oldukları için beklentileri de erkeklerden farklılık gösterir. İlişki, birliktelik, uyum ve sevgi dolu paylaşımlar onlar için vazgeçilmezdir. İhtiyaçları olan ilgi ve sevgi olmazsa olmazlarıdır. Sonuç değil süreç odaklıdırlar. Anı dolu dolu yaşamak, kaynaşmak, konuşmak isterler. Sevildiğini iliklerine kadar hissetmek ister bunun için de, erkeklerin davranışlarıyla ve sözleriyle sürekli, bıkmadan göstermesi gerekir. Sezgileri güçlüdür. Çoğunlukla da sezgileriyle hareket etme eğilimindedirler. Erkeklerin sonuç odaklı ve düz mantık yaklaşımları çoğu zaman sinir eder onları. Peki en çok ne ister kadınlar?

Güven: Kadın, başını omzuna yasladığında iyi hissedecek,  kendini bütün olumsuz durumlara karşı koruyabilecek,  dürüst ve samimi bir erkek ister. Çünkü o güzeldir, zariftir, naiftir. Yalan, sadakatsizlik, yüzeysellik onu soğutur, uzaklaştırır. Erkeğin başarısı ve gücünden büyülenir. Çünkü  onu daha da güvende hissettirir.

İlgi:  Elinin tutulması, sarılması partnerinin sıkıca, nazik davranması ona, düşünmesi, duyarlı olması, işlerini kolaylaştırması, bazı konularda yardımcı olması mutlu eder kadını. İlgi kadının sevgisini, aşkını ortaya çıkaran, canlı tutan çok önemli bir ihtiyacıdır. İlgi olduğu sürece erkeğin yörüngesinde kalır, yanında olur. İlgisiz kaldığında hırçınlaşır, uzaklaşır.

İletişim: Her duygu düşüncesini coşkuyla paylaşmak, konuşmak ister kadın. İletişim ona önem verildiğinin, sevildiğinin, değerli olduğunun onaylanmasıdır adeta. Güzel sözler duymak, sevildiğini duymak istediği gibi bir sorun olduğunda da hemen konuşup çözmek ister. Sabrı yoktur bu konuda. Nedenini, nasılını anlamak ister. Duydukları hoşuna gitmese de ötelemek istemez konuşmayı.

Cinsellik: Kaynaşma ve yakınlaşmanın en üst noktasıdır cinsel birliktelik kadın için. Duygu çok daha ön plandadır. Bakışlarda arzulandığını, beğenildiğini hissetmek, dokunuşlarda erkeğinin gücünü fark etmek, fısıltılarda başka diyarlara uçmak ister. Cinsellik ilişkiyi güçlendirir, her konuda yakınlığı artırır.

Çocuk: Anaç duygularını gösterebileceği, sevgisini, şefkatini gürül gürül akıtabileceği bir varlıktır çocuk kadın için. Ömür boyu ilişkisinin kopmayacağını garantilediği tek sevgi nesnesidir. Bedeninde var etmek, büyütmek, dünyaya getirmek, yetiştirmek sonsuz  bir doyum verir ona.

Şefkat: Erkeğin gücüne, kabalığına rağmen nadide bir çiçeğe dokunur gibi dokunması, okşaması huzur verir, sevildiğini hissettirir. Sarılmak, bir kadını güçlü yapar, iyi hissettirir.

Anlayış: İki farklı dünyanın birbirini anlaması her ne kadar zor olsa da, özellikle daha çok mantığı ile hareket eden, daha bencil olan erkeğin; kadının iç dünyasında neler olup bittiğini anlamaya çalışması, onun duygusal ihtiyaçlarını görmesi, anlattıklarını dinlemesi “seni önemsiyorum” mesajı verir.

Paylaşım: Paylaştıkça mutlu olur kadın, sevildikçe sever, ruhu okşandıkça geyşası olur erkeğinin. Zamanı, mekanı, hayatı, iyi ve kötü tüm anları paylaşmak ister kadın. Paylaştıkça var olur, var oldukça yar olur. Enerjisini, gücünü, paylaşımdan alır. Paylaşım sözlü de olabilir sözsüzde. Bir koltukta uzanıp birlikte sessizce film de izlemekten keyif alır. Yeni yerler keşfetmek, birlikte yürümek, birlikte ağlamak, gülmekten de.

Heyecan:  Kadınlar duygularını daha yoğun yaşar. Arzuyu, tutkuyu hissetmek ister partnerinin gözlerinde. Sevildiğini, istendiğini hisseder o zaman. Var olduğunu, canlılığını fark eder. Dolu dolu yaşar her anı o yüzden. Sürprizler yapmak, beklenmedik anda onu şaşırtmak gerekir.

Uyum: Birlikte senkronize hareket etmekte önemlidir, ortak zevkler de kadın için. Hatta uyumlu giyinmekte.

Saygı: Kadınlığına, kişiliğine, özelliklerine, anneliğine, zevklerine saygı duyulsun, anlaşılsın, onaylansın, görülsün ister. Hanımefendi gibi muamele görmek içindeki asaleti ortaya çıkarır.

Netlik:  Her ne kadar sürprizlerden hoşlansa da kadın, karşılaşacağı zorluklar korkuttuğu için bilmek ister neler olacağını, neler düşünüldüğünü, planlandığını. İstekleri, hayalleri ile ilgili muallak ifadeler rahatsız eder onu. Birkaç yıl sonrada olsa kesin ne olacağını duymak ister. Açık açık konuşmak ister her şeyi. Üstü kapatılsın istemez sorunların.

Feyzullah ALPMAN / Uzm. Klinik Psikolog/Psikoterapist

Erkeklerin Evlilikten Beklentileri

İlk gördüğünde hayran kaldığı, etkilendiği güzelliğe sahip olma, elde etme arzusu heyecan verir erkeğe. Tanıdıkça bağlanır, bağlandıkça sahiplenir. Sahip olduğu değerlidir onun için. Emek vermiştir, umutlar büyütmüştür. Tamamen elde ettiğini hissettiğinde, baştaki anlayışlı fedakar insan gider, yerini isteklerinin koşulsuz yerine getirilmesini isteyen, partnerini uzantısı gibi gören bir yapı çıkar ortaya.

İlişkilerde kadın ve erkek farklılıklarını, iki ayrı birey olduklarını kabul edip, birbirlerinden yakıt ikmali yapmak için nitelikli paylaşımlarda bulunduklarında, birbirlerinin ihtiyacına göre davrandıklarında, anlayıp anlaşıldıklarında, iyi iletişim kurabildiklerinde, yaşanan sorunlara çözüm odaklı yaklaştıklarında, birbirlerini üzmek yerine mutlu etmeye çalıştıklarında daha sağlam, huzurlu, mutlu ve keyifli bir birliktelikleri olur.

Erkekler için başarılı, yetenekli ve yeterli olmak, değerli ve güçlü olmak çok önemlidir. O ormanın kralıdır, ASLAN’dır. Aslan gibi muamele görmek, aslan olduğunu hissetmek, hissettirilmek ister. Güçsüzlük, acizlik, başarısızlık, yetersizlik dayanamayacağı, tahammül edemeyeceği duygulardır. Anneleri erkekleri pamuklara sararak büyüttükleri, onlara prens muamelesi yaptıkları, bir dediklerini ikiletmedikleri için eşlerinden de benzer yaklaşım sergilemelerini isterler. Her ne kadar bu doğru olmasa da.  Erkek olmanın yüklediği biyolojik ve kültürel roller gereği bazı beklentiler yadsınamaz.

Güven: En ilkel çağlardan bu yana erkek mağarasını koruyan, avlanan, eşi ve çocuğunun ihtiyaçlarını gideren biri olarak kendisine güvenilmesini ister. Her türlü zor durumla baş edebileceğini, eşini ve çocuklarını koruyabileceğinin, ihtiyaçlarını giderebileceğinin bilinmesini, hissedilmesini ister.  Güven duyulması, sadakat ve samimiyet, güçlü ve değerli hissettirir, onu daha ilgili bir eş yapar. Eşinin “kahramanı” olmak sevgi ve şefkatini artırır.

Kabul görme: Onun kararlarının, öneminin onaylanması, saygı duyulması, baş tacı edilmesi en önemli gereksinimlerindendir. Her ne yaparsa desteklenmek ister.

Beğeni: Yürüyüşü, bakışı, karizmatik duruşu, ile hayranlıkları üzerinde toplamak ister. Eşinden iltifatlar duymaya, poh pohlanmaya ihtiyacı vardır.

Cinsellik: Cinsel konularda beklentileri daha fazladır. Partnerinin bakımlı olması, onu etkileyen kıyafetler giymesi, işve, cilve yapmasını bekler. Özellikle ilişkide partnerini  tatmin edebildiğini görmek ve duymak ister. Cinsellik gücünü gösterebildiği bir platformdur.

Düzen: Yaşam alanının düzenli olması, giysilerinin özenli bir şekilde temizlenmiş, ütülenmiş, katlanmış olmasını bekler. Evdeki düzeni, adeta kendisine verilen önemin bir göstergesi olarak görür.

Huzur:  Sakinliği ve dinğinliği tercih eder. Çok konuşulması, gürültü yapılması, “dır dır edilmesi” tahammül edemeyeceği şeylerdir. Eşi ve çocukları da olsa bu tarz davranışları hoş görmekte zorlanır. Kadının gülümseyen yüzünden alır enerjisini, asık surattan hoşlanmaz.

Özgürlük: O istediği zaman istediği gibi hareket edebilmeli, kısıtlanmamalıdır. Özgürlüğünü kısıtlayacak her yaklaşım boğulma, işgal ve tutsaklık hissettirir ve kaçma eğilimi gösterir. Aslanı kafese kapatmaya çalışmamalıdır. O aslan olduğu sürece kıymetlidir.

Bakım, güzellik: Erkeklerin dış görünüşe önem verdiği aşikardır. Güzel ve bakımlı birini yanında taşımak onu onure eder. Bundan mutluluk duyar. Eşinin kendisi için özen göstermesi önemli hissettirir, aksi durum onda değersizlik duygularını aktive eder.

Netlik: Erkekler daha sonuç odaklı ve mantıklı özelliklerinden dolayı her zaman laf kalabalığı yerine açık ve net ifadelerden hoşlanır. Onların anlaması için her şeyin soyut ifadelerle değil, somut şekilde anlatılması gerekir.  “Senden ilgi bekliyorum” yerine “bana sarılman hoşuma gidiyor” gibi.

Anlayış: Onun her yaptığı önemlidir. İşten geç geliyorsa, arkadaşlarıyla görüşüyorsa, dinleniyorsa kısacası her yaptığı davranışın önemli bir nedeni vardır ve sorgulanmamalıdır, anlayış gösterilmelidir.

Çocuk: Kendisine benzeyen, kendi kanını taşıyan, istediği gibi yetiştirebileceği bir çocuğunun olmasını ister. Gelecek için kendisinden bir parça bırakmak, neslinin devamlılığının sağlanması gerekir.

Arkadaşlık: Bir çok konuda konuşabileceği, düşüncelerini paylaşabileceği, birlikte eğlenebileceği bir partnerin olması onu gururlandırır. Ortak yapılan aktiviteler her iki eş içinde enerji verici, ilişkiyi güçlendirici rol oynar.

Akıl ve güç: Özünde avcı olan erkeklerin zor olana sahip olma içgüdüleri fazladır. Hiçbir avcı karşısında duran kendisine bakan bir avı avlamaktan keyif almaz. Av onu zorlamalı, heyecan vermeli, peşinden koşmalı, sonunda elde etmenin zevkini yaşamalıdır. Erkekler akıllı, güçlü ve kontrol edebileceği kadınlardan çok etkilenir, sahip olmak ister. Ancak kontrol edemeyeceği güçlü kadınlardan uzaklaşma eğilimi gösterirler.

İlgi: Anneleri gibi kendilerine bakım verilmesi, ilgi ve şefkat gösterilmesi zaman zaman erkeklerin ihtiyaç duyduğu, etkilendiği özelliklerdir. Bunun sürekli olması rol karmaşası meydana getirerek ilişkiyi olumsuz etkileyeceği de unutulmamalıdır.

Feyzullah ALPMAN

Uzm. Klinik Psikolog/Psikoterapist

Kimse bitmesi üzerine bir ilişkiye başlamaz. Fakat bazen ilişkiler öyle bir raddeye gelir bitirmeyi düşünürsünüz. Kokusuna alıştığınız birine artık bir yabancı olmak hiç kolay değildir. Özellikle romantik ilişkide bulunduğunuz kişi sizin için dünyada çok az insanın olabileceği kadar yakın olabilir. Beraber yaşanan onca anıyı, tüm alışkanlıkları bitirme düşüncesi çok zordur. Bu nedenle aslında bir ilişkiye başlamaktansa bitirmek bizi daha çok zorlar. İlişki ne kadar kötü geçiyor olsa bile her bitiş biraz hüzün ve acı barındırır.

İlişkiyi Kadın Bitirir                

İlişkiler üzerine yapılan bir çalışma oldukça ilginç bir bilgiyi ortaya koydu. İlişkiler, asıl olarak kadın kurtarmayı bıraktığında bitiyor. Yani erkekler için bir ilişki önemli ölçüde bitiyor olsa bile ciddi bir bitiş çoğunlukla gerçekleşmiyor. Fakat kadının zihninde ilişki bittiğinde, o ilişkinin pek şansı kalmıyor gibi gözüküyor.

Bu bilgi sonrasında bizde küçük çaplı bir kamuoyu yoklaması yaptık. Kadınlara bir ilişki ne zaman biter diye sorduk. Kadınlar şu şekilde cevaplar verdiler:

  • Güven bittiğinde
  • İlişkinin devamı için bir umut kalmadığında
  • Sevgi ve saygı son bulduğunda
  • Tüm emek ve çabalar görülmeyip takdir edilmediğinde
  • O ilişkide artık değerli hissetmediğinde

Kadınlar aslında bir ilişkiyi kurtarmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Yuvayı dişi kuş yapar atasözü burada anlam kazanıyor. Çünkü yuvayı gerçek manada dişi kuş kurar ve sürdürür. Ve yine bitirecek olan da dişil taraftır.

Kadınlar Ve Erkelerin İlişkiye Yaklaşımları

Kadın ve erkekler ilişkileri farklı yönlerden yaşarlar. Kadınlar için bir ilişkideki duygusal doyum çok değerlidir. Ve bir kadın için çok eşli olmak sağlıklı bir seçenek değildir çoğu zaman. Fakat erkekler duygusal bakımdan çok daha esnek olabilirler. Aslında biyolojik olarak erkek çok eşliliğe yatkın olması ile bu durumu açıklayabiliriz. Fakat biz bu biyolojik gerçeği medeniyet ile değiştiriyoruz. Yine de ilişkilerde bu gerçeği görmek hala mümkündür.

Bir İlişki Ne Zaman Bitirilmeli?

  • Önceliklerinin en sonuna düştüysen
  • Canın yandığında ve hasta olduğunda seni duymuyorsa
  • Elini tuttuğunuzda onu değil de başkasını hissediyorsa
  • İlişkinin getirdiği sorumluluklardan kaçıyorsa
  • Varlığına ve kültürüne saygısı yoksa
  • Derin sohbet ve muhabbet ortamlarınız kaybolduysa
  • Sürekli hakaren ve şiddet uyguluyorsa
  • Kötü alışkanlıklarından bir türlü vazgeçmiyorsa
  • En küçük bir hareketin bile size batıyor olması
  • İlişkide yaşanan sorunlar üçüncü kişilere de yansımaya başladıysa
  • Sonu gelmez yalanlar ile güvenin yok olması durumu varsa
  • Geleceğe umutla bakılamıyorsa
  • Güç ve rekabet ortamı oluşup birlik tehlikeye girdiyse
  • Aidiyet duygusunun çöküp çıkar ilişkisine döndüyse
  • Hepsinden önemlisi bu ilişki için artık çabalamıyorsa

Tüm bu özellikler ilişkinin artık sağlıklı şekilde devam edemediği ve kişilere zarar vermeye başladığının birer göstergeleridir. Şayet bu özelliklerin çoğu ilişkinizde varsa şapkayı önünüze alarak bir düşünmeniz gerekir. Bizler için gül olması gereken ilişkiler birer zehirli sarmaşık halini aldığında onları kesmeye cesaret etmemiz gerekebilir. İlişkileri bitirmek zordur fakat büyümek bazen bunu gerektirir.

PSİKOSANAT

Takıntılı bir şekilde sevmek tehlikelidir ve çoğu zaman trajedi ve kalp kırıklığı ile sonuçlanır.

Edebiyatın en klasik ve trajik karakterlerinden biri kuşkusuz Anna Karenina’ydı. Bu karakter Leo Tolstoy tarafından yaratıldı ve bir 19. yüzyıl sosyete kahramanıydı. Bununla birlikte, empati kurmanın zor olacağı bu zamanın tipik bir karakteri olmaktan çok uzak, aslında onun duygusal sorunlarıyla özdeşleşebiliyoruz. Partneriniz için her şeyi sunduğunuz yoğun ve yıkıcı bir sevgide, sonunda görmezden gelindiğinizi, manipüle edildiğinizi ve terk edildiğinizi gösterirler. Anna Karenina, kocası ve oğluyla sakin bir hayat süren bir kadının hikayesidir. Ancak birdenbire, sadece duyguları tarafından yönlendirilen, her şeyi körü körüne terk ettiği yakışıklı bir asker olan Vronsky’ye aşık olur. İlişkileri, sahte değerlerle dolu bayat ve ikiyüzlü bir toplumla çevrilidir. Yine de Anna tutkusu için her şeyi -hatta kendi oğlunu bile- bir kenara koyduktan sonra sevgilisi sıkılır. İstediğini elde etmiş ve Anna’ya olan hisleri gitmiştir. Anna’nın aşkının sonu, kimsenin başvurmaması gereken, intiharın en klasik ve trajik yansımasıdır.

Anna Karenina sendromu

“Sensiz ben bir hiçim”. Bu ifadeyi kaç kez duydunuz veya hatta kendiniz söylediniz? Aslında 21. yüzyılda Anna Karenina’nın hikayesinin sürekli tekrarlandığını görüyoruz. Gerçekten de, yeni bir partner için her şeyi bırakmakta bir an bile tereddüt etmeyen birçok insan var. Aslına bakılırsa, çoğu zaman, değerlerin ve ilkelerin düştüğü, öz saygının ve hatta kimliğin tehlikeye atıldığı, neredeyse bir kişisel çözülme sürecidir.

Bu davranışlar hiçbir şekilde veto edilemez. Çünkü aşk, paylaşmak, sunmak ve vermek demektir. Aynı zamanda partnerinizden almak ve onun bir parçası olmak anlamına gelir. Denge ve olgunluk ile karşılıklılık esastır. Dengeden bahsediyoruz çünkü sınırları nasıl koyacağınızı bilmeniz gerekiyor. Aslında eşiniz için her şeyi sunmak ve tüm mutluluğunuzu onlara yansıtmak yerine, önce kendinize değer vermeli ve bir birey olarak mutlu olmalısınız. Bununla birlikte, bazı insanlar gerçek mutluluğu yalnızca bir eşe sahip olmak olarak algılar. Bu nedenle, bekar olduklarında kendilerini sıkıntılı ve çaresiz hissederler. Bu tehlikeli bir durumdur.

Kendinizi sevmek

Herhangi bir nedenle duygusal ilişkileriniz bozulduğunda uçuruma düşmemek için kendinizi yeterince sevmelisiniz. Elbette, herhangi bir ayrılık, içinden çıkması zor olan dramatik bir süreçtir. Bununla birlikte, koruyucu bir sınır çizer ve kimliğinizi, öz saygınızı ve değerlerinizi korursanız, ayrılık o kadar üzücü olmaz. Anna Karenina sendromu ‘duygusal boşalma’ sürecinde yatar. Başka bir deyişle, olduğunuz ve sahip olduğunuz her şeyi partnerinizin eline bırakıyorsunuz. Bir gün size olan ilgilerini kaybedebilecekleri üstü kapalı riskle beraber.

Romantik aşk ve ‘gerçek olgun aşk’

Sevildiğini hissetmekten daha romantik bir şey yoktur. Tutku, cinsellik ve diğer kişiyi içeren fantezilerin sürekli olarak varlığınızı ve beyninizi doldurduğu büyük yoğunluktaki ilk aşamaları deneyimlemek. Yine de, dedikleri gibi, tutkunun elde etmekten daha büyük bir düşmanı yoktur. Yavaş yavaş, birlikte yaşama, yükümlülükler ve rutin, daha önceki coşkululuğu bir kenara bırakır. Elbette aşk var olmaya devam eder  ve şüphesiz hala duygu vardır ama başlangıcın kör yoğunluğu parlaklığını kaybeder. Bu aşamada romantik aşktan daha olgun aşka geçilmelidir. Bu gerçek turnusol testidir ve sonuçların daha ortak ve gerçek bir şekilde birleşip birleşmediğinizi belirlediği yerdir.

Anna Karenina’nın trajedisi, istediğini elde eden Vronsky’nin sonunda başardığı için sıkılmaya başladığı andır. Anna çırılçıplak bırakılır, eski hayatından, sosyal konumundan, ailesinden, kocasından ve hatta en trajik şekilde oğlundan sıyrılır. Kör tutkusu için her şeyi terk etmiştir. Şimdi ne yapabilir? Toplum tarafından dışlanmış ve olabilecek en acı verici şekilde yaralanmış, tek çıkış yolu olarak gördüğü ölümü seçmiştir. Kendini trenin önüne atarak ölüme gider.

Kendinizi koruyun

Ne yazık ki, gerçek hayat Anna Karenina sendromunun damgasını vurduğu isimsiz trajedilerle doludur. Bu sebeple dikkatli olmalı ve kendinizi korumalısınız. Romantik ve tutkulu aşk, son derece yoğun, sizi yücelten, sihirle saran ve her zamankinden daha canlı hissetmenizi sağlayan bir şeydir. Bu nedenle, deneyimlemeye değer. Ancak, bunu olgunluk ve dengeyle deneyimlemeniz, aynı zamanda kendinizi sevmeniz ve sahip olduğunuz her şeyi ‘yok etmemeniz’ gerekir.

Psikolog Valeria Sabater

Ghosting Nedir?

Ghosting, genellikle romantik ilişkiler, arkadaşlıklar veya iş ilişkileri bağlamında kullanılan bir terimdir. Bir kişi, diğerine hiçbir açıklama yapmadan ve genellikle ani bir şekilde tüm iletişimi keserek “ghosting” yapar. Bu, mesajlara, aramalara veya diğer iletişim çabalarına cevap vermemeyi içerebilir. Ghosting yapan kişi, diğer kişinin ne düşündüğü veya hissettiği konusunda açıklama yapmadan tamamen ortadan kaybolur. Bu durum, terk edilen kişide büyük bir belirsizlik ve kafa karışıklığı yaratabilir ve onların özgüvenini, ilişkilerine olan güvenini ve genel ruh halini olumsuz etkileyebilir.

Ghosting’in nedenleri çeşitlidir ve duruma bağlı olarak değişebilir. Kimi zaman bir kişi, ilişkiyi sonlandırmak için konfrontasyon veya zor bir konuşma yapmaktan kaçınmak isteyebilir. Diğer durumlarda, kişi kendi duygusal durumu, yaşam koşulları veya kişisel sorunları nedeniyle iletişimi kesmeyi tercih edebilir. Ne olursa olsun, ghosting genellikle terk edilen kişi için acı verici bir deneyimdir ve bu durumu yaşayan birçok kişi, kapanışın ve olup bitenleri anlamanın zor olduğunu bulur. Bu nedenle, iletişim kopukluğunun ve duygusal zorlukların üstesinden gelmek için destek aramak önemli olabilir.

Ghosting, bir ilişkide, arkadaşlıkta ya da iş ortamında bir kişinin diğerine hiçbir açıklama yapmadan ve genellikle aniden tüm iletişimi kesmesi durumudur. Bu durum, sosyal medyadan çıkma, mesajlara veya aramalara cevap vermemeyi içerebilir ve genellikle terk edilen taraf için büyük bir belirsizlik ve kafa karışıklığı yaratır.

Ghosting’in Nedenleri

Ghosting’in ardındaki nedenler çeşitli olabilir. Kimi insanlar çatışmadan kaçınmak, reddetme korkusuyla başa çıkmak veya kendi duygusal durumlarıyla baş etmek için bu yolu seçebilir. Bazen insanlar, ilişkiyi sonlandırmak için yeterince olgun olmadıkları için veya kendi duygusal ihtiyaçlarını korumak adına iletişimi keserler.

Ghosting’in Etkileri

Ghosting, terk edilen kişi üzerinde derin ve kalıcı etkiler bırakabilir. Anlam veremedikleri bir durumla baş başa kalan bu kişiler, ilişkinin neden sona erdiğini anlamaya çalışırken kendilerini suçlayabilir ve bu durum özgüvenlerini zedeleyebilir.

Duygusal Etkiler

Terk edilen kişi, reddedilmiş, değersiz ve yalnız hissedebilir. Bu, depresyon, anksiyete ve diğer duygusal sorunlara yol açabilir. Zamanla bu duygusal yaralar derinleşebilir ve kişinin genel yaşam kalitesini etkileyebilir.

Özgüven ve Güven Sorunları

Ghosting, terk edilen kişinin özgüvenini sarsabilir ve gelecekteki ilişkilerde güven sorunları yaşamasına neden olabilir. Bu kişiler, tekrar terk edilme korkusuyla başa çıkmak zorunda kalabilir ve bu da onları duygusal olarak korunaklı hale getirebilir.

İleriye Dönük İlişkiler Üzerindeki Etkisi

Ghosting deneyimi, kişinin ileriye dönük ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Yeni ilişkilere girmekte tereddüt etmek, duygusal bağlanmaktan kaçınmak veya partnerlerine karşı şüpheci olmak gibi sorunlar yaşayabilirler.

Ghosting ile Başa Çıkma Yolları

Ghosting durumuyla başa çıkmak, zaman ve sabır gerektirir. Kendi duygusal ihtiyaçlarınızı anlamak, destek aramak ve iyileşmeye odaklanmak önemlidir.

Duygusal Destek Aramak

Dostlar, aile veya profesyonel yardım, bu zor zamanlarda destek sağlayabilir. Duygusal olarak zorlayıcı bu dönemde yalnız olmadığınızı bilmek önemlidir.

Kendi İhtiyaçlarınızı Anlamak ve Karşılamak

Kendi duygusal ihtiyaçlarınızı anlamak ve bunlara saygı göstermek, iyileşme sürecinde önemli bir adımdır. Kendinize karşı nazik olmak, duygusal olarak yeniden dengelenmenize yardımcı olabilir.

Zamanla İyileşme

İyileşme süreci zaman alır ve sabır gerektirir. Zamanla, duygusal yaralarınızı iyileştirebilir ve güçlenmiş bir birey olarak bu deneyimden çıkabilirsiniz. Ghosting, karmaşık ve zorlayıcı bir deneyim olabilir, ancak doğru desteği almak ve kendi duygusal ihtiyaçlarınıza odaklanmak, bu süreci atlatmanıza yardımcı olabilir.

Ghosting’in Önlenmesi ve Sağlıklı İletişim

Ghosting, genellikle iletişim eksikliği ve anlayış yetersizliğinden kaynaklanır. Bu durumu önlemek için sağlıklı iletişim becerilerini geliştirmek ve ilişkilerde açıklık ve dürüstlük ilkesini benimsemek önemlidir. Sağlıklı iletişim, tarafların birbirlerini daha iyi anlamalarına, beklentileri açıkça ifade etmelerine ve olası sorunları erkenden çözmelerine yardımcı olabilir.

Açık ve Dürüst İletişim

Sağlıklı bir ilişki, açık ve dürüst iletişim üzerine kuruludur. Bu, duygusal ihtiyaçlarınızı, beklentilerinizi ve endişelerinizi açıkça ifade etmek anlamına gelir. Açıklık, yanlış anlamaları önlemeye ve iki tarafın da birbirlerini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir. Dürüstlük ise, güven inşa etmeye ve ilişkinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesine olanak tanır.

İlişki Beklentilerini Belirlemek

İlişkinin başlangıcında tarafların beklentilerini açıkça ifade etmeleri, ilerleyen zamanda olası sorunları önleyebilir. Bu, her iki tarafın da ne istediklerini ve neye ihtiyaç duyduklarını bilmelerini sağlar. Beklentilerin net bir şekilde belirlenmesi, her iki tarafın da ilişkide ne aradıklarını bilmesine ve uyumlu olup olmadıklarını değerlendirmelerine yardımcı olabilir.

Empati ve Anlayış

Empati, başkalarının duygularını anlama ve onlarla empati kurma yeteneğidir. Anlayışlı olmak, ilişkideki diğer kişinin duygusal durumunu anlamaya ve onlara destek olmaya yardımcı olabilir. Empati ve anlayış, sağlıklı ve destekleyici bir ilişkinin temel taşlarıdır ve her iki tarafın da birbirlerinin duygusal ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olabilir.

Ghosting’i önlemek ve sağlıklı ilişkiler kurmak, açık ve dürüst iletişim, net beklentiler ve empati ve anlayış gibi unsurları içerir. Bu unsurlar, tarafların birbirlerini daha iyi anlamalarına, güven inşa etmelerine ve sağlıklı bir ilişki dinamiği oluşturmalarına yardımcı olabilir.

Bir insan neden ghosting yapar?

Bir insan, çatışmadan kaçınmak, duygusal yükümlülüklerden sıyrılmak veya kendi içsel belirsizlikleriyle başa çıkmak amacıyla ghosting yapabilir. Bazen kişisel sorunlar, olgunluk eksikliği veya ilişkiyi sonlandırma konusunda yetersiz beceriler de bu davranışın arkasında yatabilir.

Ghosting ne anlama gelir?

Ghosting, bir ilişkide veya arkadaşlıkta bir kişinin, herhangi bir açıklama yapmadan ve genellikle aniden diğer ile tüm iletişimi kesmesi anlamına gelir. Bu davranış, terk edilen kişide büyük bir belirsizlik ve kafa karışıklığı yaratarak, onların duygusal olarak olumsuz etkilenmelerine neden olabilir.

Bir insanı Ghostlamak ne demek?

Bir insanı ghostlamak, onlarla olan tüm iletişimi aniden ve hiçbir açıklama yapmadan kesmek demektir. Bu davranış, genellikle arkadaşlık veya romantik ilişkilerde görülür ve terk edilen kişiyi şaşkın, üzgün ve belirsiz bir durumda bırakabilir.

Ghosting davranışı nedir?

Ghosting davranışı, bir kişinin ilişki içindeki diğer kişiyle tüm iletişimi aniden ve genellikle açıklama yapmadan kesmesidir. Bu durum, terk edilen kişide belirsizlik, kafa karışıklığı ve duygusal acıya neden olabilir, zira bu kişi genellikle ilişkinin neden sona erdiğini veya ne yaptığını anlayamaz.

Ghostinge maruz kalan kişi ne yapmalı?

Ghostinge maruz kalan kişi, kendi duygusal iyiliğini önceliklendirmeli ve destek arayışına yönelmelidir. Bu süreçte dostlar, aile veya gerekiyorsa bir profesyonelden yardım almak, duygusal yükü hafifletmeye ve olayı daha sağlıklı bir perspektifle değerlendirmeye yardımcı olabilir.

Psikolog Line / Soner aksoy

Aşk Neden Önemli?

Aşkın, hayatlarımız için neden bu kadar önemli olduğu hakkında hiç düşündünüz mü? Bu hayat yolunda, çok fazla sayıda, farklı duygular yaşarız: sevinç, heyecan, korku, nefret… Ancak, aşk, gerçekte hissettiğimiz tüm duygularımızı birleştiren ve kendimizi iyi hissetmemiz için hayati önemi taşıyan bir histir. Çünkü gerçekten, aşkın gücü hakkında düşündüğünüz zaman, duygularımızın büyük bir kısmının, aşk tarafından kuşatılabileceğini görürsünüz. Bir korku filmi izlerken de korkabilirsiniz, ancak başka bir insan tarafından sevilmediğiniz veya tam olarak anlaşılmadığınız zamanlarda da korkuya kapılabilirsiniz. Aşk, öyle ya da böyle diğer her türlü duygunun içinde bir şekilde yerini bulur.

Aşk her şeyi içine alır

Aşkın her şeyi kapsadığını söyleyebiliriz. Her türlü duyguyu hissetmemizi sağlayan, büyük hazlar ile muazzam bir his vardır aşkın. Aşk, günün sonunda hayatımıza değer katan bir güzelliktir. 

Diğer bir taraftan ise, aşağıdaki duyguları hissetmemizi sağladığı için, aşkın içerisinde çok sayıda duygunun yer aldığını söyleyebiliriz:

  • Birlikte olmak istediğiniz insan, bir başkası ile olmayı seçtiği için öfke.
  • Örneğin, bir çocuk veya eşiniz için duyduğunuz sevgi.
  • Sevdikleriniz sizi anlamadığı için hayal kırıklığı
  • Gerçekten derin köklere dayanan ve umut saçan bir dostluk kurduğunuz için dayanışma

Gördüğünüz gibi, aşk hem olumlu hem de olumsuz çok sayıda duygu içeriyor. Ancak, size acıyı veren herhangi duyguyu hissettiğiniz zaman, aynı zamanda size samimi ve özel bir şekilde mutluluk verecek bir karşıt duygu her zaman olacaktır. Bunu bir düşünün ve kendinize bunu keşfetme şansı verin.

Hayatınızı anlam katar

Aşk, annemizin rahminden ilk çıktığımız andan beri hayatımıza anlam katmaya başlar. Bütün çocuklar duygularını büyük bir yoğunluk seviyesinde yaşar. Her şey, çocukları yetiştiren, onları koruyan, onlara bakan, onları besleyen, eğiten ve sonunda onları seven insanlar ile başlar ve biter. Yavaş yavaş büyüdükçe, çocuk komşusunu sevme gücünü keşfeder. Ailesini, arkadaşlarını ve diğer insanları tanımaya başlar. O sırada, küçük hayatlarına anlam katacak ve geleceği için bir huzur ve barış ortamı oluşturacak kişisel ilişkileri şekillendirmeye başlar. Bunun peşi sıra, gençliğin büyük aşkları gelir. Bu o kadar güçlü ve yüreğinin derinine kadar inen bir duygudur ki, çocuk hayatının parçalanacağını ve ömrünü sevdiği ile paylaşamazsa, sadece kendine makul gelen hayatının sona ereceğini düşünür.

Yıllar geçtikçe, aşk bir yolunu bulur. Arkadaşlarımız, ailemiz ve sevdiklerimiz ile olan ilişkiler, ebedi birer güç olarak hayatlarımızdaki yerimizi alırken, saçmalıklarla dolu bir dünyada dolaşmakla meşgul oluruz. Bununla birlikte, bizimle birlikte olanların vermiş olduğu dayanışma duygusu, her şeyi çekilir kılıyor.

Hayatımızı gerçek aşkımız ile bitiririz. Geçmişimizdeki tüm acı ve kötü deneyimler, sahip olduğumuz duygu ve deneyimlerin yoğunluğu nedeniyle gelip geçti. Her şey gelip geçer gibi görünüyorken bu hayat yolunda, duygularımızda hiç bozulma görülmez.

Siz, aşkı değil, aşk, sizi bulur.

– Loretta Young

Aşk hayatınızı harekete geçirir

Yukarıda saydığımız nedenlerde, aşkın, insanların hayatını değiştirdiği gayet açık bir durumdur. Kötü bir tecrübeden uzak durmak, yaşayacağınız yıllar boyunca ödeyebileceğiniz korkunç bir hatadır ve başkalarının size kin tutmasına neden olabilir.

Aşka asla sırtınızı dönmeyin; bedeninizin her bir zerreciğinden akmasına izin verin. Yorgun hayatınıza, cansız bedeninize ulaşmasına izin verin. Bırakın aşk, sizi titretsin, size acı çektirsin, bir şeyleri hissetmenizi sağlasın ve en sonunda aşk ile birlikte hayatın tadını çıkarın… Bırakın aşk yapması gereken her şeyi yapsın, çünkü aşk varlığınıza anlam katar. Her gününüzü, hayatınızın son günüymüş gibi yaşayın ve tüm gücünüzle sevin, çünkü ancak o zaman yaptığınız her şeye anlam katacak bir mutluluk ve denge durumuna erişirsiniz.

Unutmayın, sizi her zaman isteyen, sizin için mükemmel olan ve sizi bekleyen birisi elbet vardır… Sizi, aynı sizin istediğiniz gibi seven, sizin ile bir olmadıkça, hep bir yanlarının eksik olacağını bilen birisi orada bir yerde.

Aşk ve Sevdalanmak Madalyonun İki Yüzü Mü?

“Âşık olmak bir şeydir. Başka birinin size âşık olduğunu hissetmek başka bir şeydir ve o aşka karşı bir sorumluluk hissetmektir.” David Levithan, Everyday (“Her Gün”) adlı kitabında böyle diyor. Aşk ve delice âşık olma arasında bir fark olduğunu söylemek istemiş olabilir mi? Belki de.

Mesele şu ki aşk ve sevdalanmanın aynı şey olduğunu düşünen pek çok insan var. Ama aslında pek çok uzman bunun yanlış olduğunu düşünüyor. Şimdi ele alacağımız önemli farklar söz konusu.

“Aşk, iki kişinin oynanıp her ikisinin de kazandığı bir oyundur.”

– Eva Gabor

Aşk ve Sevdalanma Arasındaki Farklar

Aşk ve sevdalanma arasındaki en klasik farklardan biri “romantik” anlamda düşündüğümüzde açığa çıkıyor. Bu durumu daha iyi açıklayacak bir soru soralım. Kardeşlerinizi, anne babanızı, arkadaşlarınızı, evcil hayvanlarınızı vs. seviyor musunuz? Ama onlara sevdalı olmadığınızı biliyorsunuz, değil mi?

Takıntı ve Arzu

Nörokimyasal terimler temelinde sevdalanmak, muazzam bir istek yarattığı ve büyük bir takıntı meydana getirdiği için buna bir bağımlılık bile diyebiliriz. Dikkatimiz, sevdiğimiz insanın etrafında toplanır.

Eskiden yalnız başımıza zevk aldığımız faaliyetler, artık o kişiyle geçireceğimiz zamana kıyasla çok küçük görünür.

Kimya da delice âşık olma konusunda pek çok şey söylüyor. “Büyü” etkisi altındayken, serotonin ve dopamin gibi güçlü nörotransmitterler beynimize girer. Delice âşık olmanın beynimiz üzerindeki nörokimyasal etkisi bazı ilaçlardan çok farklı değildir.

Bilimsel terminolojiyi kullandığımızda bunun, sevdalanmanın gizemli, sihirli balonunu patlattığımızı düşünebiliriz ama gerçek bu. Bu sinir taşıyıcılar, duygularımızı o kadar yoğun algılamamıza neden olan şeyin ta kendisidir.

Partnerimizi idealleştiririz. Bizi enerji ile doldurur bu kişi ve bizi bir tür balon içinde yaşatır. Bunu sonsuza dek sürdürebilsek, harika olurdu, değil mi?

Aşk Çok Yönlüdür

Başlangıçta belirttiğimiz gibi, birçok insanı sevebiliriz, ancak sevdalanma bir insanı merkez alma eğilimindedir. Her şey sadece onlar için gibidir. Diğer kişinin istediği şeye ufak bir imada bulunması, o şeyi nasıl gerçekleştireceğimizi düşünmeye başlamamız için yeterlidir. Eğer bir yol bulursak, bunun bizim için maliyetini – zaman, para, diğer ilişkiler vb. – hafife alma eğiliminde oluruz.

Aslında, birçok durumda delice âşık olma, aşkın başlangıç noktasıdır. Bu sayede insanlar, bağlanmaya başladıkları noktaya gelirler. Bunlar kriz anlarında çifti birlikte tutacak olan bağlardır.

Öte yandan, kendinize sevginiz var mı? Eşini seviyor musun? Ailenizi çok seviyor musunuz? En yakında ve sevgili arkadaşlarınızı seviyor musunuz? Elbette evet. Fakat hepsini eşit veya aynı şartlar altında sevmezsiniz. Gördüğünüz gibi, sevgi ve sevdalanma arasındaki bazı farklılıkları ele almış olduk.

Sevgi Çok Daha Akılcıdır

Bu nokta önceki iki hususla doğrudan ilgilidir. Yani sevgi, akılcıdır, en azından kara sevdadan çok daha mantıklıdır. Bir arkadaşımız ya da kardeşimize karşı, kara sevdaya tutulduğumuz kişiye duyduğumuz duygusal yoğunluğu hissetmeyiz. Çünkü kara sevdaya tutulmak, duygulara artan bir yoğunluk kazandıran kimyasal sinir taşıyıcılarda artışa neden olur. Ama azar azar kaybolacak, daha sakin ve mantıklı bir sevgiye yer çaktır. En zından çoğu durumda böyle olur (elbette her zaman istisnalar da söz konusudur.)

“Aşk, sonsuz bir şeydir. Özelliği değişebilir ama özü aynı kalır.”

– Vincent van Gogh

Zaman Herkes İçin İlerler

Delicesine âşık olma evresini sürdürmek zordur. Çünkü âşık olan kişinin kaynaklarını hakikaten tüketir bu durum. İlk âşık olma dönemi süresince bunu hissetmeyebilir kişi. Ama gerçek budur. Yani sonunda delicesine âşık olma evresindeki o küçük alev, yatışır.

Bir ilişkinin başında beklentiler yüksektir. Yoğun bir çekim ve neler olabileceği konusunda gerginlik vardır. Ama zaman ilerler. Ve zamana birlikte güvenlik, istikrar, şefkat, ortak iletişim yolları vs. gelir.

Buluttan İnme Vakti Gelir

Delice âşık olma sürecinde ilerlerken, adeta bir bulutta yaşarız. Bizi göklere yükselten bir buluttur bu çünkü sevdiğimiz insan oradadır. Bu mükemmellik hayalini düşünürken uykumuzdan bile oluruz. Ama bulutun bizi o kişinin oturduğu tahta çıkarmak için ne kadar yükseklere götürdüğünün bir önemi yoktur. Artık aşağı inip yere dokunmamız ve gözleri bağlı savaşmayı bırakmamız gereken bir zaman gelecektir.

İşte aşk burada kendini gösterir (hatta bazı insanlar için bir dönüşüme neden olabilir). İşte o zaman kişi kusurlarını gösterir ama bununla beraber samimiyetini, anlayış ve ilgisini de gösterir.

Aşk Karşılıklıdır

Yeni tanışmış çiftlerin imrenilesi bir uyumu vardır. Empati daha kolaydır çünkü birbirlerine karşı çok ilgilidirler. Fakat bilgi ve karşılıklı anlayış, yavaş yavaş kaynayan bir tencere gibidir, tıpkı güven gibi. Esasen, diğer insanı keşfetmeyi asla bırakmayız. Çünkü dinamiktirler ve değişmektedirler. Hatta alışkanlıkları, sosyal çevreleri veya kişilikleri bile değişebilir.

Ama onlarda sağlam bir çekirdek buluruz. Nasıl oldukları konusunda bir tür istikrar görürüz ve bu da o kişiyi tanıyormuşuz gibi hissetmemizi sağlar. İadelerini, bir şeyi sevip sevmediklerinde yaptıkları mimik ve jestleri biliriz. Diğer insanlar, dikkat etseler bile bunu fark etmez ama bizim gözümüzden kaçmaz.   

Sonra delice âşık olma dönemi sona erince bazen arzu azalır ve zayıflıklar baş gösterir. Ama bu geçiş dönemini aştıktan sonra ilişkimizin diğer yönlerini geliştiririz. Güven, karşılıklı anlayış ve samimiyetten söz ettik. Ama sürekli sevginin bir güzel işareti vardır. O da karşılıklı hayranlık duygusunun sabit kalmasıdır.

Bu yazıda açıklamaya çalıştığımız sevgi ve sevda arasındaki farklar sadece basit bir taslak. Her zaman olduğu gibi gerçek hayat çok daha ilginçtir. Bir arkadaşın delice âşık olan insanlar vardır. Partnerlerini severek başlayan ve sonra delice âşık olan ya da hiç bu evreyi yaşamayan insanlar da vardır. Bunun yanında tüm hayatlarını birbirlerine delice âşık hâlde geçirdiklerini söyleyen çiftler de vardır.

Sevgi ve sevda arasındaki farklar ne olursa olsun önemli olan şey her ilişki için pozitif bir macera olmamızdır.

Psikolog Gema Sánchez Cuevas

Şubat ayının hepimiz aşk ayı olduğunu biliriz. Etrafımızdaki her yer kalpler ,balonlar ,sevimli ayıcıklar ile dolar ve sevgiler günün gelmesi beklenir. Aşık çiftler her yaştan ve her kesimden bu ayda göze daha sevimli görünür. Aşkın cazibesine kaybolan çiftler birbirlerine sonsuzluk sözleri verir. ‘’seni hep seveceğim ,hiç ayrılmayacağız , bu dünyada kimse seni benim kadara sevemez ‘’ Büyülü bir duygu olan aşk bizi sadece mutlu etmek için mi vardır ? ya bir gün biterse ne olur ? verilen sözler , hediyeler , geçirilen onca güzel zamana ne olur ? Sizinle uzun uzun aşk hakkında konuşmayı içimizdeki kelebeklerden bahsetmeyi ve dünyaya sadece onu görmeye gelmiş gibi hissetmenin ne kadar muazzam bir his olduğunu konuşmak isterdim ama şubat ayındayız zaten herkes muhakkak bunun hakkında konuşuyor ben sizinle için pek hoş olmayan kısmı hakkında konuşmayı tercih ediyorum ilişkiler neden biter ? Aşk’ın büyüsü etrafta çiçekler açtırıp kuş cıvıltıları dinletirken bir anda nasıl olurda o sesler ve renkler solmaya başlar gelin biraz bunlardan konuşalım.

Levinger göre ilişkilerin bitmesinde 4 faktör vardır. Bunlardan birincisi partnerden birinin ilişki içinde artık eskisi kadar iyi hissetmediği için ‘’yeni bir hayatı tek çözüm olarak görmesidir. İkincisi partnerden herhangi birinin ayrılıktan artık çekinmemesi , ilgi ,sevgi ve arzu gibi kavramları başka kaynaklardan da temin edebilme ihtimalinin olmasıdır kısaca ‘’ulaşılabilir alternatif partnerler mevcudiyeti ‘’ söz konusudur. Bu durum kulağa hiç hoş gelmiyor. Bakalım karşımıza neler çıkacak üçüncü faktör ‘’İlişkinin başarısız olacağına dair beklenti’’ bu beklenti partnerin artık ilişkiye daha az yatırım yapacağını bize gösterir. İlişkiyi bir neyi artık gözden çıkarmaya başlamıştır. Gelin birlikte Levinger’in dördüncü ve son faktörüne bakalım partnerden birinin artık ilişkiyi ölü bir yatırım olarak görmesi , eskisi kadar ilişki içinde mutlu olması ve belki de daha ilgi çekici alternatiflerin olmasının nihai sonuç olarak ‘’ilişkiyi sürdürmeye yetecek kadar bağlanmanın bulunmaması’’ son faktörümüz olmaktadır.

Peki bu faktörler yaşanmaya başladığında partnerden diğeri nasıl tepkiler verir? Pasif bir tavır sergileyerek ilişkinin düzelmesini bekleyebilir. Burada yaşanılanları görmezlikten gelme söz konusudur. İkinci bir seçenek olarak aktif bir duruş sergiler ve ilişkiyi düzeltmek için gerekli adımları atar burada pasif ve aktif tavır göstermenin ikisinden birinin seçilmesi ya da hangisinin doğru olduğunu tartışmak faydalı olmayacaktır. Her birey ve her ilişki özeldir bu yüzden seçilen tavrın doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye ve durumdan duruma değişir.

Biten bir ilişkiden sonra aşktan nasıl kurtuluruz ?

Aşk ondan kurtulmayı talep eden bir his değildir . artık hiçbir umut kalmadıysa yitik bir aşkın arkasından onun bıraktığı hisler , anılar ve yaşantılar ile uğraşmak can sıkıcı olabilir. Bu yüzden biten bir ilişkiden sonra aşktan kurtulmak için birkaç şey yapabiliriz. İlki yaşadığımız ayrılığını kabullenmek ve iyileşmenin zaman alabileceğini bilmektir. İlişkiler başlar ve biterler bazen mutlu sonla biterler bazen ise mutsuz. Kendimize bunun doğal bir süreç olduğunu , duygusal olarak yatırım yaptığımız birinden ayrılmanın bir hayli zor fakat gerekli olduğunu hatırlatmalıyız. İyileşme döneminde hayatımıza odaklanmalıyız okulumuzu işimize ve yeni hayatımıza. Bu dönemde sosyal destek bizim için çok önemlidir yakınlarımız ve sevdiğimiz kişilerden destek istemeyi ve onlar ile daha çok zaman geçirmeyi göz ardı etmemeliyiz.

Hiçbir ilişki başlarken biteceği düşünülerek bitmez ilişkilerin bitmesi kırıcı ve yıpratıcı süreçlerdir. Bu süreçten geçerken psikolojik sağlığımızı korumak için farklı stratejilere başvurabiliriz. Bunlardan ilki eski partneri hatırlatacak uyaranlardan uzak durmaktır. Birlikte dinlenen şarkılar, izlene filmler ,birlikte çekilen resimler bizi eski mutlu günleri hatırlatır. Bu hatırlatma bizi tetikler ve bir özlem duygusu yaşarız bu ayrılık sürecinde ayrılığın kabullenilmesini zorlaştırır. Yapılmaması gereken bir diğer şey eski partnerden bir şekilde haber almaya çalışmaktır. Bu ortak arkadaşlar ya da sosyal medya hesapları aracılığı ile yapılabilir. Artık yoların ayrıldığını kendimize kabul ettirmek için bu tarz bilgi edinme çalışmalarını bırakmalıyız. Kafamızın içinde hayatımızda olmak istemeyen birini sürekli gittiğimiz her yere götürmenin bize bir faydası olmayacaktır.

Bir başka yapılan hata ilişki hiç yaşanmamış gibi davranmaktır. Burada duyguları bastırmak ve yaşanılan acıyı yok saymak için yapılan bu hamle bizi hiç beklemediğimiz bir anda patlama yaparak daha olumsuz bir duygulanım yaşamamıza sebep olabilir bu yüzden acımızın farkında olup hayatınız için ileriye bakmanız gerektiğini hatırlayın bu söyleneler söylenirken ve yazılırken gayet basit şeyler gibi görünebilirler fakat yaşanırken bir felaket gibi boy gösterirler. Kendimizi iyi hissettirecek şeyleri öncelik haline getirmek, hayatımıza ve başarılarımıza odaklanmak bizi daha güçlü kılacaktır. Kendimize özen göstermek , sürece güvenmek , spora başlamak ya da gönüllük çalışmalarına katılmak bizi daha iyi hissettirecektir. Unutmayalım ki ayrılıklar doğal süreçlerdir ve her ilişkinin başına gelebilir. Ayrılmış olmak ya da bir ilişkiyi istediğiniz yere getirememiş olmak sizi başarısız kılmaz. Yaşanılanları güzel hatıralar olarak anmak ve önümüze bakmak kendimiz için yapacağımız en büyük iyiliktir.

Hendrick, S. S. (2016). Yakın İlişkiler Psikolojisi .

Michael A. Hogg, G. M. (2014). sosyal psikoloji . yedinci edisyon .

Kadın-erkek kalbi ve beyni arasındaki farklar

Kadınlar ve erkeklerin biyolojik olarak farklı olduğu belirtiliyor. Peki kadın ve erkek kalbi ve beyni arasındaki farklar nelerdir? 

Kadın ve erkekler arasındaki farklar klişe mi, gerçek mi?

Duygusallık, detaycılık, kırılganlık… Cinsler arasındaki farklar her zaman dile getirilir. Kadın dünyasının erkek dünyasından farklı olduğu pek çok kişi tarafından kabul görmüş durumda. Kadın kalbi ve beyninin, erkek kalbi ve beyninden farklı olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış bir gerçek. Kadınlar ve erkekler arasındaki farklar…

Erkek beyni siler, kadın unutmaz

Erkeklerin pek de hoşnut olmadığı bu özellik bilimsel olarak da kanıtlanmış. Kadınların hafızada daha çok olayı kaydettiği ve bu olayları erkeklere oranla daha çabuk hatırladığı Norveç’te yapılan bir araştırmada belirtilmiş. Bunun nedeni net olmasa da, özellikle yüksek tansiyon ve damar sertliğine bağlı beyindeki yaşlanmanın erkeklerde daha çok olduğu tahmin edilir.

Kadınlar daha konuşkan

Bazı çalışmalar kadınların günlük kullandıkları kelime sayısının erkeklerle benzerlik gösterdiğini savunsa da, bütün dünyada yerleşmiş ‘kadınların daha çok konuştuğu’ öngörüsü halen geçerli. Özellikle toplum içinde kadınların erkeklere oranla daha çok konuştuğu ve yaklaşık 2,5 kat daha fazla kelime kullandığı saptanmış. Bu da kadınların sosyal ortamlara daha hızlı adapte olmalarını sağlar. Sebebi net anlaşılmamakla birlikte, özellikle duyguların kelimelere dökümünde, kadın beyninde daha büyük bir alanın fonksiyon gördüğü düşünülür.

Kadın damarları daha ince

Kadın kalbinin kırılgan ve hassas yapısı bilimsel olarak da kanıtlanmış durumda. Genelde aşırı stres ve üzüntünün tetiklediği ‘kırık kalp hastalığı’ da kadınlarda daha sık izlenir. Kadın kalbinin damarları daha ince ve büzüşmeye daha meyilli olduğundan hasara uğramış kadın kalbinin damarlarını tedavi etmek daha güç olur ve kalp krizi geçiren kadınlarda ölüm oranı erkeklere oranla daha yüksek seyreder. Kadın kalbinin atma sayısı da daha fazla olduğundan kadınlar çarpıntıya daha çok meyilli olurlar.

Kadınlık hormonu korur

Erkeklerle karşılaştırıldığında kadın kalbinin damar hastalığı oluşum riskinde 10 yıllık fark var. Bunun temelinde kadınlık hormonunun koruyucu etkisi ve sigara, alkol gibi zararlı alışkanlıkların daha az olmasının yattığı tahmin edilir. Ancak bu fark menopozdan sonra azalır.

Ağrılara karşı daha dayanıklılar

Kadınlardaki ağrı eşiğinin yüksek olması özellikle doğum sancılarına dayanabilmelerini sağlayan yapısal özelliklerden biri. Diğer taraftan ağrı eşiğinin yüksek olması ve ağrı yerinin tam seçilememesi özellikle kalp krizi geçiren kadınlarda tanı koyma güçlüğü getirebilir. Kalp krizinde; erkeklerde göğüs ağrısı ön planda iken, kadınlarda nefes darlığı, halsizlik, yorgunluk, şişkinlik hissi ön plana çıkabilir.

Depresyona daha meyilliler

Kadınların alkolik olma durumu erkeklere oranla oldukça düşük. Yapılan araştırmalarda alkol alımı sonrası kadınların beyninden haz hissi veren hormonların daha az salgılandığı gözlenmiş. Bu özellik, sigara kullanımının kadınlarda daha az olmasına da katkı sağlar. Madde bağımlılık riskini düşüren bu özellik diğer taraftan depresyon riskinin kadınlarda daha yüksek olmasına yol açar.

Esnek yapılılar

Kadın vücudu erkeklere oranla daha esnek yapıya sahip oldukları gibi eklemlerinin hareketliliği de daha geniş. Vücuda kıvraklık kazandıran bu özellik aynı zamanda doğum olayının daha sorunsuz olmasını sağlar. Bununla birlikte, özellikle uzun ve zayıf kadınlarda kalp kapak yapısının daha gevşek olması ise daha sık çarpıntı şikayetlerine yol açabilir.

Kokulara karşı daha hassas

Kadın burnu çok daha hassas. Koku ayırt etmede kadınlar erkeklere oranla bir adım önde. Burunda bulunan kokuya duyarlı hücrelerin kadınlarda daha fazla olduğu yapılan çalışmalarda ispatlanmış. Parfümlere düşkünlük bu özellikten kaynaklanabilirken, yine kadınlar bu özellikleri sayesinde bozulmuş gıdaları daha çabuk fark eder.

Yağlanmaları daha zor

Kadınlar yapı olarak bel bölgesinde yağ depolamaya daha az meyilli. Buna karşın, damar sertliği riskini azaltan bu özellik ne yazık ki kadınlarda obezite sıklığının artmasına bağlı olarak her geçen gün kaybolur.

Kadınlar daha uzun yaşar

Normal yaşam beklentisi kadınlarda yaklaşık 5 yıl daha fazla. Buna sebep olarak kadınların kalp ve damar hastalıklarına daha az yakalanması, sosyal ilişkilerinin erkeklere oranla daha sağlam olması ve kişisel bakıma daha fazla dikkat etmeleri gösterilir.

ACIBADEM HAYAT

Aşk bilinmezliklerle dolu bir duygu. Aşkı, sevgiyi, ilişkiyi sürdürmek özellikle bazı kişiler için çok daha büyük bir soru işareti haline gelebiliyor. Söz konusu aşk olduğunda en merak edilenlerden biri de ilk görüşte aşk! Peki ilk görüşte aşk diye bir şey gerçekten var mı?

Etrafınızda ilk görüşte aşk hikayelerine mutlaka rastlamışsınızdır. Özellikle şu cümle tam bir şok edici unsur olabilir “onu ilk gördüğüm anda hayatımın kadını/erkeği olduğunu anladım.” İyi de nasıl? Yaşamayanın kesinlikle empati kuramayacağı bir duygu olduğu kesin.

Gerçek şu ki, ilk görüşte aşk sandığınız kadar masallarda ya da filmlerde kalmış bir durum değil. Elbette, aşk zamanla gelişen, pekişen bir duygu. Ancak, biriyle ilk karşılaştığınız, onu ilk kez gördüğünüz o anda yaşadığınız heyecan yok sayılamaz. İnsanlarda terleme, hızlı kalp atışları ya da karında hareketlenmeler olarak belirtiler gösteren bu heyecan işte tam olarak da ilk etkilenme halini ortaya çıkarıyor.

O an bu hissi aşk olarak tanımlamazsınız ancak içinizde bir yerde, en derinlerde onu tanımak istediğinizi, hayatınızın bir parçası olmasını istediğinizi bilirsiniz. İçinizde büyük bir merak oluşur. O kıvılcım, bir bakış ya da bir gülüşle, belki de ufacık bir mimikle çoktan yanmıştır. Özetle ilk görüşte aşk denilen şey birisini gördüğünüz o ilk anda içinizde oluşan onu çözme arzusu ve merakıdır. Elbette sonrası tanışma hamlelerine ve ileri aşamalara bağlıdır. İlk görüşte aşk tek başına ilişkiyi sürdürme faktörü olamaz. Tanıdıkça, bir şeyler paylaştıkça, yaşadıkça çiftlerin arasındaki bağ kuvvetlenir.

Aslında baktığımızda bu zamana kadar aşka dair binlerce teori üretilse, hakkında bir dolu kitap yazılsa da aşk sadece oluverir. Bir anda, güçlü bir etkiyle sizi sarıp sarmalar. Kim bu gizemli duyguya karşı koyabilir ki?

Uzun ilişki sürdüren çiftlerin 8 sırrı

Her ilişkinin dinamiği birbirinden çok farklı olsa da sağlıklı bir ilişkinin temelinde bazı değerler yatıyor. Peki uzun soluklu ve mutlu bir ilişki sürdüren çiftlerin sırrı sizce nedir? İşte uzun soluklu bir ilişki için size rehberlik edecek ipuçları!

Birlikte vakit geçirmek

Uzun ilişkilerin en önemli sırlarından biri birlikte mümkün olduğunca fazla vakit geçirmektir. Böylece her iki taraf da birbirini daha iyi tanır ve birlikte daha çok anı biriktirir. Görüşme sıklığı az olan çiftlerin ilişkilerinde sıkıntı yaşadıkları sıkça görülür.

Duyguları karşılık beklemeden paylaşmak

Bir ilişkiyi sağlıklı şekilde yürütmek için hislerin karşılık beklemeden paylaşılması gerekir. Mutlu ilişkilerde bu tür olgular genellikle içgüdüsel ve karşılıklı olarak yapılır. Aksi halde hislerin karşılık bulamaması mutsuzluğa neden olabilir.

Ortak hedefler belirlemek

Çiftlerin gelecekle ilgili ortak hedefler belirlemesi ilişkiyi güçlendirir ve ilişkideki motivasyonu artırır. Rekabetin söz konusu olduğu ilişkilerde ise her iki taraf da zararlı çıkabilir.

Sorunları açıkça konuşmak

Uzun bir ilişki sürdürmek istiyorsanız sorunlarınızı karşılıklı bir şekilde açıkça paylaşmalısınız. Aksi halde en küçük sorunları dahi çözmede zorlanabilirsiniz.

Anlayışlı olmak

Partnerlerin birbirine karşı hoşgörülü ve anlayışlı olması sağlıklı bir ilişki sürdürmek açısından çok önemli. Bu nedenle her iki tarafın da kendine özgü bir alanları, sınırları olmalı ve bu sınırlara saygı duyulmalı.

Ölçülü tartışmak

Her ilişkide tartışmalar olur ve bu gayet doğaldır. Ancak önemli olan nokta bu tartışmaları ölçülü tutabilmek. Dolayısıyla her tartışmadan sonra ilişkiyi ayrılığa sürüklemek yerine ölçülü ve saygılı bir şekilde tartışmak çok önemli.

Ayrıntılara takılmamak

İlişkide gereksiz ayrıntılara takılmak sorunları da beraberinde getirir. Her konuyu büyütmek, sevgiyi sorgulamak ya da karşı tarafı devamlı değiştirmeye çalışmak ilişkiye zarar verecektir. Dolayısıyla gereksiz ayrıntılara takılmamalı ve ilişkinizin olumlu taraflarına odaklanmalısınız.

Sevgiyi açıkça göstermek

Partnerinize sevginizi göstermek için yalnızca özel günleri beklemeyin. Sevgiyi her an göstermek ilişkinin zinde kalmasını sağladığı gibi, ufak sürprizler planlamak, hediyeler almak, bağlılık yaratan olumlu ifadeler kullanmak da son derece ilişkinin dinamiği için oldukça faydalıdır.

Duygularımız hakkında konuşurken, yapılacak en makul şey, onları açıklamak için kendimizi çok da kasmamamız gerektiğidir. Duygularımızın bütünlüğünü her ne şekilde olursa olsun kontrol edemeyeceğimizi zaten biliyoruz. Gerçekten yapabildiğimiz tek şey, onları hissedebilmek, onları anlamaya çalışmak ve onlara zarar verebilecek her türlü tehlikeyi ortadan kaldırabileceğimiz bir ortam oluşturmaya çalışmaktır. İçimizde bir yerlerde kabaran bu hissiyatları tecrübe etmek ve açıklamaya çalışmak her zaman için iyi değildir. Bunun yerine, yapabileceğimiz en iyi şey, duygularımızı anlamaya çalışmaktır.

Hepimiz ya hep ya hiç mantığını duymuşuzdur: yani, duygularımızın bizi yönlendirmesi ile, ya bir şeyi çok isteriz ya da tamamen reddederiz. Hiçbir orta noktası olmayan bir his bu. Bu nedenle, bu hissi sevgi ile ilişkilendirdiğimiz zaman, her sevgi türünün, iki insan arasında tam bir ortak payda da bulunmasını talep edebiliriz. Ancak, bazen bu ortak noktada buluşma sözümüzü, kendimiz için de verdiğimizi unutabiliriz. Siz, siz olun, sakın ola başkasını severken kendinizi unutmayın.

“Ve eğer kalp sevgiden yorulursa,
O zaman başka ne işe yarar ki?”

– Mario Benedetti

Kendinizi unuttuğunuzda aşık olabilirsiniz; ancak aşk, size zarar verecek bir şekilde meydana gelebilir. Çoğu zaman, bu vaziyetin adı aşk olur, ama aynı anda gözlerinize de bir perde iner. Bu gözünüze inen perde yüzünden, gerçeği tam anlamı ile idrak edemezsiniz. Bunun yerine sadece sizin hayal ürünüz olan bir gerçekliğe inanarak yaşamınızı devam ettiriyorsunuz. Bu tür bir ilişki içerisinde olmak, gerçek manası ile bir ilişki içerisinde olamamaktır.

Hiçbir şey bu tür bir aşkı haklı çıkarmaz

Eğer kendinizi, ister romantik bir ilişki ya da ister bir aile üyesi veya arkadaşınızla bunun gibi bir durum içerisinde bulursanız, bir değişikliğe gitmek zor olabilir. Bu ilişkinin bir parçası olmaya devam etmek kolaydır çünkü önünüzdeki asıl gerçek, karşı karşıya kalınması ve kabul edilmesi çok zor olarak ortaya çıkabilir. Bilinçaltı bir şekilde bu aldatmayı, kendinize zarar vermediğiniz, bir tür paralel gerçeklik olarak algılayıp, yaşamınıza devam etmenize olanak sağlar.

Bununla birlikte, bu tür koşullar hiç de sağlıklı değildir. Unutmayın, korktuğunuz için korkak bir insan değilsiniz, ama cesur olmalı ve korku ve endişelerinizin ne olduğunu belirlemelisiniz. Eğer ortada mutlu olunacak bir durum yoksa, hiçbir şey hiç bir aşkı meşru kılamaz. Kendinizi suçluluk duygusu içinde hissetmemeye ya da manipülasyona, mağduriyete veya kendinize olan saygınıza yapılacak saldırılara karşı çıkmaya çalışın. Bir başka kişinin alanınızı ve bağımsızlığınızı aşmanın adil olmadığını bilmek eşit derecede önemlidir. Bunu yapmak, sadece güvensizliği, aldatmayı ve kimsenin geçmeyi hak etmediği pek çok gereksiz davranışa neden olabilir.

Sizi seven insan ile kendiniz olabilirsiniz

En önemlisi, belirli bir zaman içerisinde nasıl hissettiğinizi en iyi duygularınız size söyler ama duygularınızın da, sahip olduğunuz kişilik ile uyum içerisinde olması gerekir. Kuşkusuz, hiç bir zaman iyi,hoş vakit geçiremeyen, üzgün ve dargın bir insan olmak istemezsiniz. Elbette, sadece görünüşte yalnızca mutlu görünen, ancak içinde ne fırtınaların koptuğunun belli olmadığı yıkık bir insan olmak istemezsiniz. Sağlam bir karaktere sahip, dürüst bir insan olmak istiyor ve bunu da başkaları ile paylaşmak istiyorsunuz.

“Kendi içimizi birbirimize açtığımızda, birbirimizin içinde kaybolduğumuzda, sen bendeyken ve bende sendeyken birbirimizi unuttuğumuzda, kendimi içimize daldığımızda, işte o zaman ben ben olacağım ve sen de sen olacaksın.”

– Anonim

Bu nedenle, hayatınızda sahip olduğunuz ve sizin için önemli olan ilişkiler içerisinde, gerçekten var olan karakterinizi yansıtmanız önem arz eder. Bu ilişkiler içerisinde olduğunuz insanlar, kendinizi, olduğunuz gibi kabul etmenize yardımcı olmalılar. Çünkü bir ilişki içerisinde karşılıklı anlayış gereklidir: her bir birey, karşısındaki insanlı tamamen ve eşit tutkuyla sevmelidir. Bu ilişkilerde, her insanın sınırlarını akılda tutmak ve her ikisinin de alanına ve mutluluğuna saygı duymak her zaman için önemlidir.

Unutmayın, gerçekten sevmek için, kendinize sadık kalmanız ve kendinizi kabul ederek sevmeniz gerekir.

Aldatan aşk

Bir aldatmaca, bir nevi serap gibi olan bazı yalancı aşk çeşitleri vardır. Tam olarak gerçek bir aşkın temsili değillerdir. Kendimiz olmamıza izin vermezler Büyümemize yardım etmek yerine, bu tür yalancı aşklar, bizi daha ziyade sınırlandırır. İşte bu tür ilişkilerin neye benzediğine ilişkin birkaç açıklama:

  • İçinizdeki boşluğu doldurmak için aşk: Hiç kimse, sizin içinizdeki boşluğu doldurmak zorunda değil, zira sizin de başkalarına karşı böyle bir sorumluluğunuz yok. Başka bir deyişle, kendi hayatınızı, dolu dolu yaşayacak olan yine sizsiniz. Kendiniz ile, başkasına bağımlı olmadan, tamamen bağımsız olarak mutlu olmayı öğrenmeniz gerekir. Gerçek bir ilişkinin parçası olduğunuzda bu durum büyük önem arz edecektir. Aşk aranmaz, aşık olduğunuza erişeceğiniz bir mertebedir. Aşkı bulmak için çok uğraştığınızda, içinizdeki eksik kalan tarafları doldurmak için, gerçekten var olan varoluşsal bir boşluğu doldurmak için, aşka ihtiyacınız olacaktır.
  • Bölünmüş ilişki: Her ne şekilde olursa olsun, aşk, kendisini ilgilendiren herkesin içinde yer alması gereken bir meseledir. Eğer parçalardan biri başarısız olursa, o zaman ilişki de başarısız olur. Aşk, küçük dozlarda ya da yalnızca belirli anlarda gerçekleşen bir şey değildir. Bu hissi her zaman doğru şekilde yaşamak gerekir.

“Ve yemin ederim ki: kanatlarına aşık olan ben, onları asla kesmem.”

– Carlos Miguel Cortes

  • Karşılıklı Bağımlılık: İlişkinin türü ne olursa olsun, bireylerin kendi özel alanlarına ve özgürlüklerine sahip çıkması ve herkesin buna saygı duyması, ilişkinin selameti açısından elzemdir. Karşılıklı bağımlılık durumu, genellikle herhangi bir olumlu tarafı olmayan, dahil olan bireylere zarar veren ilişkiler üretir. Sevdiğiniz insan olmadan yaşamayacağınız bir ilişki içerisine girmeyin. Ola ki hayatınızdan çıktılar, yine de yaşamınıza kaldığınız yerden devam etmelisiniz.
  • İdealleştirilmiş aşk: İdealleştirmeye dayalı bir aşk içerisinde de gerçek bir sevgi bulunmaz. Bir insanın sahip olabileceği erdemleri sevmek demek, aynı zamanda onların kusurlarını da sevmek demektir. Kendimizi çok fazla sıkıntı içerisine sokmadan, bir ilişki içerisinde mutlu olmayı öğrenmek esastır.
  • Karşılaştırmalı İlişkiler: Yaşadığınız ilişkiyi, başkalarının yaşadığı ilişkiler ile sürekli olarak kıyaslama yolu ile ne kadar güzel ve şahane olduğunu vurgulama yoluna gitmek, aldatmacaya, hatalara ve geçmişe yaşamaya dair bir ilişkidir yaratır.
  • Pasif agresif iletişim: İletişim kurmayan veya yalnızca agresif bir iletişim kanalı ile konuşan sevgi, gerçek sevgi olarak kabul edilemez. Aşk, bir anlaşmazlık olduğunda bile paylaşmak, anlamak, dinlemek ve desteklemektir.

Yaşlı bir adam, yaşlı bir kadına kitap okuyor. 1940’lı yıllarda tanışmış bir çiftin aşkını anlatıyor kitap: Allie ve Noah’nın aşkını. Birbirlerini seviyorlardı ama kızın ailesi, fakir bir gençle birlikte olmasına karşıydı. Hayat onları ayırır ama birbirlerini asla unutmazlar. Öyle ki günün birinde yeniden kavuşup birlikte bir hayat kurarlar. Hikayedeki iki genç aslında onu okuyan yaşlı çifttir. Adam, aşklarının hikayesini karısına okur. Karısı hafızasını yitirmiştir ve asla unutmayacakları aşklarını ona her gün okumaya devam eder.

Son yıllarda çekilmiş en romantik ve duygusal filmlerden biri olan ‘Not Defteri’nin konusu bu. Böyle bir film izlemek, bir çok ilişkinin bir kaç gün ya da ayda çabucak sona erdiği bir dünyada bizim de bu denli içten, yoğun ve uzun bir ilişki yaşayıp yaşayamayacağımızı sorduruyor.

Sanki her şey çok yüzeysel ve bu yüzden bir boşluk hissediyoruz. Bir kişiyi gerçekten tanımak için gerekli zamanı nasıl bulacağız? Kendi ruhumuzu taşımaktan niçin bu kadar korkuyoruz? İlişkiler sonsuz olabilir de olmayabilir de, ama bunu anlamak için gereken zamanı tanımıyoruz kendimize.

“Ama eğer bir daha asla karşılaşamazsak ve gerçekten de birbirimize veda ediyorsak, birbirimizi tekrar göreceğimizi biliyorum. Belki yıldızlar değişmiş olacak ve sadece o zaman değil, önceki bütün zamanlarda da seveceğiz birbirimizi…”

– Not Defteri

Sonsuz aşk hakkındaki çalışmalar

Harvard Üniversitesi’nin yürüttüğü bir çalışmaya göre sonsuz aşk gerçekten var ve bunu yaşamanın tek bir sırrı mevcut: karşınızdaki insana karşı gerçekten empati duymak. Terapist Charlotte Pasquier’e göre “Bir çiftin ilişkisinin başarılı olması için aynı yönde yürümeleri gerekir ama illa her konuda aynı şekilde düşünüp aynı şeyi istemeleri gerekmez. Sadece diğer kişinin arzularının farkında olmalılar o kadar.” Bu çalışmaya göre, uzun süreli aşkın sırrı diğer kişiye empati duymaktır. Yani kişiler, birbirlerinin ruh halini ruhsal ve duygusal olarak anlayabilmeli, hissedebilmelidir. Sonsuz aşk, yargılamaksızın anlamakla ilgilidir.

“Yere düşersen, seni ayağa kaldırırım. Yoksa seninle birlikte uzanırım.”

– Julio Cortázar

New York Stony Brook Üniversitesinden bir grup nöro kimyacı, sonsuz aşkın mümkün olduğuna dair kanıt bulmayı başardı. Bilim adamları, kısa süre önce bir romantik ilişkiye başlamış bir grup gönülllünün beyin tepkilerini ölçtü. Şu sonuca vardılar: aşık olduğumuz kişinin resmini gördüğümüzde orta beyindeki ventral tegmental alanı /VTA) tepki veriyor. Beynin bu alanı, arzuyu tetiklemekle sorumlu bir nöro-aktarıcı olan dopamini işlemeye ayrılmıştır.

Başka bir kişinin resmi gösterildiğinde, bu kişi sevdiğimiz birine ya da romantik bir ilişkimizin olmadığı eski bir arkadaşımıza benzese dahi beyin tepki vermemektedir. Ardından partnerlerine karşı hala romantik duygular beslediklerini söyleyen evli kişiler (10 kadın ve 7 erkek) uzun yıllar (yaklaşık 20 yıl) incelendi. Beyin tepkileri aynı şekilde ölçülerek partnerlerine karşı duydukları sevginin yoğunluğunu analiz etmek üzere 7 puanlı bir ölçek üzerinden ölçüldü. Bu gönüllü grubunda kaydedilen asgari yoğunluk beş puandı.

Bu grubun tepkileri de ”yeni aşıklar” grubuyla aynı beyin alanında kaydedildi: ventral tegmental alan ve striatum. Fakat bazı farklar da tespit edildi. İlk gönüllü grubunda takıntı ve sinirsel gerginlikle ilgili alanlarda etkiler görülürken, ikinci grupta arkadaşlık ve annelikten sorumlu alanların etkilendiği tespit edildi.

Aşkı uzun ömürlü kılan nedir? 

Elbette, aşkın uzun süreli olması için sihirli bir formül yok ama bir ilişkinin dayanmasını istiyorsak, her gün belli bir emek harcamalıyız. Aşağıda bir ilişkinin sağlam ve uzun süreli olması için gerekli bazı sırları paylaşacağız.

Benzerlik 

En kalıcı ilişkiler, aynı değer, prensip ve hobileri paylaşan insanların ilişkileridir. Partnerinizle tamamen aynı olmanız gerekmiyor ama birlikte paylaşıp zevk alacağınız ortak ilgileriniz olmalı. Partnerinizle yakınlık paylaşabilmeniz için bu tavsiye edilen bir şey.

Çünkü aramadan seni her yerde buluyorum, özellikle de gözlerimi kapadığımda.”

– Julio Cortázar

Mizah anlayışı 

Olaylara mizahla bakabilmek ve belli durumlarda dramadan kaçınmayı öğrenmek çok önemlidir. İlişkilerde çatışmalar, mizaha başvurduğumuzda daha rahat bir şekilde çözümlenebilir. Ayrıca karşımızdaki kişiye daima saygılı davranmalıyız.

Karşılıklı hayranlık

Hayranlık ve karşımızdaki kişiden bir şeyler öğrenebilmek bizi en çok birleştiren şeylerden biridir. Farklı yollardan birbirimize hayranlığımızı bildirmek çok pozitif bir şeydir.

Sevginizi göstermek 

Partnerinizin bunu istediğinizi bilmesini beklemeyin. Sevginizi her gün, küçük detaylarla bile olsa gösterin. Mesela, sabah kahvesini hazırlayın ona çiçek verin, sevimli notlar bırakın. Önemli olan şey, ilişkimizle ve partnerimize duyduğumuz sevgiyle ilgilenmektir.

Aşk çok güçlü bir duygu ama bu duygunun bir takıntı olabileceğini hiç düşündünüz mü? Aşık mısınız, takıntılı mı? “Aşığım” diyorsanız bu yazıyı mutlaka okuyun.

10 soruda ‘aşk’ınızı test edin!

Gözünüz ondan başkasını görmüyor, aklınız fikriniz hep onda ve eski arkadaşlarınızdan uzaklaşarak hep onunla mı görüşüyorsunuz? Siz kendinizi müthiş bir aşık sanabilirsiniz ama yaşadığınızın aşk değil, bir takıntı olma olasılığı da var. Yaşanılan duygu durumunun aşk mı, takıntı mı olduğunu anlamak için kişinin kendisine sorması gereken temel 10 soru bulunur. Bu soruların çoğuna ‘evet’ yanıtı verirseniz ve hakim olan duygusu ‘mutluluk’ değil, ‘huzursuzluğa’ dönüşmüşse, gerektiğinde uzman desteği alınmalı. Tarih boyunca herkesin peşinden koştuğu, anlamını çözmeye çalıştığı, kendince tarif ettiği, filmlere, şarkılara, kitaplara, sanat eserlerine konu olmuş bir duygu durumu; aşk. Aşk nedir? Nasıl olur? Bir kereden fazla aşık olunur mu? Hissedilen duygu aşk mı sevgi mi yoksa takıntı mı? İşte bu soruların cevapları…

Aşk beynin psikolojik yatırımıdır

Beynin psikolojik bir yatırımıdır aşk. Yaşayabileceğimiz en kapsamlı duygusal yaşantı olan sevginin bir alt basamağıdır. Çok daha spesifik ve dorukta yaşanan bir duygudur. İnsanın sevebilme ve üretebilme kapasitesidir. Biyolojik yapısının ötesinde, zihinsel, psikolojik ve sosyal eylemleri içerir. Doğumdan ölüme kadar devam eden sevgi üretme ve sevilme gereksinimini doyurmaya dair bir süreçtir.

Aşk bağışıklığı güçlendirir

Aşık olan kişi etrafına neşe saçarken, öğrenmeye, üretmeye daha açık olur. Kendisini, sorunları çok daha kolay çözecek güçte hisseder, olaylara daha olumlu yaklaşır, etrafa karşı daha ılımlı bir insan haline gelir. Öyle ki; sağlıklı bir aşk, bağışıklığı bile güçlendirir. Aşık bireyin ilk etapta beynindeki dopamin salınımı artar. Bu durum kişiyi daha enerjik, hareketli, coşkulu bir hale sokar. İştah ve uyku ihtiyacında azalma meydana gelir. İlerleyen evrelerde serotonin ve endorfin salınımının artışına bağlı olarak daha sakin, dingin, mutlu bir ruh haliyle beraber motivasyonda, özgüven hissinde, konsantrasyonda artış oluyor. Tabii bu durum, sağlıklı aşkta mümkün. Aşkının karşılığını alamayan, sevdiğini kaybeden, sevme ve sevilme döngüsünde kayıplar yaşayan kişilerde sağlıklı aşktan bahsetmek mümkün olmaz.

Kendisiyle barışık bireyin aşkı da sağlıklı olur

Sağlıklı aşk; kişinin kendine duyduğu sevgiyle ilintilidir. Kendiyle, çevresiyle, yaşamıyla uyumlu ve sağlıklı bir ilişki kurmuş bireyin aşkı da sağlıklı olur, aksi takdirde bir bağımlılığa ve takıntıya dönüşür. Takıntıya dönüştüğünde kişinin işlevselliği ve kişilerarası ilişkilerinde bozulmalar ortaya çıkar. Sadece aşık olunan kişi dışında bir mutluluk ve tatmin kaynağının olmadığına inanan kişi kendine ve çevresine zarar vermeye başlar, depresif duygu durumu, davranış ve kaygı bozuklukları gibi durumlarla karşı karşıya kalabilir. Dopamin salınımındaki azalmaya bağlı olarak iştah ve uyku düzeninde rahatsız edici değişimler, serotonin ve endorfin salınımındaki azalmaya bağlı negatif duygu durumunda artış, iş ve/veya okul performansında düşüş, kişilerarası ilişkilerinde bozulmalar, konsantrasyon sorunları, dikkat dağınıklığı görülebilir. Bağışıklığı iyice zayıflar. Tablonun uzun sürmesi halinde kişi bunlardan kurtulmak, kendini teskin etmek adına alkol-madde kullanımına yönelme tehlikesiyle karşı karşıya bile kalabilir.

Kendinize sormanız gereken aşka dair sorular

Yaşanılan duygu durumunun aşk mı, takıntı mı olduğunu anlamak için kişi kendine bu 10 soruyu sorması gerekir. Çoğuna ‘evet’ cevabı veriyorsa, kişisel ve sosyal hayatında sorunlar yaşıyor, aynı zamanda bu duygu durumuna bağlı psikolojik problemler yaşarsa burada aşktan ziyade bir saplantıdan, takıntıdan bahsetmek doğru. Sağlıklı aşkta da sevilenin kaybedilmesine yönelik kaygı, zihinde kapsadığı alan ve zamanda artış, heyecan mevcuttur ama hakim olan temel duygu mutluluktur. Hakim olan duygu huzursuzluğa dönüştüğünde oradaki sağlıklı aşk değil, takıntıdır! Bu durumda mutlaka bir uzman desteği alınmalıdır. 

  • Aşık olduğum kişiyi sürekli, her dakika, her saniye düşünüyorum.
  • Sürekli onunla iletişim halinde olmak, konuşmak istiyorum. Konsantrasyon sorunları yaşıyorum.
  • Her gün görüşmek istiyorum. Görüşemediğimde ilişkimizde problem olduğunu düşünüyorum.
  • Eski arkadaşlarımdan, sosyal çevremden uzaklaştım, görüşmüyorum.
  • Onunla her konuşmamdan sonra kızdı mı küstü mü diye kaygılanıp, ilişkimin bitmesinden korkuyorum.
  • En ufak bir sorun veya tartışmaya tahammülüm yok, ilişkimi kaybedeceğimi düşündürüyor.
  • Bana vakit ayırmadığı, telefonu açmadığı, mazeret belirttiği, başka işi olduğu anlarda beni istemediğini, sevmediğini düşünüyorum.
  • Okul/iş performansımda düşüş var. Yaptığım işlere konsantre olmakta güçlük çekiyorum.
  • “Benimle olmayacaksa kimseyle olmasın” diye düşünüyorum.
  • Sevdiğim kişiye bir türlü güvenemiyorum.

Comments are closed.